Petrol Fiyatlarındaki Düşüş Devlerin Karını 24,9 Milyar Dolar Azalttı
DUYGU ALHAN - Dünyanın en büyük 12 petrol şirketinin yılın ilk yarısında elde ettiği toplam kar, geçen yılın aynı dönemine göre 24,9 milyar dolar azalarak 103,9 milyar dolara geriledi.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Amerikalı ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips, Halliburton, Schlumberger ve Baker Hughes, Hollandalı Shell, İngiliz bp, Fransız TotalEnergies, İtalyan Eni, Norveçli Equinor ve Suudi Arabistan’ın ulusal petrol şirketi Saudi Aramco yılın ilk yarısında toplam 103,9 milyar dolar kar açıkladı.
Söz konusu şirketler 2024’ün ilk yarısında 128,8 milyar dolar kar elde etmişti. Böylece toplam kar %19,3 azalarak 103,9 milyar dolar seviyesine indi.
Şirket bazında kar rakamları ve değişimler: Saudi Aramco’nun karı %13,6 düşerek 48,68 milyar dolar oldu. ExxonMobil’in karı %15,3 azalarak 14,79 milyar dolar oldu. Shell %30 düşüşle 9,8 milyar dolar, TotalEnergies %31,2 azalışla 6,54 milyar dolar açıkladı. Chevron %39,7 kayıpla 5,99 milyar dolar, ConocoPhillips %1,2 düşüşle 4,82 milyar dolar kar bildirdi.
Equinor’un karı %13 azalarak 3,95 milyar dolar, bp’nin karı %31,9 düşüşle 3,73 milyar dolar, Eni’nin karı %8,3 azalışla 1,99 milyar dolar olarak kaydedildi. Schlumberger %17 kayıpla 1,81 milyar dolar, Halliburton %48,6 düşüşle 676 milyon dolar kar bildirdi. Baker Hughes ise %6,8 artışla 1,1 milyar dolar kar açıkladı.
Düşük Petrol Fiyatlarının Etkisi ve Uzman Görüşleri
Londra merkezli enerji enformasyon şirketi Energy Intelligence Group'un Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Şirketlerin karlarındaki düşüşün nedeni pandemi ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası olağanüstü kazançların ortadan kalkması." dedi.
Mathonniere, ABD'deki teşviklerin geçmiş dönemde karları artırdığını ancak destekleyici ortamın sona erdiğini belirterek, "ABD'deki gümrük tarifeleri krizi, ciddi belirsizlik ve maliyet baskısı yaratarak genel karlılığı aşağı çekebilir. Ayrıca petrol talebi geriliyor, bu da fosil yakıtlara yatırım iştahını azaltıyor." yorumunu yaptı.
Mathonniere, şirketlerin riskleri dağıtmak için stratejilerini yeniden yapılandırmaları gerektiğini vurguladı ve şu ifadeleri kullandı: "En karlı şirketler, sermaye disiplinini koruyan, harcamaları kısmaya devam eden ve yeşil dönüşüm projelerini titizlikle seçenler olacak. Artık satın almaların temel motivasyonu büyüme değil, dayanıklılık. Büyümeyen bir sektörde büyümenin tek yolu, rakipleri satın alarak pazar payını artırmak."
Mathonniere ayrıca petrol fiyatlarının karlılık üzerindeki doğrudan etkisine işaret ederek, uzun vadeli düşük fiyatların yatırımları geciktirdiğini ekledi. Aynı uzman yıl sonuna kadar fiyatların 70 dolar bandında kalacağını, 2026'da ise talep toparlanması ve OPEC+ dışı arzın yavaşlamasıyla fiyatların 70 doların hemen altına gerileyebileceğini öngördü.
Piyasa Görünümü ve OPEC+ Etkisi
Uluslararası veri şirketi Primary Vision Network Enerji ve Ekonomi Analisti Osama Rizvi kısa vadede fiyatların aşağı yönlü seyrini sürdüreceğini, ancak düşük stok seviyelerinin piyasayı sıkı tutacağını belirtti. Rizvi, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin'in stok alımlarını durdurması halinde talebin 500-600 bin varil azalabileceğini söyledi.
Rizvi, OPEC+ üretim kotalarının gelirleri sınırladığını vurgulayarak, "Irak ve Rusya'dan gelen son veriler, her iki ülkenin de kotalara uyduğunu gösteriyor. Temmuzda OPEC+ üretimi günlük 140 bin varil azaltıldı. Bu eğilim karlılığı baskılamaya devam edecek ancak uyumun artması fiyatları da yukarı çekebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Rizvi ayrıca ABD petrol arzının yakından izlenmesi gerektiğini, üretimde olası bir düşüşün arz fazlası endişelerini hafifletebileceğini ve fiyatlara destek sağlayabileceğini ifade etti.
Özetle, düşük petrol fiyatları ve arz-talep dinamikleri, büyük petrol şirketlerinin ilk yarı kârlarında belirgin bir düşüşe neden oldu; sektördeki karlılık, şirketlerin mali disiplini ve stratejik dönüşüm kararlarına bağlı olarak şekillenecek.
