İSBİKE hurdalıkta: Kartal'da yüzlerce bisiklet atıl durumda
İstanbul’da bisikletle ulaşımı teşvik etmek amacıyla başlatılan Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi (İSBİKE), bir buçuk yılı aşkın süredir hizmet veremiyor. Sisteme ait yüzlerce bisiklet, Kartal Soğanlık Yeni Mahalle'de bulunan İBB Ulaşım Dairesi Başkanlığına bağlı Taşıt Hizmet Kalitesi Uygunluk Kontrolü noktasının yanındaki hurdalık alanda atıl durumda bekletiliyor.
Çalışmayan sistem ve uygulama mesajı
İSBİKE Projesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki İSPARK tarafından 2012 yılında hayata geçirildi. Entegrasyon, altyapı ve bakım işlemleri nedeniyle bazı dönemler kesintili olarak hizmet veren sistem, 2023 yılı sonlarından bu yana bakım ve onarım faaliyetinde olduğu gerekçesiyle çalışmıyor. Sistemin mobil uygulamasına girilmek istendiğinde şu bilgilendirme ekranı ile karşılaşılıyor:
"2023 yılı sonu itibarıyla İSBİKE Bisiklet Paylaşım Sistemi kapanacak olup bakım onarım dönemine girecektir. Sistemin kapalı olacağı günlerde başta bisikletler olmak üzere tüm sistem donanımları elden geçirilerek, bakım onarım ve yazılım güncellemeleri gibi çalışmalar gerçekleştirilecektir. Anlayışınız için teşekkür eder, sağlıklı günler dileriz."
Hurdalık alandaki durum
İncelenen alanda bisikletlerin peş peşe sıralandığı, alanın brandayla çevrili olmasına rağmen korunması için herhangi bir ek önlem alınmadığı gözlendi. Vatandaşların hizmetine sunulmayan bisikletlerin uzun süre dış etkenlere maruz kalması nedeniyle deformasyona uğradığı, bisikletlerin arasından otların yeşerdiği ve alanın bitki örtüsüyle kaplandığı belirtildi.
Yönetmelik süreci ve belirsizlik
Sistemin ne zaman yeniden hizmete alınacağı belirsizliğini koruyor. Belediye kaynaklarına göre, ilgili yönetmeliğe ilişkin sürecin tamamlanmasının ardından firmalardan başvuru alınacak ve firmalar lisans aldıktan sonra 90 gün içinde bisikletlerini sahada bulundurması planlanıyor.
İBB Meclisi'nde tartışmalar
İSBİKE bisikletlerinin durumu zaman zaman İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi'nde gündeme getirildi. Sistemde bisiklet sayısı ve kullanımındaki azalış ile İSBİKE'nin uğradığı zarar meclis üyelerince tartışıldı. İBB Meclisi'nde 12 Aralık 2024'te yapılan oturumda, son bir yıldır faaliyet göstermeyen İSBİKE bisikletlerinin son durumuna ilişkin soru önergesi verildi.
İBB'nin basın bilgilendirme grubundan 30 Mart'ta yapılan açıklamada, mevcut bisikletlerin güncel donanım ve yazılıma ihtiyaç duyması nedeniyle yeni bir sistem ihtiyacının doğduğu belirtilerek, "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Paylaşımlı Bisiklet Yönetmeliği Revizyonu 12 Mart tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nden geçti. Projenin 2025 yılının ilk yarısında hayata geçirilmesi planlanıyor." ifadelerine yer verildi.
Bu arada, İBB tarafından hazırlanan Paylaşımlı Bisiklet Yönetmeliği üç kez değiştirildi. Son olarak revize edilen yönetmelik, 17 Temmuz'da düzenlenen toplantıda oy çokluğuyla Meclis'ten geçti.
Meclis üyesinin eleştirisi
Söz konusu toplantıda konuşan AK Partili Meclis Üyesi Muhammet Kaynar, yönetmeliğin üçüncü kez Meclis'e geldiğini, getirilen düzenlemenin kanuna ve yasal düzenlemelere aykırı olduğunu belirterek, 2019 öncesi dönemdeki binlerce bisikletin sahadan toplandığını ve hurdalıktaki bisiklet mezarlığında durduğunu aktardı. Kaynar, yönetmelik süreciyle ilgili itirazlarını şöyle dile getirdi:
"Bu çıkardığınız yönetmelik yasaya aykırı. Üçüncü defa getirdiğiniz bu yönetmelik, hem üst yasal düzenlemelere aykırı olduğu gibi hem de bu işin verileceği kişiye yönelik tarifler var, ihalede rekabet esastır, rekabeti engelleyici hükümler var, yanlıştır. Gelin zaman kaybetmeyelim, oturalım beraber çalışalım, bu yönetmeliğe biz de katkı verelim. Düzeltelim, doğru hali bir defada çıksın."
İstanbul’da bisikletle ulaşımı teşvik etmek amacıyla başlatılan Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi (İSBİKE), bir buçuk yılı aşkın süredir hizmet veremezken, sisteme ait yüzlerce bisiklet Kartal’daki hurdalık alanda atıl durumda bekletiliyor.
