AB'de Orman Yangınları: Son 2 Haftada Yılın Toplamından Fazla Alan Yandı
NURAN ERKUL / EMRE GÜRKAN ABAY
Kritik rakamlar ve genel durum
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, özellikle İspanya ve Portekiz'de hızla yayılan orman yangınları sonucu 5-19 Ağustos döneminde 587 bin hektar alan yanarken, bu kayıp 5 Ağustos'a kadarki 380 bin hektar'lık miktardan daha fazlaydı.
AA muhabirinin Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi verilerinden derlediği bilgiye göre, AB ülkelerinde yılın başından bu yana çıkan orman yangınlarında 19 Ağustos itibarıyla toplam 967 bin hektar alan zarar gördü. Bu kayıp, geçen yılın aynı döneminde yanan 212 bin 729 hektar alana kıyasla yaklaşık dört kat artış anlamına geliyor.
Zaman çizelgesi ve yangın sayıları
Avrupa'da yangınlar yaz başından beri zaman zaman etkili olurken, bu yıl 1 Ocak-5 Ağustos döneminde toplam 380 bin hektar alan yanmıştı. Ardından 12 Ağustos itibarıyla yanan alan 721 bin hektar'a, 19 Ağustos'ta ise 967 bin hektar'a yükseldi. Böylece son iki haftada yanan alan, 5 Ağustos'a kadar kaydedilen miktardan daha fazla oldu.
AB genelinde 1 Ocak-19 Ağustos döneminde 1788 yangın kaydedildi. Karşılaştırma için, 2006-2024 döneminde yıllık ortalama 597 yangın olurken, geçen yıl toplam 900 orman yangını yaşanmıştı; bu yılki yangın sayısı geçen yılın tamamına kıyasla yaklaşık iki kat arttı.
Ülke bazında kayıplar
Orman yangınları kaynaklı alan kaybının en fazla arttığı ülkelerden Yunanistan'da 5-19 Ağustos tarihlerinde 26 bin 602 hektar alan yanarken, yılın toplamı 46 bin 142 hektar'a ulaştı.
Portekiz'de aynı dönemde 106 bin 523 hektar kül oldu ve 19 Ağustos itibarıyla toplam yanan alan 247 bin 493 hektar'a çıktı.
İspanya'da yangınlardan 5 Ağustos itibarıyla etkilenen alan 45 bin 285 hektar iken, 19 Ağustos itibarıyla bu rakam sert şekilde artarak 382 bin 491 hektar'a ulaştı. Böylece İspanya'da iki haftada 337 bin 206 hektar alan yandı.
İtalya'da 5 Ağustos'ta kayıp 58 bin 135 hektar iken, 19 Ağustos'ta 70 bin 315 hektar'a yükseldi; iki haftada 12 bin 183 hektar etkilendi. Fransa'da 19 Ağustos itibarıyla yanan toplam alan 35 bin 606 hektar olurken, bu kaybın büyük kısmı ağustosun ilk günlerinde yaşandı.
Ayrıca, AB'nin diğer bazı ülkelerinde de orman yangınları sürüyor.
Müdahale ve çevresel etkiler
İspanya'nın kuzeyindeki Galiçya, Kastilya ve Leon ile Asturias bölgelerinde son 31 yılın en büyük yangınları devam ediyor. Ülkenin güneyinde Extremadura ve başkent Madrid çevresinde de yangınlar sürüyor; İspanya genelinde şu anda 40'tan fazla noktada alevler yükseliyor.
Portekiz'de ise halihazırda 4 yerde büyük yangınlar devam ediyor ve 2 bin 300'den fazla itfaiyeci söndürme çalışmalarına katkı sağlıyor.
AB'nin uydu izleme sistemi Copernicus Atmosfer İzleme Servisi (CAMS) analizleri, İspanya ve Portekiz'deki olağanüstü orman yangınlarının yol açtığı emisyon artışının, İber Yarımadası için 2003'ten beri görülen en yüksek seviyeye ulaştığını gösteriyor.
Yunanistan'da bazı yerleşim bölgelerinden tahliyeler yapıldı; yılbaşından bu yana kundaklama ve açık alanda ateş yakma nedeniyle 320 kişi gözaltına alındı.
AB genelinde yangınlarla mücadele devam ediyor; yetkililer vatandaşları tedbirli olmaya çağırıyor ve söndürme çalışmalarına uluslararası destek sağlanıyor.
