Uzman Açıkladı: Dijital Diyet Yaşam Kalitesini Artırıyor
Dijitalleşmenin hızla arttığı günümüzde bireylerin dijital dünyayla ilişkilerini kontrol altına almaları gerektiğini vurgulayan Dijital Yaşam Enstitüsü Başkanı ve Dijital Bağımlılıkla Mücadele Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Tuncay Dilci, dijital diyetin teknoloji kullanımını sınırlayarak dikkat dağınıklığı, uyku bozukluğu ve sosyal ilişki problemlerine karşı koruma sağladığını belirtti.
Dijital diyet nedir?
Teknolojinin hayatın her alanına girmesiyle birlikte sosyal medya, akıllı telefon ve dijital oyunlara aşırı maruz kalma; dikkat dağınıklığı, odaklanma bozukluğu, uyku sorunları ve sosyal ilişkilerde kopukluk gibi sorunlara yol açabiliyor. Özellikle yatak odasında telefon ve tablet bulundurmanın melatonin salgısını azalttığı ve uyku kalitesini düşürdüğü ifade ediliyor. Sürekli bildirimlere maruz kalmak ise sabırsızlık, acelecilik ve dürtüsel davranışları tetikliyor.
Bu sorunların önüne geçmek için önerilen dijital diyet, bireyin dijital temasını sınırlı, bilinçli ve amaçlı bir şekilde yönetmesini sağlayan bir yöntem olarak öne çıkıyor. Dijital diyet; gün içinde ne kadar süreyle, hangi amaçla ve kimlerle dijital etkileşimde bulunduğunu fark etmeyi hedefliyor ve gereksiz kullanımın azaltılmasıyla daha dengeli bir yaşam alışkanlığı kazandırmayı amaçlıyor.
"Çeki düzen gerekiyor"
Prof. Dr. Tuncay Dilci, dijital nesnenin verebileceği zararlara karşı da diyet yapılması gerektiğini belirterek şunları söyledi: "Yoğun bir dijitalizm çağı içerisindeyiz ve hiç beklemediğimiz yeni bir yaşam dönüşümüyle dijital sosyalizme giden bir boyutun içerisindeyiz. Bu noktada dijital diyet; bireyin yaşamını kontrol altına alabilmek adına dijital temas alışkanlıklarını kontrollü, amaçlı ve bilinçli bir şekilde hareket etmesini sağlayan süreçtir."
Dilci, dijital diyetin amacını dikkat dağınıklığı ve odaklanma problemlerine karşı farkındalığı artırmak, sosyal ilişkileri korumak ve özellikle uyku sağlığını iyileştirmek olarak özetledi. Ayrıca zorunlu dijital kullanımın sebep olduğu sabırsızlık, acelecilik ve dürtü bozukluğu gibi olumsuz davranışların da düzene sokulması gerektiğini vurguladı.
Farkındalık çalışmaları gerekiyor
Prof. Dr. Dilci, dijital diyetin üç aşamalı bir süreç olduğunu açıkladı: İlk aşama haftalık farkındalık çalışmasıdır. "Bir hafta boyunca nelerle temas halindeyiz, hangi amaçla giriyoruz, ne kadar düzeyde giriyoruz ve kimlerle muhatap oluyoruz? Bunların süresiyle birlikte dijital yaşam risk haritamızı çıkarmamız gerekiyor," dedi.
İkinci aşama sınırlama evresidir. Dilci, "Gereksiz ve amaçsız 5 saatin üzerinde temas halindeysek gerçekten ciddi bir dijital yaşam sorunumuz var demektir" uyarısında bulundu. Üçüncü aşama ise cihazların uyarıcı özelliklerini kapatmak; yani bildirimleri sessize alarak cihazları yalnızca istenildiğinde kontrol edecek moda getirmektir.
Bu üç aşamanın uygulanmasında zorluk yaşanıyorsa profesyonel destek alınması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Yaşam kalitesi artacaktır
Dijital diyet uygulayanlarda farkındalık ve yaşam kalitesi artışı üzerine yapılan çalışmaların sonuçlarına değinen Dilci, "Dijital diyetle ilgili yapılan çalışmalarda yüzde 30 ila yüzde 35 arasında kişinin farkındalığı arttığı ve buna bağlı olarak yaşam kalitesinin yükseldiği görülmüştür" dedi. Dilci, bu uygulamanın daha mutlu, düzenli ve kontrollü bir dijital kullanım sağladığını belirtti.
DİJİTALLEŞMENİN HIZLA ARTTIĞI GÜNÜMÜZDE BİREYLERİN DİJİTAL DÜNYAYLA OLAN İLİŞKİLERİNİ KONTROL ALTINA ALMALARI GEREKTİĞİNİ VURGULAYAN PROF. DR. TUNCAY DİLCİ, DİJİTAL DİYETİN TEKNOLOJİ KULLANIMINI SINIRLAYARAK DİKKAT DAĞINIKLIĞI, UYKU BOZUKLUĞU VE SOSYAL İLİŞKİ PROBLEMLERİNE KARŞI KORUMA SAĞLADIĞINI VURGULADI. (ARŞİV)
