Bursa 250'de Net Satışlar %43 Arttı: 1,467 Trilyon TL ile Oyak Renault Zirvede
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) tarafından bu yıl 28'incisi gerçekleştirilen Bursa 250 Büyük Firma Araştırması-2024 sonuçları açıklandı. Araştırmaya göre 2024'te Bursa'daki 250 büyük firmanın toplam net satışları, 2023'e göre %43 artışla 1 trilyon 467 milyar TL seviyesine ulaştı; firmaların kârlılıkları ise geriledi.
Araştırmanın kapsamı
Çalışma, firmaları 2024 yılı net satış tutarlarına göre sıralarken; katma değer, öz kaynak, aktif toplamı, vergi öncesi dönem kâr/zarar, ihracat, istihdam, üretimden satışlar ve FAVÖK gibi göstergelerle de değerlendirdi.
Net satışlarda güçlü artış
2024 yılında Bursa'daki 250 büyük firmanın toplam iç ve dış satışları, 2023'e göre %43 artışla 1 trilyon 467 milyar TL'ye yükseldi. Üretimden net satışlarda ise %44 artış kaydedildi. Buna karşın katma değer yalnızca %10 büyüyerek 231,7 milyar TL oldu; 2023'te katma değer %102 artış göstermişti.
Finansman giderleri kârlılıkları eritti
Listede kâr eden firma sayısı 164'e gerilerken (2023'te 220), vergi öncesi kâr/zarar toplamı %67 düşüşle 28,2 milyar TL'ye indi. Firmaların toplam faaliyet kârı %50,7 azalarak 47,7 milyar TL oldu; FAVÖK büyüklüğü ise 157,5 milyar TL'ye düştü. Finansman giderleri %14,5 artışla 54,9 milyar TL seviyesine ulaştı. 2023'te finansman giderlerinin faaliyet kârına oranı %49,6 iken, 2024'te bu oran %115,2'ye yükseldi.
İhracat ve istihdam
Türkiye genelinde ihracatın %2,4 olarak gerçekleştiği 2024 yılında, Bursa 250 firma toplam ihracatı %10,8 artışla 14,8 milyar dolar oldu. Listede yer alan şirketlerin toplam istihdamı %7 artışla 189 bin 977 kişiye ulaştı. Yabancı sermayeli firma sayısı ise 42 olarak bir önceki yıl ile aynı kaldı.
Bursa'nın ilk 10 firması
2024 net satışlarına göre ilk 10: Oyak Renault (175 milyar 482 milyon TL), Tofaş (106,1 milyar TL), TGS Dış Ticaret (84,3 milyar TL), Bosch (64,1 milyar TL), Borçelik (46,6 milyar TL), Togg (41,7 milyar TL), Sütaş, Uludağ Perakende Elektrik Satış, Köfteci Yusuf ve Karesi Polyester.
Sektör dağılımı
Listede 69 otomotiv yan sanayi firması, 35 tekstil, 31 gıda, tarım ve hayvancılık, 26 perakende ticaret, 21 metal, 10 makine ve teçhizat yer alıyor. Ayrıca çimento, toprak ürünleri ve madencilik, enerji, inşaat ve plastik sektörlerinden 6'şar firma; ağaç, orman ürünleri ve mobilya, hizmet, eğitim ve danışmanlık ile otomotiv ana sanayi alanlarında faaliyet gösteren 5'er firma sıralamada bulunuyor. Ekonomik ilişkiler ve finans, hazır giyim, kimya ve lojistikten 4'er, 2 turizm firması ve 1 çevre ve geri dönüşüm firması da listede yer aldı.
BTSO Başkanı İbrahim Burkay'ın değerlendirmesi
Burkay, küresel gelişmeler ve korumacı politikaların üretim zincirlerini etkilediğini belirterek şu değerlendirmeyi paylaştı: "Ülkemizde ise fiyat istikrarını hedefleyen para politikaları, finansmana erişimi güçleştirdi. Artan enerji ve işgücü maliyetleri, reel sektörümüzün omuzlarındaki yükü daha da ağırlaştırdı. Ancak tüm bu zorluklara rağmen Bursa iş dünyası bir kez daha farkını ortaya koydu. Şartlar ne olursa olsun üretmeye, ihracat yapmaya, istihdamını korumaya devam etti. Kârlılıktan ödün verse de çarklarını durdurmadı; üretimden, alın terinden, güçlü geleceğimize duyduğu inançtan vazgeçmedi"
Burkay ayrıca, finansal göstergelere dikkat çekerek, "Tüm bu veriler firmalarımızın karşılaştığı zorlukların göstergesidir. Ancak bu tablo, aynı zamanda Bursa’nın üretim azminin, direncinin ve dayanışma kültürünün de en somut kanıtıdır" dedi.
Finansmana erişimin en önemli engel olduğunu vurgulayan Burkay, "Politika faizleriyle piyasa faizleri arasındaki farkın azalması, yatırım iştahını artıracak; üretimin, ihracatın ve istihdamın önünü açacaktır. Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında belirlenen hedeflerin başarıya ulaşması, üretim ekonomisinin güçlendirilmesi, reel sektörün dayanıklılığının artırılması ve kaynakların yüksek katma değerli alanlara yönlendirilmesiyle mümkün olacaktır. Bu doğrultuda atılacak her adım, sürdürülebilir büyümenin temellerini sağlamlaştıracaktır" ifadelerini kullandı.
Burkay, BTSO'nun üyelere yönelik desteklerini şöyle anlattı: "Sektörlerimizin taleplerini ilgili kurumlara ileterek somut çözümler üretilmesine katkı sağladık. Diğer yandan, TEKNOSAB, BUTEKOM, MESYEB, Model Fabrika, Bursa Business School ve GUHEM gibi projelerle sanayi, teknoloji ve insan kaynağı ekosistemimizi güçlendiriyoruz. UR-GE, HİSER, Ticari Safari ve KFA projelerimizle firmalarımızın küresel pazarlarda daha rekabetçi olmasını destekliyor; Dirençli Kentler Zirvesi, Enerji Zirvesi, Çevre Forumu, Next Level Uludağ Zirvesi ve Uludağ Gıda Zirvesi gibi etkinliklerle iş dünyamıza yeni ufuklar açıyoruz"
Son olarak Burkay, "Bursa iş dünyası olarak önümüzdeki dönemde hedefimiz; teknolojiyi, dijitalleşmeyi ve verimliliği merkezine alan üretim modellerini yaygınlaştırmak olacaktır. Sanayi birikimi, girişimcilik ruhu ve yenilikçi potansiyeliyle Bursa, bu dönüşümün öncüsü olmaya hazırdır. Tüm zorluklara rağmen üretimden, ihracattan ve istihdamdan vazgeçmeyen tüm firmalarımızı yürekten kutluyorum. BTSO olarak, üretimin gücünü koruyan, kaynaklarını verimli kullanan ve geleceğini bugünden inşa eden bir Bursa vizyonuyla çalışmalarımızı sürdüreceğiz" ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.
BURSA TİCARET VE SANAYİ ODASI
