Torbalı'da Bardakçık İnciri Kooperatifle Değerine Ulaştı
FIRAT ÖZDEMİR - İzmir'in Torbalı ilçesine özgü Bardakçık incirini pazarlamak için Ege İncir Üreticileri Birliği ve Pazarlama Kooperatifini kuran üreticiler, ürünlerini artık daha kolay ve değerinde satıyor.
Çapak Mahallesi'nin yerel markası
Torbalı'ya 7 kilometre uzaklıktaki 500 haneli Çapak Mahallesi, uzun yapısı, belirgin aroması ve dengeli şeker oranıyla öne çıkan Bardakçık inciri ile anılıyor. Üreticiler, geçen yıl oluşturdukları kooperatif sayesinde pazarlama sorununu ortadan kaldırdı ve kilogram fiyatını sezon öncesi kendileri belirliyor.
Şu anda yıllık 100 ton üretim elde eden Çapaklı çiftçiler, Temmuz ve Ağustos aylarında sabah erken saatlerde topladıkları incirleri mahalle meydanındaki alım noktasına getiriyor. Kooperatif, bu yıl inciri sanayici ve tüccara kilogram başına 110 liradan satıyor.
Kooperatifle birlikte fiyat ve üretim istikrarı
Torbalı Ticaret Odası Başkanı Abdulvahap Olgun, Bardakçık incirinin bölgeye özgü ve farklı bir ürün olduğuna dikkat çekti. Olgun, incirin tescillenmesi için TÜRKPATENT'e başvurduklarını belirterek şunları söyledi: "Bardakçık incirinin aroması ve şeker oranı çok dengeli. Aydın ve diğer bölgelerde yetişen incirlerden çok farklı. İncir bu özelliğiyle dondurulmak suretiyle kurutuluyor. İlçemizdeki sanayi kuruluşunda kurutulan incir ABD, Kanada, İtalya gibi ülkelere gönderiliyor."
Olgun, üretimin giderek arttığını ve kooperatifin sahada ürünü yaygınlaştırma çabalarını anlattı: "Kooperatifimiz belli bir fiyattan bahçelerdeki ürünleri alıyor. Ürünler daha sonra mahalle meydanına kurulan alım merkezinde toplanıyor. Toplanan ürünler, bölgemizdeki bir fabrikada işleniyor. Sanayi kuruluşları da ağaçların bakımı, hastalıklardan korunması için çiftçilere kooperatif aracılığıyla çeşitli destekler veriyor. Buradaki bu modelle bölgemize has incirimizi dalında bırakmıyor ve katma değerli hale getiriyoruz. Kooperatifin şu an 100 tonluk bir kapasitesi var. Kooperatif öncesi dönemde incir bahçelerimiz sökülmeye başlamıştı. Fakat şimdi kooperatif köylülerimize incir fidesi dağıtmaya başladı."
Çiftçi gözüyle kooperatif avantajı
Kooperatifin başkanı Mustafa Efe ise geçen yıl kurulan yapının bu sezon tam kapasiteyle çalıştığını vurguladı: "İncirimiz kaliteli ve kooperatifleştiğimiz için ürünümüz değerine ulaşıyor. O yüzden rahatız, yani satma sıkıntımız olmuyor. Bu seneki fiyatımız 110 lira ve diğer ürünlerle kıyaslarsak rakamımız gayet iyi. Aydın'daki incir 60-70 lira civarında. Ürünün aşağı yukarı fiyatını biz çiftçiler ve kooperatif olarak kendimiz belirliyoruz. Fabrika da o konuda bizim büyük destekçimiz, durumdan gayet memnunuz." Efe, kooperatifleşme sonrası fidan dikimlerinin de arttığını kaydetti.
İşleme ve ihracat: Freeze-dried ile katma değer
Mahalledeki incir, yeşil dış yapısı ve kırmızı iç rengi nedeniyle freeze-dried yöntemiyle işleniyor. Freshbak Crispy Genel Müdürü Kenan Sever, ürünün bu işlemler sonrası yurtdışında yüksek talep gördüğünü aktardı: "Burada üretilen incir özel bir incir. Bu ürünü freeze-dried yöntemiyle değerlendiriyoruz. Bu şekilde inciri katma değerli hale getirip ABD, Kanada ve Avrupa pazarına sunuyoruz. Mahalle sakinlerinin fiyat ve üründeki kalite istikrarını korumak için kooperatife veya birleşmeye ihtiyaçları vardı. Kooperatifi destekliyoruz. Bardakçık inciriyle ilgili açıkçası her yıl üstüne koyarak bir talep artışı söz konusu. Bu incir için alım garantisi veriyoruz. Şu anda burada çıkacak rekolte 100 ton ama ihtiyacı şu anda açıkçası 1000 ton civarlarında."
Kooperatif modeli sayesinde Çapak Mahallesi üreticileri, ürünlerini dalında bırakmayıp katma değerli hale getiriyor ve hem yerel hem de uluslararası pazarda söz sahibi olma yolunda ilerliyor.
İzmir'in Torbalı ilçesine özgü Bardakçık incirini pazarlamak için kooperatif çatısı altında güçlerini birleştiren üreticiler, yürüttükleri bu çalışmayla ürünlerini daha kolay ve değerinde satıyor.
