Tüketici Konseyi'nde dijital mağduriyetlere karşı çalıştay kararı
SEDA TOLMAÇ - Bu yıl 29'uncusu düzenlenen Tüketici Konseyi toplantısında, dijital dolandırıcılıktan yapay zekanın tüketici üzerindeki etkilerine kadar geniş bir gündem ele alındı. Toplantıda, vatandaşların günlük hayatta karşılaştığı mağduriyetlere karşı çözüm önerileri ve özellikle dijital sömürünün önüne geçmek için başlatılacak çalıştaya odaklanıldı.
Gündem maddeleri ve alınan kararlar
Ticaret Bakanlığından edinilen bilgiye göre toplantıda, dolandırıcılık vakalarının önlenmesi, hedefli reklamcılık, veri ve siber güvenlik, istenmeyen arama ve e-postaların engellenmesi, yapay zekanın tüketici korumasına etkileri ve yeni kamu spotları ile tüketici bilincinin artırılması konuları masaya yatırıldı. Tüketici dernekleri temsilcilerinin görüşleri doğrultusunda çalıştay grupları oluşturuldu ve konularda tavsiye niteliğinde kararlar belirlendi.
Aziz Koçal: Dijital alışverişlerde tüketici hakları güçlendirilmeli
Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal, toplantıda son dönemde taklit ve tağşiş yapılan ürünler ile merdiven altı üretimlerin arttığına dikkat çekti. Koçal, kiralardaki fahiş artışın tüketicileri mağdur eden önemli bir sorun olduğunu, bankalar ve finans kuruluşlarının aldığı masraf ve ücretlerin de öne çıkan şikayet konuları arasında yer aldığını söyledi.
İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde yanıltıcı reklamlar, teslim edilmeyen ürünler, sahte siteler ve mesafeli satış sözleşmelerine uyulmaması gibi sorunların öne çıktığını aktaran Koçal, teknolojinin ve yapay zeka kullanımının artmasıyla dolandırıcılık vakalarının zirveye çıktığını, hakkını arayan tüketicilerin karmaşık prosedürlerle karşılaştığını belirtti. Koçal; kişisel verilerin yeterince korunamaması halinde zararın sorumlusunun tüketici değil, güvenlik açığı bulunan kurumlar olması gerektiğini vurguladı.
Koçal'ın Tüketici Konseyi'nde sunduğu çözüm önerileri arasında şunlar bulunuyor: siber suçlar ve dolandırıcılıkla etkin mücadele, tüketici bilinçlendirme kampanyaları, kurumlar arası iletişim ağının güçlendirilmesi, başvurularda bürokratik engellerin kaldırılması, anlık müdahale mekanizmaları, tüketiciye yönelik kamu spotları yayınlanması, temel gıda ve tüketim maddelerinde KDV ve dolaylı vergilerin azaltılması, lüks ürünlerden daha yüksek vergi alınması, tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarında faizlerin düşürülmesi ve yapılandırma, gıda üretim ve ithalatında sağlık-güvenlik standartlarının sıkı denetlenmesi ile dijital alışverişlerde tüketici haklarının güçlendirilmesi.
Koçal ayrıca tüketici hakem heyetlerinin güçlendirilmesi gerektiğini ve bu heyetlerin daha etkin, hızlı hizmet vermesi için iyileştirilmesini talep ettiklerini belirtti.
Ergün Kılıç: Dijital eşitsizlik ve kırılgan gruplar
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç ise tüketicinin yalnızca aldığı bir üründen dolayı mağdur olan kişi olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, yaşam standartlarının kamu tarafından güvence altına alınmasının önemine vurgu yaptı. Kılıç, barınma hakkı, kronik hastaların ilaca erişimi, yaşlılar için yaşam merkezleri ve evde bakım hizmetlerinin artırılmasının öncelikli konular olduğunu kaydetti.
Kılıç, ayrıca özel eğitime ihtiyaç duyan veya yoksul aile çocuklarının kapsayıcı politikalarla desteklenmesi gerektiğini ifade etti. Dijital eşitsizliğin giderilmesi için ücretsiz internet ve cihaz desteği çalışmalarına ağırlık verilmesi gerektiğini, kırılgan tüketici gruplarına yönelik eğitim ve farkındalık kampanyalarının düzenlenmesinin önemini vurguladı. Kamu kurumlarında tüketici örgütleri temsilcilerinin yer almasının önerildiği toplantıda sürdürülebilir üretim ve tüketim modellerinin adil şekilde işletilmesinin gerekliliği de paylaşıldı.
Toplantı sonucunda tüketici örgütleri temsilcileri, hazırlıkları başlayan çalıştaya yoğunlaştı ve dijital mağduriyetlere karşı çözüm arayışlarını hızlandırma kararı aldı.
