UNDP Raporu: Suriye Ekonomisi 800 Milyar Dolar Kayıpla Karşı Karşıya
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Suriye’ye yönelik hazırladığı ön sosyoekonomik etki değerlendirme raporunda, ülkenin 14 yıllık çatışma sürecinde tahminen 800 milyar dolarlık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) kaybı yaşandığını ortaya koydu. Raporun başlığı "Suriye'deki Çatışmanın Etkileri: Harap Olmuş Bir Ekonomi, Yaygın Yoksulluk, Sosyal ve Ekonomik Toparlanmaya Giden Zorlu Yol" olarak belirlendi.
Çatışmaların Ekonomiye Etkisi
Rapor, 14 yıl süren çatışmaların Suriye'deki ekonomik, sosyal ve beşeri sermaye ilerlemesini büyük ölçüde tersine çevirdiğini vurguluyor. Çatışmalar, yaklaşık 618 bin kişinin ölümüne, 113 bin kişinin kaybolmasına ve sağlık sisteminin çökmesine yol açtı. Sağlık merkezlerinin üçte birinin hasar görmesi ve ambulans hizmetlerinin neredeyse yarısının devre dışı kalması, bu olguları daha da derinleştirdi.
Yoksulluk Oranı ve İnsani İhtiyaçlar
Suriye'de her 10 kişiden 9'u yoksulluk içinde yaşarken, yoksulluk oranı %33'ten %90'a, aşırı yoksulluk ise %11'den %66'ya yükseldi. 2011 yılından bu yana GSYH’nin yarı yarıya azaldığı hesaplanıyor.
Mevcut durumda, Suriye'de her 4 kişiden 3'ü insani yardıma muhtaç ve temel ihtiyaçlar olan sağlık, eğitim, işsizlik ve gıda güvensizliği gibi alanlarda destek bekliyor.
Barınma ve Temiz Su Erişimi Sorunları
Çatışma döneminde konutların neredeyse üçte biri yıkılmış veya ağır hasar görmüş, bu da 5,7 milyon kişinin barınma desteğine ihtiyaç duymasına sebep oldu. Ayrıca, su arıtma tesisleri ve kanalizasyon sistemlerinin yarısı, çalışamaz durumda olduğu için yaklaşık 14 milyon kişi temiz su, sanitasyon ve hijyen hizmetlerinden yoksun kaldı.
Gelecek İçin Ekonomik Stratejiler
UNDP, Suriye ekonomisinin mevcut büyüme oranı olan %1,3 ile çatışma öncesi seviyelere dönmesinin 55 yıl alabileceğini vurguladı. Ekonomik toparlanmanın hızlanması için yıllık büyümenin %13,9'a ulaşması gerekiyor.
UNDP İcra Direktörü Achim Steiner, Suriye’nin topyekûn kalkınması için uzun vadeli yatırımlar gerektiğini belirterek, "Suriye’nin geleceği, ekonomik ve sosyal istikrarın sağlanmasıyla mümkündür" dedi. Ayrıca, istihdam, gıda güvenliği ve temel hizmetlerin yeniden inşa edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Kapsamlı Reform İhtiyacı
UNDP Arap Devletleri Bölgesel Bürosu Direktörü Abdallah Al Dardari, Suriye'nin geleceğinin sağlam bir kalkınma stratejisine bağlı olduğunu belirterek, kapsamlı reformlarla Suriye'nin dış yardıma olan bağımlılığını azaltabileceğini ifade etti.
