Çanakkale'de Karagöz ve Kukla Sanatçısı Müzeyyen Aslan Ustalığa Peştamal Kuşandı
Ustalık töreni ve festival
Çanakkale'de kukla ve karagöz sanatçısı Müzeyyen Aslan, Çanakkale Kültür Yolu Festivali kapsamında düzenlenen törende, ustası Mehmet Tahir İkiler tarafından geleneksel ritüel ile peştamal kuşandırılarak ustalık makamına yükseldi. Tören, sanatçının kısa bir karagöz gösterisi sonrasında, minik izleyiciler ve ailelerinin ilgiyle izlediği duygulu anlara sahne oldu.
Eğitim süreci ve mesleki yolculuk
Müzeyyen Aslan, tiyatroya 16 yaşında Başkent Tiyatrosu'nda başladı. 2005'te aynı çatı altında, Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras sanatçıları ipli kukla ustası Mehmet Tahir İkiler ve karagöz ustası İshak 2. Tekgül ile yolları kesişti. Dönemin önemli kukla sanatçısı 'Kaptan Amca' lakaplı Selim Başeğmez'den de mesleğin inceliklerini öğrenen Aslan, hayal perdesinde 15 yıl çıraklık yaptı.
Evlenip çocuk sahibi olduktan sonra mesleğine 10 yıl ara veren sanatçı, 4 sene önce Çanakkale'ye yerleşti ve burada, Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçısı Nazım Öney Olcaytu ile birlikte geleneksel tiyatroyu yaşatmak amacıyla 'Karagöz'ün Kukla Atölyesi' projesini hayata geçirdi. Aslan kısa süre önce Bakanlık tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras sanatçısı ünvanını aldı.
Usta İkiler ve geleneğin devamı
İpli kukla ustası Mehmet Tahir İkiler, festivalde çıraklığını yapan Aslan'a peştamal kuşandırdıktan sonra AA muhabirine, bu geleneğin kendisi için önemine vurgu yaptı. İkiler, 'Boynuz kulağı geçer derler ya böyle bir şey. Ustanın takibi, usta değil, ustanın bir üstü olması lazım. O benden de güzel şeyler yapacak.' sözleriyle duyduğu mutluluğu dile getirdi.
İkiler, bugüne kadar 23 öğrencisine peştamal kuşandırdığını belirterek, 1993 yılında ustası Hadi Poyrazoğlu'ndan bu geleneği aldığını ve ritüelin ahilik geleneğinden geldiğini aktardı. "Ustama da 1900'lü yılların başında ustası tarafından kuşandırılmış" diyen İkiler, karagözcüler, kuklacılar ve meddah sanatçıları arasında bu geleneği sürdürmeye çalıştığını söyledi.
Aslan'ın duyguları ve hedefleri
Müzeyyen Aslan, Türkiye'de az sayıdaki kadın karagöz ustalarından biri olarak, ustaları İkiler ve İshak 2. Tekgül'ün kapısını 16 yaşında çaldığını; Çanakkale'de de Nazım Öney Olcaytu ile çalıştıklarını hatırlattı. Aslan, 'Çok uzun bir yol kat ettim. Kadın olarak çok da zorlandım. Bir kadın olarak bu seviyeye gelmek benim için mutluluk ve huzur verici.' diyerek duygularını paylaştı.
Aslan, Bakanlık ünvanının kendisi için önemli olduğunu ancak ustadan peştamal kuşanmanın ve geleneği nesillere aktarmanın daha kıymetli olduğunu vurguladı: 'Ben de çırak olarak kızımı yetiştiriyorum. Belki ben de ileride peştamal kuşandırırım. Amacım, bu geleneği sonuna kadar sürdürmek. Ömrümü adamıştım buna, adamaya da devam edeceğim.'
Çanakkale'de yaşayan kukla ve Karagöz sanatçısı Müzeyyen Aslan, ustası Mehmet Tahir İkiler tarafından yapılan geleneksel sahne sanatlarının diploması sayılan peştamal kuşanma töreniyle ustalık makamına yükseldi. Aslan, peştamal kuşanma töreninde duygulandı.
