Sağlıklı kilo kontrolü kronik hastalıkların önlenmesinde kritik rol oynuyor
SAMSUN - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Pınar Sökülmez Kaya, toplumda sağlıklı kilo kontrolü konusundaki yaygın yanlışlara dikkat çekerek, bunun yalnızca estetik bir kaygı olmadığını; birçok kronik hastalığın önlenmesinde kritik rol oynadığını belirtti.
Vücut ağırlığı ve sağlıklı yaşam ilişkisi
OMÜ'den yapılan yazılı açıklamaya göre Kaya, vücut ağırlık kontrolünün sağlıklı yaşam tarzının sürdürülmesi için son derece önemli olduğunu vurguladı. Kaya, "Sağlıklı bir vücut ağırlığı, kan basıncı, kolesterol ve kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olur" ifadelerini kullandı.
"Yalnızca kalori hesabı yeterli değil"
Kaya, toplumda yaygın olan "kalori hesabı yeterlidir" düşüncesinin yanıltıcı olabileceğini belirterek, kilo kontrolünde alınan enerjinin tüm besin öğelerini içermesi gerektiğini söyledi. "Et, süt, yoğurt, ekmek, tahıllar, kuru baklagiller, sebze ve meyveler gibi besin gruplarının hepsinden yeterli ve dengeli şekilde tüketmek gerekiyor," dedi. Ayrıca öğün sayısı ve içeriğinin yanı sıra değerlendirmede sadece boy uzunluğuna göre değil bel çevresi, bel-kalça oranı ve vücut yağ yüzdesi gibi kriterlerin de göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti.
Modern yaşamın etkileri
Kaya, stres, uyku düzensizlikleri ve yetersiz su tüketiminin kilo kontrolünü zorlaştırdığını ifade etti. "Düzenli uyku hormon seviyelerini dengede tutar ve kilo alımını engelleyebilir. Günde en az 7 saat uyumak, kilo kontrolü için önemli." Stresin bazı bireylerde iştahı azaltırken bazılarında sürekli atıştırmayı tetiklediğini, yetersiz su tüketiminin ise tokluk hissini azaltarak fazla yeme riskini artırdığını anlattı.
Dışarıda yemek yerken bilinçli seçimler
Günümüzde dışarıda yemek yeme alışkanlığının arttığını kaydeden Kaya, hijyene dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Et tercihinde kıyma yerine kuşbaşı veya ızgara gibi daha az işlem görmüş, yağsız etlerin tercih edilmesini, yanında bol miktarda yağsız salata tüketilmesini önerdi. Mayonez ve krema gibi katkılar içeren yiyeceklerden uzak durulması gerektiğini belirtti. İçecek önerileri arasında sade kahve, bitki çayları, taze sıkılmış meyve suları ve ayran sayıldı.
Tatil ve mevsim geçişlerinde dikkat edilmesi gerekenler
Prof. Dr. Kaya, tatil dönemleri ve mevsim geçişlerinin kilo kontrolünü zorlaştırabileceğine dikkat çekti. Özellikle açık büfe restoranlarda ihtiyacı aşan porsiyonlardan kaçınılmasını, mevsim sebze ve meyvelerinin tüketilmesinin hem bağışıklık sistemine katkı sağladığını hem de kalori alımını dengelemeye yardımcı olduğunu söyledi. Hareketliliğin azaltılmaması ve yürüyüş gibi aktivitelerin ihmal edilmemesi gerektiğini de vurguladı.
Sonuç olarak, Prof. Dr. Pınar Sökülmez Kaya, sağlıklı kilo kontrolünün dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite, yeterli uyku ve doğru değerlendirme kriterleriyle mümkün olduğunu belirtti.
