Akran Zorbalığı Sessiz İlerliyor: Ailelere Uzman Uyarısı
Okullarda ve dijital platformlarda artış gösteren akran zorbalığı vakaları, çocuk ve ergen ruh sağlığını tehdit eden bir sorun olarak öne çıkıyor. Uzmanlar aileleri dikkatli olmaya çağırıyor.
Uzman görüşü
Medicana Çamlıca Hastanesi’nden Klinik Psikolog Cansu Kaya, akran zorbalığının tekil bir davranıştan ziyade niyet, tekrar ve güç dengesizliği içeren sistematik bir örüntü olduğunu vurguluyor. Akran zorbalığı fiziksel, sözel ve psikolojik boyutlara sahip olabilir; Kaya, erkek çocuklarının daha çok fiziksel, kız çocuklarının ise daha çok psikolojik zorbalığa maruz kaldığını belirtiyor.
"Zorbalık çoğu zaman daha güçlü, daha popüler ya da sosyal statüsü yüksek olduğu düşünülen çocuklar tarafından uygulanıyor. En savunmasız çocuklar ise bu davranışlara karşı daha büyük risk altında"
Siber zorbalığın riski
Yüz yüze zorbalığın yanı sıra siber zorbalık da ciddi sonuçlar doğuruyor. Kaya şunları söylüyor: "Ebeveynler çocuklarının çevrimiçi dünyasını her zaman birebir takip edemeyebilir. Bu nedenle siber zorbalık, fark edilmesi en zor ama etkisi en yıkıcı zorbalık türlerinden biridir"
"Çocuklar arasında olur" demeyin
Kaya, akran zorbalığının uzun vadeli etkilerine dikkat çekerek şöyle uyarıyor: "Zorbalığa maruz kalan çocuklarda depresyon, kaygı bozuklukları, özgüven kaybı, akademik başarısızlık ve ilerleyen dönemlerde riskli davranışlar görülebilir. Bu nedenle ‘çocuklar arasında olur’ düşüncesi son derece yanlıştır"
Ailelerin dikkat etmesi gereken işaretler
Okula gitmek istememe, devamsızlık; Nedeni açıklanamayan fiziksel yaralanmalar; Sosyal ortamlardan kaçınma; Ani ruh hali değişimleri, içe kapanma veya öfke patlamaları; Uyku sorunları, kabuslar; İnternet veya telefon kullanımı sonrası belirgin gerginlik.
Ailelere öneriler
Kaya, ebeveynlere yaklaşımda sakin kalmanın, çocuğu dinlemenin ve yaşananların çocuğun suçu olmadığını netleştirmenin önemini vurguluyor: "Ebeveynler öncelikle sakin kalmalı, çocuğu dinlemeli ve yaşananların onun suçu olmadığını net bir şekilde hissettirmelidir. Okul ile iş birliği yapılmalı ve çocuk yalnız bırakılmamalıdır"
Zorbalık yapan çocukların da desteğe ihtiyaç duyduğunu belirten Kaya, "Bu çocuklar genellikle ilgi görme, kabul edilme ya da yaşadıkları başka sorunlarla başa çıkma çabası içindedir. Suçlamak yerine, nedenleri anlamak ve sağlıklı baş etme yolları öğretmek gerekir" diyor ve ekliyor: "Akran zorbalığı hem mağdur hem de zorbalık yapan çocuk için profesyonel destek gerektirmektedir. Erken dönemde alınan psikolojik destek, çocukların yaşadıkları olumsuz deneyimlerin kalıcı ruhsal sorunlara dönüşmesini önleyebilir."
PSİKOLOG CANSU KAYA, AKRAN ZORBALIĞININ TEKİL BİR DAVRANIŞTAN ZİYADE NİYET, TEKRAR VE GÜÇ DENGESİZLİĞİ İÇEREN SİSTEMATİK BİR DAVRANIŞ ÖRÜNTÜSÜ OLDUĞUNUN ALTINI ÇİZDİ.
