Küresel piyasalarda öncelik ABD istihdam verilerinde
Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan yeni tarife kararları ve Fed politikasına ilişkin belirsizliklerin gölgesinde geçen haftayı karışık bir seyre kapattı. Yatırımcıların odağında gelecek hafta açıklanacak ABD istihdam verileri bulunuyor.
Trump'ın yeni tarifeleri
ABD Başkanı Trump, 1 Ekim itibarıyla uygulanacak gümrük vergisi oranlarını duyurdu. Buna göre, markalı veya patentli ilaç ürünleri için vergi oranı %100, mutfak ve banyo dolapları için %50, döşemeli mobilyalar için %30 ve ağır kamyonlar için %25 olarak belirlendi.
ABD ekonomisi, enflasyon ve Fed bekleyişleri
Geçen hafta açıklanan verilere göre ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde güçlü tüketici harcamaları ve yatırımların katkısıyla %3,8 büyüme kaydetti. İlk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 20 Eylül ile biten haftada 218 bine gerileyerek beklentilerin altında kaldı. Fed'in izlediği çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) endeksi ağustosta yıllık bazda %2,9 arttı.
Bu veriler, Fed kararlarında enflasyon ve istihdam göstergelerinin önemini artırırken, para piyasalarında ekim ayında 25 baz puan faiz indirimine gitme ihtimali %89, aralık toplantısında faiz indirim ihtimali ise %63 olarak fiyatlanıyor.
Fed Başkanı Jerome Powell geçen hafta yaptığı konuşmada, "Fiyat seviyesindeki bu tek seferlik artış muhtemelen birkaç çeyreğe yayılacak ve bu dönemde biraz daha yüksek bir enflasyon olarak kendini gösterecektir." ifadelerini kullandı ve mevcut politika duruşunun orta derecede kısıtlayıcı olduğunu vurguladı.
Piyasa tepkileri
New York borsasında geçen hafta satış baskısı öne çıktı; haftalık bazda S&P 500 %0,31, Nasdaq %0,65 ve Dow Jones %0,15 değer kaybetti. ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı %4,19 seviyesinden kapattı.
Emtia piyasasında ons altın geçen hafta 3.791,10 dolar ile yüksek seviye gördü ve haftayı yaklaşık %2 artışla 3.760 dolardan tamamladı. Gümüş haftayı %6,9 yükselişle 46,1 dolardan kapatırken, Brent petrolün varil fiyatı haftayı 68,7 dolar ile %3,9 primle tamamladı. Dolar endeksi ise 98,2 seviyesinden haftayı %0,5 yükselişle kapadı.
Yakın takvim: 29 Eylül ile başlayacak hafta
Önümüzdeki hafta veri takviminde pazartesi bekleyen konut satışları; salı New York Fed tüketici güven endeksi ve JOLTS açık iş sayısı; çarşamba ADP özel sektör istihdamı ile imalat sanayi PMI; perşembe dayanıklı mal siparişleri, fabrika siparişleri ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları; cuma ise tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve hizmet sektörü PMI verileri takip edilecek.
Avrupa: Enflasyon verileri ve jeopolitik gelişmeler
Avrupa borsaları geçen hafta genel olarak pozitif bir seyir izlerken, bölgedeki jeopolitik gerilimler yakından izleniyor. Özellikle Rusya'nın Estonya ve Polonya hava sahası ihlalleri sonrası gelişmeler ve lider açıklamaları piyasa gündemindeydi. ABD Başkanı Trump, NATO üyesi ülkelerin hava sahasına giren Rus uçaklarını düşürebileceğini söyleyip, Avrupa ülkelerinin Rusya'dan petrol ve gaz almaması gerektiğini savundu.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa'nın 2027 yılına kadar Rus fosil yakıtları kullanımını tamamen sonlandıracağını ve 19. yaptırım paketi ile Rusya'ya baskının artırılacağını belirtti.
Avro Bölgesi imalat sanayi PMI verisi ağustosta 50,7 iken eylülde 49,5e gerileyerek son 3 ayın en düşük seviyesine indi. Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 %0,74, İtalya'da MIB 30 %0,79, Almanya'da DAX %0,42 ve Fransa'da CAC 40 %0,22 yükseldi.
Gelecek hafta Avro Bölgesi veri takviminde tüketici güven endeksi, ECB Başkanı Christine Lagarde'ın konuşmaları, Almanya işsizlik ve enflasyon verileri, bölge genelinde PMI ve üretici enflasyonu gibi veriler takip edilecek.
Asya piyasaları: Karışık seyir ve şirket haberleri
Asya borsalarında karışık bir görünüm hakimdi. Japonya'da İktidardaki Liberal Demokrat Parti lideri ve Başbakan İshiba Şigeru'nun halefi 4 Ekim'de belirlenecek; yeni genel başkan mecliste Japonya'nın yeni başbakanı ilan edilecek.
ABD'nin H-1B çalışma vizelerine 100 bin dolarlık başvuru ücreti getirme kararı Güney Kore yatırımları endişesiyle Güney Kore piyasalarını baskıladı. Çin tarafında ise Alibaba'nın yapay zeka modeli "Qwen3"'ün açık kaynaklı versiyonunu duyurması şirket hisselerinde haftalık bazda %4,7'lik yükselişe yol açtı.
Tokyo TÜFE verisi eylülde yıllık bazda %2,5 artış göstererek beklentilerin altında kaldı. Haftalık bazda Hong Kong Hang Seng %1,57 düşerken, Güney Kore Kospi %1,72 geriledi; Japonya Nikkei 225 %0,69 ve Çin Şanghay bileşik %0,21 yükseldi.
Gelecek hafta Japonya'da sanayi üretimi, Çin'de PMI verileri ve Japonya'da tüketici güven ve işsizlik verileri takip edilecek. Ayrıca bazı günler Hong Kong, Çin ve Güney Kore'de resmi tatiller nedeniyle piyasalar kapalı olacak.
Yurt içi piyasa ve veri gündemi
Yurt içinde BIST 100 endeksi geçen hafta satış ağırlıklı seyretti ve haftayı %1,27 düşüşle 11.151,20 puandan kapadı. Gelecek hafta eylül ayı enflasyon verileri yatırımcıların odağında olacak.
Geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşme 2 saat 20 dakika sürdü. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran görüşmeye dair, "Görüşmede, savunma sanayisinden ticarete, enerjiden bölgesel ve küresel sorunlara kadar çok sayıda konu ele alındı ve belirli konularda önemli mesafeler kat edildi." açıklamasında bulundu.
Dolar/TL haftayı önceki kapanışa göre yaklaşık %0,5 yükselişle 41,5750 seviyesinden tamamladı. Önümüzdeki hafta yurt içinde salı işsizlik oranı, perşembe dış ticaret dengesi, haftalık para ve banka istatistikleri, cuma ise enflasyon verileri takip edilecek.
