İstinaftan Dönüş: Ersin Akbaş’ın İsim Tespiti ve İş Kazası Davasında Yeni Umut
Hatalar zinciri ve yaşamın hukuka dönüşmesi
Antalya’da doğumunda nüfusa Ergün ismiyle ve kız olarak kaydedilmesiyle başlayan hatalar zinciri, 60 yaşındaki Ersin Akbaş için hayatı boyunca süren bir hukuk ve bürokrasi mücadelesine dönüştü. Kısa süre sonra nüfus kaydı düzeltilse de eğitim, askerlik ve çalışma hayatı boyunca adının farklı şekillerde geçirilmesi devam etti.
Akbaş’ın resmi kayıtlarında sırasıyla Ergün, Ersun, Ergin, Ersün ve bugün kullandığı Ersin Akbaş isimleri yer aldı. Bu durum, sosyal güvenlik prim ödemeleri, iş kayıtları ve istihdam süreçlerinde büyük sorunlara yol açtı.
Kayıt çatışması ve ilk derece mahkemesi süreci
Emeklilik hakkı talebiyle avukatıyla birlikte Antalya 9. İş Mahkemesi nezdinde isim tespiti ve iş kazası tespiti davaları açıldı. Zonguldak SGK’ya yazılan müzekkereye verilen yanıtta, Akbaş’ın annesi Şerife Akbaş için belirtilen tarihlerde vergi mükellefiyetine rastlanmadığı bildirildi. Bilirkişi raporu doğrultusunda mahkeme, istinaf yolu açık olmak üzere davanın reddine karar verdi.
01.05.1992 tarihli belge umutları yeşertti
Davadan sonra Akbaş’ın kardeşi, Zonguldak Çaycuma Vergi Dairesi’nden bir belgeye ulaştı. Belgede 01.05.1992 tarihinde işe başlama ve 31.12.1997 tarihinde işi terk bilgileri yer alıyor; ayrıca Akbaş’ın annesi yanında çalıştığı dönemde vergi mükellefi olduğuna dair kayıtlar bulundu. Bu belge, isim tespiti ve emeklilik umutlarını yeniden canlandırdı.
20 yıllık iş kazası mücadelesi
Akbaş, 2005 yılında çelik imalatı yapan bir iş yerinde çalışırken bir iş kazası geçirdiğini iddia ediyor. İddialara göre sigortasız çalıştırıldığı iş yerinde kamyona demir yükleyen vincin halatları koptu; yere düşen demirlerden biri Akbaş’ın kafasına isabet etti. Baygın halde hastaneye kaldırılan Akbaş’ın kazası hastane kayıtlarına "kendisi düştü" şeklinde geçti ve SGK’ya herhangi bir bildirim yapılmadı. Tedavi sonrası Akbaş’ın gözünde %70 görme kaybı oluştu.
Kazanın tek tanığı olan çalışma arkadaşının dava sürecinde hayatını kaybetmesi nedeniyle, Akbaş 20 yıldır iş kazasını ispatlamakta zorlandı. Reddedilen iş kazası davası istinafa taşındı.
İstinaf mahkemesinden bozma kararı
İsim tespiti ve iş kazası davaları istinaf mahkemesine taşındı; her iki dosya da bozuldu ve yeniden yargılama yapılmak üzere ilk derece mahkemesine gönderildi. Bu karar, Akbaş’ın hem emeklilik hem de iş kazasının tespiti yönündeki umutlarını tazeledi.
Avukat Nuray Ertem kararı değerlendirdi: "Ersin Bey’in isim karışıklığı nedeniyle ispat edemediğimiz iş kazası ve isim tespit davaları istinaftan döndü. Karar lehimize bozuldu. Yeniden yargılama yapılacak. İş kazasıyla ilgili yeniden dava açma imkanımız doğdu. İsimdeki yanlışlık düzeldiği anda hizmet tespiti davasının da önü açılacak. İstinaftan dönmesi dolayısıyla, iş kazasının tespitine karar verilirse tazminat alma imkanı da olacak. Tazminat davası açacağız ve Ersin beyi mutlu edeceğiz. Şu anda SGK kayıtlarında Ersin, Ersün, Ersun ve Ergün olmak üzere farklı isimler görünüyor. Bu nedenle hizmet birleştirmesi yapılamıyordu. Bu karar emsal niteliğinde."
Akbaş’ın bekleyişi ve umudu
İstinaf kararının ardından konuşan Ersin Akbaş duygularını şöyle dile getirdi: "İstinaftan kararın döndüğünü öğrendiğim gün dünyalar benim oldu. 21 yıl sonra hayallerim yeniden yeşerdi. 60 yaşındayım ama adalet er ya da geç yerini buluyor." Akbaş, isimlerin birleştirilmesi halinde hizmet tespitinin yapılabileceğini ve emeklilik için önünün açılacağını belirtiyor.
Dosyaların yeniden yargılanmak üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesiyle birlikte Akbaş ve avukatı, hem iş kazasının tespiti hem de hizmetlerin birleştirilmesi yoluyla emeklilik hakkına ulaşmak için süreci takip edeceklerini ifade ediyorlar.
ERSİN AKBAŞ