Artan Elektrik Talebi Bilinçli Tüketimi Zorunlu Kılıyor
Elder Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, Çamlıbel Elektrik Dağıtım AŞ tarafından düzenlenen basın buluşmasında, son 55 yılın en sıcak yazının yaşanmasının elektrikte rekor talep artışına yol açtığını belirtti ve tüketicilere uyarılarda bulundu.
Rekor talep ve üretimdeki verim kayıpları
Erdoğan, aşırı sıcakların elektrik talebinde tarihte görülmemiş bir artışa neden olduğunu ve anlık elektrik tüketiminin 60 bin megavatı geçtiğini söyledi: "Son 55 yılın en sıcak yazının yaşanmasıyla elektrikte rekor talep artışı oldu. Elektrik dağıtım şirketlerinin yanı sıra vatandaşların da güvenli ve bilinçli tüketim alışkanlıklarını geliştirmesi gerekiyor. Bu durum, yalnızca tüketim tarafında değil, üretim kapasitesinde de verim kayıplarıyla birleşerek sistemi zorladı."
Erdoğan, özellikle termik santrallerde soğutma ihtiyacının artmasıyla verim düşüşü yaşandığını vurguladı: "Termodinamik olarak, ortam sıcaklığının yükselmesiyle santralin soğutma kapasitesinin azaldığını... Bu da üretim kapasitesini sınırlandırıyor. Bazı günlerde santraller tam kapasite çalışamadı. Benzer şekilde rüzgar santralleri de yüksek sıcaklık ve basınç farkı azlığı nedeniyle verim kaybı yaşadı. Yani aynı anda hem talep arttı hem üretim düştü, elektrik sistemi zorlandı."
Dağıtım mı, üretim mi? Sorumluluk sınırları
Erdoğan, talep artışı karşısında yaşanan aksaklıklarda dağıtım şirketlerinin ilk hedef haline geldiğini belirterek, sorumluluğun her zaman sadece dağıtıma yüklenemeyeceğini aktardı: "Vatandaş elektriği kimin taşıdığını görüyorsa, yaşanan en küçük aksaklıkta ilk tepkisini ona gösteriyor. Ancak elektrik dağıtım şirketleri, yalnızca üretilen elektriği tüketiciye ulaştıran yapıdır. Tıpkı bir lojistik zinciri gibi, bazen üretici ürünü zamanında teslim edemeyebilir, bazen nakliyede sorun yaşanabilir. Vatandaş bunu doğrudan dağıtım şirketinden bilse de yaşanan aksaklıkların bir bölümü de aslında üretim kaynaklı olabiliyor."
Erdoğan, talepteki artışın büyüklüğünü vurgulayarak şunları ekledi: "Yalnızca 1 derecelik sıcaklık artışı 750 ile 1500 megavat arasında ek talep doğurabiliyor."
Yerel dalgalanmalar ve altyapı uyarıları
Temmuz ayında rekor sıcaklıklarla birlikte bazı illerde talebin geçen yıla göre yüzde 100'e, bazı bölgelerde ise yüzde 70'e kadar arttığını aktaran Erdoğan, dağıtım şebekesinin normal şartlarda bu elektrikleri taşımakta tasarlandığını ancak olağanüstü artışların sahada etkili olduğunu söyledi. "Bu nedenle biz de kendi derslerimizi çıkarıyoruz, önümüzdeki dönem için ek tedbirler hazırlıyoruz." dedi.
Erdoğan, ev içi tesisatlarda yapılan yanlış tadilatların büyük risk taşıdığını belirterek, sigorta atması ve yangın riski uyarısında bulundu: "Binalarda çıkan yangınların önemli bir kısmının elektrik kontağı kaynaklı olması tesadüf değildir. O nedenle vatandaşlarımızın da tesisatın kapasitesini kontrol ettirmesi ve keyfi değişikliklerden kaçınması gerekiyor."
Elektrikli araçlar ve hızlı talep artışı
Erdoğan, elektrikli araç kaynaklı talebin bir yılda 5 kat arttığını hatırlatarak, apartman ve site gibi ortak alanlarda bireysel kurulumlarda proje tadilatı yapılmadan şarj üniteleri monte edilmesinin ileride ciddi sorunlara yol açabileceğini kaydetti. "Kamuya açık şarj istasyonlarında yönetmelik gereği projeler eksiksiz uygulanıyor. Fakat bireysel kurulumlarda çoğu kez proje tadilatı yapılmadan montaj yapıldığını görüyoruz. Bu da ileride ciddi sorunlara yol açabilir."
Geleceğe yönelik çağrı
Erdoğan, önümüzdeki dönemde elektrik talebinin daha da artacağını belirterek, kurumların hazırlık yapmasının yanı sıra vatandaşların da sorumluluk üstlenmesi gerektiğini şu sözlerle özetledi: "Bunun için kurumlarımız hazırlık yaparken vatandaşlarımızın da kendi sorumluluğunu üstlenmesi şart. Ancak bu şekilde güvenli ve sürdürülebilir bir elektrik arzını birlikte sağlayabiliriz."
