Trump'ın tarifeleri bütçeye milyarlar kattı: 135,7 milyar dolar
ABD Başkanı Donald Trump tarafından devreye sokulan ticaret ve tarife politikaları, şubat ayından başlayarak ülkenin gümrük vergilerinden elde ettiği gelirlerde belirgin bir artışa yol açtı. 2025 mali yılının temmuz ayı itibarıyla bu kalemden sağlanan toplam net gelir 135,7 milyar dolar olarak kaydedildi.
Gelirlerdeki seyir
AA muhabirinin, ABD Hazine Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, Trump'ın göreve geldiği ocak ayında gümrük vergilerinden elde edilen net gelir 7,3 milyar dolar düzeyindeydi. Şubat ayında 7,2 milyar dolar olarak gerileyen gelir, martta 8,2 milyar dolar seviyesine çıktı. Nisan ayında gelirlerde hızlı bir yükseliş başladı ve veriler şöyle seyretti: Nisan 15,6 milyar, Mayıs 22,2 milyar, Haziran 26,6 milyar dolar.
Temmuz ayında net gelir 27,7 milyar dolar oldu; bu tutarın geçen yılın aynı ayına göre artışı %287,9 olarak dikkat çekti. 1 Ekim 2024'te başlayan ve 30 Eylül 2025'te sona erecek 2025 mali yılının temmuz ayı itibarıyla toplam net gelir 135,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Karşılaştırma için, 2024 mali yılının aynı döneminde bu tutar 62,7 milyar dolar olmuştu.
Tarife adımları ve tarihler
Trump, tarife politikalarını şubat ayından itibaren açıklamaya başladı. İlk kararlardan biri olarak 1 Şubat'ta Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 ek gümrük vergisi getirilmesiydi. Çin'e uygulanan yüzde 10'luk ek vergi 4 Şubat itibarıyla yürürlüğe girdi.
Kanada ve Meksika'ya getirilen yüzde 25'lik vergiler 30 gün süreyle askıya alınmış, bu askıya alma süresi sona erince söz konusu vergiler 4 Mart tarihinde yürürlüğe girmiş ve aynı gün Çin'e uygulanan ek tarife oranı %20'ye yükseltilmişti. Ancak Trump, 6 Mart'ta Meksika ve Kanada'ya yönelik tarifelerde, USMCA ile uyumlu malların 2 Nisan'a kadar muaf tutulmasını öngören düzenlemeleri imzaladı.
2 Nisan: Politikada dönüm noktası
Trump, 2 Nisan'da “Kurtuluş Günü” ilan ettiği tarihte karşılıklılık esasına dayalı yeni tarifeleri duyurdu. Temel tarife oranının %10 olacağını ilan eden Trump, ülkelere göre değişen gümrük vergisi oranlarını açıkladı. Temel %10luk vergi 5 Nisan'da yürürlüğe girerken, ülkelere özel ilave tarifeler 9 Nisan'da devreye alınacak; bu ek tarifelerin Çin hariç diğer ortaklar için 90 gün süreyle durdurulduğu açıklandı.
Çin'e yönelik ek gümrük vergisini ise Trump bir aşamada %125'e yükseltti; fentanil gerekçesiyle uygulanan yüzde 20'lik vergi de dahil edildiğinde Çin'e uygulanan toplam tarife oranı %145e ulaştı. Mayıs ayında ABD ve Çinli yetkililer Cenevre'de görüşmüş, karşılıklı tarifeleri 90 günlüğüne düşürme kararı almışlardı. Bu karar sonrası, 14 Mayıs itibarıyla Çin mallarına uygulanan vergi %145'ten %30'a indirilmişti. Daha sonra Trump, 12 Ağustos'ta Çin mallarına yönelik yüksek vergilerin uygulanmasını 90 gün daha erteleme kararı aldı.
Ülke ve sektör bazlı ek tarifeler
Trump yönetimi karşılıklılık esasına dayalı ek tarifelerin askıya alma süresini 1 Ağustos'a kadar uzattı. Bu süreçte AB, İngiltere, Japonya ve Güney Kore gibi ortaklarla anlaşmalar yapılırken, yaklaşık 70 ticaret ortağına %10 ile %41 arasında değişen oranlarda vergi uygulandı.
Ayrıca Kanada'ya yönelik tarife oranının %25'ten %35'e çıkarılmasını öngören ayrı bir kararname imzalandı. Brezilya'ya uygulanan tarife oranı %10'dan %50'ye yükseltildi; Hindistan'a uygulanan yüzde 25'lik vergi ise %50'ye çıkarıldı.
Sektörlere yönelik tarifeler
Ülkelere yönelik tarifelerin yanı sıra sektörlere özel adımlar da atıldı. Tüm ülkelerden yapılan çelik ve alüminyum ithalatına getirilen %25lik vergi 12 Mart'ta yürürlüğe girmiş, daha sonra bu oran 4 Haziran'da %50'ye çıkarılmıştı. İthal otomobil, hafif ticari araçlar ve temel otomobil parçalarına getirilen %25lik gümrük vergisi ise 3 Nisan'da devreye girdi. Bakır ithalatına 1 Ağustos itibarıyla %50 vergi uygulanmaya başlandı. Trump ayrıca ilaç ve yarı iletken ithalatına yönelik tarifelerin gündemde olduğunu belirtmişti.
Aylara göre gümrük vergilerinden elde edilen net gelir
ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre 2025 mali yılının temmuz ayı itibarıyla aylık net gelirler şu şekilde kaydedildi:
Ekim 2024: 7.297.256.976,25
Kasım 2024: 6.711.869.037,96
Aralık 2024: 6.814.380.564,22
Ocak 2025: 7.341.415.936,58
Şubat 2025: 7.246.812.675,38
Mart 2025: 8.167.908.459,56
Nisan 2025: 15.633.917.348,71
Mayıs 2025: 22.172.564.539,21
Haziran 2025: 26.631.664.231,77
Temmuz 2025: 27.670.054.031,40
Toplam: 135.687.843.801,04
Veriler, Trump'ın tarifelerinin bütçe gelirlerine kısa sürede önemli katkı sağladığını gösteriyor.
