Bayraktar: Rüzgar ve güneşte kurulu güç 37 bin 118 megavata ulaştı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği'nin (TÜREB) "Enerjide yönümüz ortak, hedefimiz temiz gelecek" temasıyla düzenlenen 14. Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi (TÜREK 2025)'te önemli açıklamalarda bulundu. İzmir'de bir otelde gerçekleşen kongrede Bayraktar, enerjide değişen dengelere ve yenilenebilir enerjinin stratejik rolüne vurgu yaptı.
Küresel kırılmalar ve tüketim değişimi
Bayraktar, salgın, tedarik zincirindeki kırılmalar ve bölgesel krizlerin fiyatlarda dalgalanmalara yol açtığını belirterek, eskiden kış aylarında görülen elektrik talep piklerinin yerini yaz aylarındaki klima kullanımıyla yeni rekorlara bıraktığını ifade etti. 29 Temmuz'da maksimum günlük elektrik üretiminin 1 milyon 250 bin 178 megavatsaatle zirve yaptığı bilgisini paylaştı.
Yenilenebilirdeki büyüme ve etkileri
Bayraktar, enerji arz güvenliğini tesis ederken "Enerjide tam bağımsız Türkiye" mottosuyla dışa bağımlılığı azaltmayı hedeflediklerini söyledi. Yenilenebilir enerjinin hem artan talebi karşıladığını hem de yıllık olarak dışarıya ödenen 60-90 milyar dolar120 bin megavatı aştığını ve bunun %61'ine karşılık gelen 73 bin 477 megavatın yenilenebilir kaynaklardan oluştuğunu aktardı.
Bayraktar sözlerini, "2002'de rüzgar ve güneşte kurulu gücümüz neredeyse sıfıra yakındı. Bugün, rüzgar ve güneşte kurulu gücümüz toplam 37 bin 118 megavata ulaştı. Bu iki kaynağın kurulu güç içindeki payı da yüzde 31'e çıktı" diye sürdürdü. Ayrıca kurulu güce toplam yatırım değeri yaklaşık 5 milyar dolar olan 6 bin 818 megavatlık ilave yapıldığını, yıllık üretim kapasitesinin 23,8 teravatsaat olduğunu ve bunun sayesinden her yıl 12 buçuk milyon ton karbondioksit salınımının engellendiğini belirtti. Bu üretim doğal gazla karşılanmış olsaydı 1,3 milyar dolar tutarında doğal gaz ithalatı yapılacağını ifade etti.
Yasal reformlar ve destek mekanizmaları
Son 23 yılda yenilenebilir enerjide alınan kararlarla hukuki altyapıda köklü değişiklikler yapıldığını ve yeni destek programları oluşturulduğunu anlatan Bayraktar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl Bakü'de paylaşılan Türkiye'nin Yenilenebilir Enerjide 2035 Yol Haritası'na değindi. İşletmelerdeki santraller için hibrit ve öz tüketim amaçlı kapasite tahsisleri yapılacağını söyledi.
İletim ve dağıtım altyapısına yatırım
Bu dönüşümü sağlıklı yönetebilmek için güçlü iletim ve dağıtım altyapısının şart olduğunu belirten Bayraktar, planlanan yatırımları açıkladı: 14 bin 700 kilometre uzunluğunda ve 40 gigavat kapasiteli HVDC hat inşa edilecek, AC şebekeye ilave 15 bin kilometrelik hat yapılacak. Enterkoneksiyon kapasitesi ihracatta 6 bin 750 megavat, ithalatta ise 6 bin 600 megavat seviyelerine çıkarılacak. Sadece bu iletim altyapı yatırımına 28 milyar dolar ihtiyaç olduğu ifade edildi. Ayrıca yatırımların hızlandırılması için izin ve onay süreçlerinin sadeleştirilmesini sağlayan reform niteliğinde bir kanunun hayata geçirildiği hatırlatıldı.
YEKA RES ve GES yarışmaları
Bayraktar, daha önce düzenlenen ihalaların açık ve şeffaf olduğunu vurgulayarak, YEKA RES-2024 ve YEKA GES-2024 yarışmalarına ilişkin deneyimi aktardı. 2025 için ise yeni yarışmaların kasım ve aralık aylarında yapılacağını duyurdu: bin 150 megavat rüzgar ve 850 megavat güneş olmak üzere toplam 2 bin megavatlık kapasite tahsisi planlanıyor.
Rüzgar santralleri Sivas, Balıkesir, Aydın, Denizli ve Kütahya'da kurulacak; büyüklükleri 110 megavat ila 500 megavat arasında değişen 6 proje yer alacak. Güneş santralleri için Elazığ, Kahramanmaraş, Erzurum, Bolu, Eskişehir, Mardin ve Van'da, büyüklükleri 40 megavat ila 260 megavat arasında değişen 9 yarışma düzenlenecek.
Geçen yıl Kıyı Kanunu'nda yapılan değişiklikle denizler, baraj gölleri, suni göller ve tabii göllerde yenilenebilir enerji üretiminin önü açılmıştı. Bu kapsamda ilk yüzer güneş santrali ihalesi de yapılacak; Manisa'daki Demirköprü HES rezervuar alanında 35 megavat büyüklüğünde yüzer GES kapasitesi tahsis edilecek. Bayraktar, yarışmalara başvuracak firmalara başarı diledi.
Sektör temsilcilerinden destek
TÜREB Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erden kongrenin sadece sektör buluşması olmadığını, aynı zamanda diplomatik bir yönü bulunduğunu söyledi. Erden, dünya enerji sistemlerinin köklü bir dönüşüm geçirdiğini, ülkenin kısa sayılabilecek bir sürede kömür-hidro-doğal gaz ekseninden rüzgar-güneş-depolama eksenine güçlü bir geçiş gerçekleştirdiğini belirterek Bakanlığın vizyonunu desteklediklerini ifade etti.
Etkinlikte ayrıca Avrupa rüzgar enerjisi sektörünün çatı kuruluşu WindEurope'un Üst Yöneticisi Giles Dickson da konuşma yaptı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliğinin (TÜREB) "Enerjide yönümüz ortak, hedefimiz temiz gelecek" ana temasıyla İzmir'de bir otelde düzenlediği 14. Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi'ne (TÜREK 2025) katılarak konuşma yaptı.
