Bakan Ömer Bolat: Türkiye Avrupa'da Tarımsal Üretimde 1. Sırada — 74 Milyar Dolar
İGTOT toplantısında sektör değerlendirmesi
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Başakşehir'deki İstanbul Gıda Toplantıcılar Çarşısı (İGTOT) üyeleriyle bir araya geldi. Toplantıda gıda sektörünün stratejik önemi ve Türkiye'nin tarımsal performansı gündeme geldi.
"Avrupa'da tarımsal üretimde birinciyiz. Türkiye geçen yıl 74 milyar dolar üretim yaptı." sözleriyle konuşmasını sürdüren Bolat, İGTOT'un Avrupa'nın en büyük kapalı kuru gıda çarşısı olduğunu ve tamamlandığında 1121 işletme ile ticaretin merkezlerinden biri olacağını belirtti. Bolat, dünyada Türkiye'nin tarımsal üretimde 10. sırada yer aldığını da aktardı.
Bolat, ülke büyüklüğüne bağlı olarak bazı ürünlerde ilk üçte olunduğunu, fakat toprak büyüklüğü avantajı olan Rusya, Brezilya, Hindistan ve Çin gibi ülkelerin üretim miktarlarında üstünlük sağladığını ifade etti. Ayrıca 2002'den bu yana üretimde ve ihracatta kaydedilen artışlara dikkat çekti: 2002'de 24 milyar dolar olan üretim ile 4,5 milyar dolar olan ihracat, geçen yıl sırasıyla 74 milyar dolar ve 32,5 milyar dolar olarak gerçekleştiğini söyledi.
Bolat, nüfus ve turist sayısındaki artışın gıda talebini yükselttiğini vurgulayarak, "Nüfusumuz da 65 milyondan 86 milyona çıktı. Bu aradaki sürede turist sayımız 11-12 milyondan, 62 milyona yükseldi. Sonuçta ülkemize misafir gelen turistleri de yedirmek, içirmek, doyurmak zorundayız. Yani gıdada üretim ihtiyacımız artıyor." dedi.
Sektörün istihdamı, destekler ve iklim tehdidi
Türkiye'de üretim yapan 5,5 milyon çiftçi olduğunu, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlıların ise yaklaşık 2 milyon 250 bin civarında bulunduğunu aktaran Bolat, toptancılar, dağıtıcılar, pazarlar ve marketlerle birlikte gıda üretim ve ticaretinden en az 10 milyon kişinin geçimini sağladığını belirtti. Gıda sektörünün geniş toplumsal kesimlere hitap eden, gelir üreten kritik bir alan olduğuna dikkat çekti.
Bolat, son 15-20 yılda dünyayı etkileyen temel sorunlardan birinin meteorolojik değişiklikler ve iklim olduğunu vurguladı. Sektörün karşılaştığı olumsuzlukları şu sözlerle anlattı: "Normal yağmur gök gürültülü, sağanak oluyor. Bir yıllık üretimi alıp götürüyor veya kuraklık oluyor. Ürünlerin hasada dönüşeceği bir dönemde ürünleri çürütüyor, solduruyor, aşırı güneş ve aşırı sıcaklık da. Bu sefer üretim tüketim dengeleri bozuluyor."
Bolat, geçen yılın ardından bu yıl da yağışların azaldığını ve sıcaklıkların arttığını belirterek, şubat sonu ve 9-11 Nisan gecelerindeki zirai don olaylarının yaz meyvelerinde ciddi üretim kayıplarına yol açtığını söyledi: "Ardından 9-10-11 Nisan geceleri neredeyse 60 vilayetimizde eksi 17'ye varan soğuklar olunca bu zirai don birçok yaz meyvesi tam çiçek açmışken onları dondurdu, kuruttu ve yaz meyveleri anlamında üretimde azalmalar oldu."
Bunlara karşı piyasa denetimleri ve düzenlemeler yaptıklarını söyleyen Bolat, çok ucuz gıda için sınırsız ithalatın Türk çiftçisini geri dönülmez biçimde zedeleyebileceği uyarısında bulundu. Ayrıca uluslararası kriz dönemlerinde ülkelerin stratejik ürünleri koruma eğiliminde olduğunu hatırlattı: "İhracat vergileri getirdiler. Biz de gerektiğinde öyle yapıyoruz. Üretim az olduğunda ihracatı kayda alıyoruz, sınırlıyoruz. Üretim çok olduğunda ihracatı teşvik ediyoruz."
Tarım ve Orman Bakanlığı ile koordinasyon içinde çalıştıklarını belirten Bolat, tarımsal üretimi tüketiciye ulaştıran toptancılar, üretici kooperatifleri, üretici birlikleri, hal piyasası ve marketlerin rolünü vurguladı.
Desteklere değinen Bolat, "Çiftçilere 22 yılda 493 milyar lira yani yarım trilyon lira üretim destekleri verildi" bilgisini paylaştı ve kırsal kalkınma ile yapısal üretim reformlarına sağlanan ilave desteklerin bunun dışında olduğunu ekledi.
Gıda sektöründeki iş yerleri ve sitelerin modernize edildiğini belirten Bolat, son olarak şu değerlendirmeyi yaptı: "Geçen nisan ayındaki zirai don olmadığı yaz meyvelerinde daha makul rakamları konuşuyor olacaktık. Ama bir kısım meyvelerde, rakamlar normal bir kısmında yüksek kaldı. Enflasyondaki geriye gidiş devam edecek."
Ticaret Bakanı Ömer Bolat (ortada), Başakşehir'deki İstanbul Gıda Toplantıcılar Çarşısı'nda (İGTOT) faaliyet gösteren üyelerle bir araya gelerek konuşma yaptı.
