KAPGEM’in 9. Politika Raporu "Yatay Mimari Politika Raporu" Tanıtıldı
Karabük Üniversitesi (KBÜ) Kamu Politikaları Araştırma ve Geliştirme Merkezi (KAPGEM) tarafından hazırlanan 9. Politika Raporu, Safranbolu Kampüsü Taş Bina’da düzenlenen toplantıyla kamuoyuna sunuldu. Raporda, yatay mimari yaklaşımıyla hem Türkiye’nin konut ihtiyacının sınırlı bir alanda karşılanabileceği hem de depreme dayanıklı ve insani kentlerin inşa edilebileceği vurgulandı.
Toplantıya katılanlar
Toplantıya; KBÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Kırışık, Safranbolu Belediye Başkanı Elif Köse, rektör yardımcıları Prof. Dr. Elif Çepni, Prof. Dr. Hasan Solmaz ve Prof. Dr. İsmail Karaş ile akademisyenler, öğrenciler ve davetliler katıldı.
Rektör Kırışık: Ekosistem ve Sosyal İnovasyon
Prof. Dr. Fatih Kırışık, üniversite bünyesinde politika üretimi ile sosyal inovasyonu bütüncül bir yapıyla birleştirdiklerini belirterek, "Bir ekosistem kurmaya çalışıyoruz. Ekosistemimizin birinci ana parçası Sosyalfest idi. İkinci ana parçası KAPGEM idi. Şimdi üçüncü parçasını kuruyoruz. O da Sosyal İnovasyon Merkezi" dedi.
Kırışık, Sosyal İnovasyon Merkezi kuruluş kararının alındığını ve bu merkezle üniversitedeki projelerin ile KAPGEM bünyesinde geliştirilen politika raporlarının sahaya aktarılmasının hedeflendiğini ifade etti.
Yatay mimari sayılarla: Türkiye yüzölçümünün yüzde 1,1'i
Kırışık, yatay mimari tartışmalarına rakamsal bir perspektif getirdiklerini belirterek, Türkiye’nin konut ihtiyacına ilişkin şu hesaplamayı paylaştı: "Her üç kişiye 300 metrekarelik bir alan versek, yani 200 metrekare bahçe ve 100 metrekare konut olacak şekilde düşündüğümüzde, Türkiye’nin tamamına yaydığımızda bu yerleşimin Muş ili kadar bir alan kapladığını hesapladık. Bu da Türkiye yüzölçümünün yaklaşık yüzde 1,1’i".
Dikey yapılaşmanın sosyal etkileri
Kırışık, dikey yapılaşmanın özellikle çocuklar üzerinde olumsuz etkileri olduğunu vurguladı: "Şu anda çocuklarımız apartmanda; ‘kızım, oğlum yapma, hoplama, zıplama’ denilerek büyüyor. Enerjisini atamıyor, koşamıyor, temiz havayla buluşamıyor." Kırışık, yatay mimarinin daha sağlıklı ve sosyal açıdan zengin yaşam ortamı sunduğuna dikkat çekti.
Yatay mimari: Gelişmişlik ve mahalle kültürü
Rektör Kırışık, yatay mimarinin dünyada bir gelişmişlik göstergesi olduğunu, mahalle kültürünü güçlendiren ve üretkenliği artıran bir yaşam modeli sunduğunu belirterek, "İnsanımızı insanca yaşayabileceği, çevresiyle sağlıklı ilişkiler kurabileceği bir mimariye kavuşturmak arzusundayız." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısına akademik katkı
Kırışık, yatay mimari yaklaşımının devlet politikalarıyla örtüştüğünü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yatay mimari yönündeki çağrılarının hatırlatıldığını ve KAPGEM tarafından hazırlanan raporun bu sürece katkı sunmayı amaçladığını ifade etti.
Raporun akademik çerçevesi ve bulgular
KAPGEM Kentleşme Politikaları Masası Başkanı Prof. Dr. Hatice Selma Çelikyay raporun geniş veri seti ve analizlerle hazırlandığını belirterek temel bulguları özetledi. Çelikyay, Türkiye’de özellikle büyükşehirlerde yaşam alanlarının daraldığını ve nüfus yoğunlaşmasının kentsel yoğunlaşmayı artırdığını ifade etti.
Sunumda aktarılanlara göre TÜİK verileri, Türkiye nüfusunun yüzde 67,9’unun "yoğun kent" olarak tanımlanan yerleşimlerde yaşadığını ve bu alanların ülke yüzölçümünün yalnızca yüzde 1,6'sını oluşturduğunu gösteriyor. 2022 itibarıyla bu alanlarda yaklaşık 58 milyon kişi ikamet ediyor; bu durum dengeli kentleşme ihtiyacını ortaya koyuyor.
Çelikyay, yatay mimarinin yalnızca bir konut tercihi olmadığını, aynı zamanda depreme dayanıklı, güvenli ve dirençli kentlerin oluşturulması açısından stratejik bir kent politikası hedefi olduğunu vurguladı.
Dünya eğilimleri: OECD verileri
Sunumda, dünyada yatay mimariye yönelik eğilimin arttığına dikkat çekildi. OECD verilerine göre müstakil bahçeli konut oranları şu şekilde verildi: Yeni Zelanda yüzde 83, Avustralya yüzde 70, Japonya yüzde 60, ABD yüzde 54 ve Kanada yüzde 52.
Rapor, yatay mimariyi hem sosyal hem de kentsel dayanıklılık açısından ele alarak, Türkiye için uygulamaya dönük politika önerileri geliştirmeyi hedefliyor.
HAZIRLANAN "YATAY MİMARİ POLİTİKA RAPORU" BAŞLIKLI RAPOR, SAFRANBOLU KAMPÜSÜ TAŞ BİNA'DA DÜZENLENEN TOPLANTIYLA KAMUOYUNA TANITILDI
