Öksürüğü Kesmek İsterken Zehirlenmeyin: Çocuklarda Bitkisel Tedavi Uyarısı
Alternatif tedavi olarak sıkça başvurulan bitki çayları, ballı-limon karışımları ve benzeri yöntemler bazı durumlarda fayda sağlayabilir. Ancak çocuklarda bu uygulamalara temkinli yaklaşmak gerekiyor. Medicana Sağlık Grubu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Gülnar Kerimova, "Bitkisel, aktardan alınan ürünlerde toksisite, alerji ve ilaç etkileşimi riski bulunur. Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyon varlığında ve doğru endikasyonla kullanılmalıdır" uyarısında bulundu.
Öksürüğün nedeni ve ne zaman doktora başvurulmalı?
Çocuklarda öksürük en sık viral üst solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle görülür. Bu durumda yeterli sıvı alımı ve dinlenme ile süreç genellikle hafif atlatılabilir. Ancak aşağıdaki durumda hemen doktora başvurulmalıdır:
- Nefes darlığı
- Morarma (dudak ve çevresi)
- Yüksek ateş ve genel durumda kötüleşme
- Kanlı ya da şiddetli balgam
- Çok küçük bebeklerde emmekte zorlanma
Uzm. Dr. Kerimova, sosyal medyadaki popüler doğal reçetelerin tıbbi değerlendirmeyi geciktirebileceğini belirterek, "Sosyal medyadaki doğal reçeteler nedeniyle tıbbi değerlendirme gecikebilir veya gereksiz ürün kullanımı olabilir. Bu yüzden herhangi bir semptom varsa bir hekime görünmeli. Çünkü bazen dakikalarla yarışılabiliyor" ifadesini kullandı.
Evde uygulanabilecek güvenli önlemler
Viral hastalıklarda ilk ve en önemli destek yeterli sıvı tüketimi ve dinlenmedir. Öksürüğü hafifletmek için bal kullanımıyla ilgili uyarılar ise şöyle:
Uzm. Dr. Gülnar Kerimova: "Çocuklardaki öksürüğü hafifletmek için bal kullanacaksak çocuğun 1 yaşın üstünde olması gerektiği unutulmamalıdır. Bal için, akut üst solunum yolu öksürüğünde yatmadan önce sadece bir tatlı kaşığı tüketildiğinde öksürük ve gece uykusuna kısmen iyi gelebildiğini gösteren çalışmalar var. Ama 1 yaş altında kesinlikle bal kullanılmaz."
Ayrıca ev ortamında burun tıkanıklığı olmamasına dikkat edilmeli ve evin nem oranı %40 ila %60 arasında tutulmalıdır. Nem oranının %60'ın üzerine çıkması evde mikroorganizma çoğalmasını kolaylaştırarak çocuğu daha da hasta edebilir.
Bitkisel ürünler ve reçetesiz ilaçlar konusunda uyarılar
Bitkisel çaylar ve karışımların uzun süreli veya yüksek dozda kullanımı irritasyon, alerji, ishal veya ilaç etkileşimlerine yol açabilir. Bu nedenle özellikle 2 yaş altındaki bebeklerde ve kronik hastalığı olan çocuklarda hekime danışılmadan bitkisel karışım verilmemelidir.
Uzm. Dr. Kerimova ayrıca, "Bazı bitkisel ürünlerin uzun kullanımı veya fazla dozu irritasyon, alerji, ishal veya etkileşimlere yol açabilir. Bu nedenle özellikle 2 yaş altındaki bebeklerde ve kronik hastalığı olan çocuklarda hekiminizle danışmadan bitkisel karışım vermeyin" diyerek aileleri uyardı.
Sık yapılan hatalar ve korunma önerileri
Ebeveynlerin sık yaptığı hatalar arasında 1 yaş altına bal vermek (botulizm riski), gereksiz veya hatalı antibiyotik kullanımı (antibiyotik direnci riski), küçük çocuklara reçetesiz öksürük-soğuk algınlığı ilaçları vermek, nemlendirici cihazını temizlemeden kullanmak veya aşırı nemlendirmek ve aynı anda birçok bitkisel karışımı vermek sayılmaktadır.
Öksürükle mücadelede ve bağışıklığı güçlü tutmak için en etkili yöntemler şunlardır: yeterli uyku, dengeli beslenme, el hijyeni ve aşılar. Uzm. Dr. Kerimova, "Şunu unutmayın; bağışıklığı güçlendirmek için özel bir iksirimiz yok. Çocuğunuzun beslenmesine, el hijyenine, yeterli uyumasına, aşılarını yaptırmaya özen gösterin. Takviye edici gıdalar alırken, lütfen doktorunuzla görüşün" diye ekledi.
Özetle: Popüler doğal tarifler her zaman güvenli değildir. Belirtilerin şiddet ve süresine göre bir sağlık profesyonelinin yönlendirmesi önemlidir; gerektiğinde hızlı tıbbi müdahale hayat kurtarıcı olabilir.
MEDİCANA INTERNATİONAL İZMİR HASTANESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI UZMANI UZM. DR. GÜLNAR KERİMOVA
