Günde 2 Saatten Fazla Ekran Uyarısı: Dijital Göz Yorgunluğu Sendromu
ÜMİT TÜRK - Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Arif Koytak, günde iki saatten fazla dijital ekrana bakan kişilerde görme bozukluğu, baş ağrısı ve odaklanma sorunlarına yol açan dijital göz yorgunluğu sendromunun görüldüğünü bildirdi.
Ekran kullanımının artışı ve etkileri
Koytak, son 15-20 yıldır günlük yaşamda cep telefonu, tablet ve bilgisayar gibi dijital ekranların hayatın merkezine yerleştiğini belirterek, bu cihazlara uzun süre dikkatli bakmanın göz sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını vurguladı.
Belirtiler
Uzman, dijital göz yorgunluğu sendromunun en sık belirtisinin göz kuruluğu olduğunu; ayrıca gözde yanma, batma, yabancı cisim hissi, kızarıklık, kaşıma ihtiyacı, odaklanma güçlüğü, geçici veya sürekli bulanık görme, ağırlık hissi, uyku hali ve baş ağrısının da yaygın olduğunu söyledi.
Nedenleri ve mekanizma
Koytak, yakına bakmanın her yaşta göz kaslarını yorduğuna işaret ederek, kasların sürekli aktif olduğunu ve bir süre sonra yorulmaya başladığını anlattı. Normalde dinlenme durumunda dakikada 15-20 kez olan göz kırpma sayısının, ekrana dikkatli bakarken 5-6'ya kadar düştüğünü ve bunun göz kuruluğu belirtilerine yol açtığını belirtti.
Ayrıca dijital ekranlardaki ışık şiddetinin sayfadan sayfaya, kaydırmalarda veya geçişlerde değişmesinin göz içindeki kasları yorduğunu; tüm bu etkenlerin birleşmesiyle günde iki saatten fazla ekran süresi olan kişilerde dijital göz yorgunluğu belirtilerinin ortaya çıktığını aktardı.
Hangi gruplar daha çok etkileniyor
Prof. Dr. Koytak, çalışan nüfusun %70-80'inde bu durumun görüldüğünü ve günlük ekran süresinin ortalama 6-8 saati bulduğunu söyledi.
Kalıcı hasar ve performans
Uzman, dijital göz yorgunluğunun genellikle kalıcı hasar vermediğini ancak tedavi edilmediğinde görme ve iş performansında düşüşe yol açabileceğini ifade etti.
Uzman önerileri
Koytak'ın önerileri şöyle:
- Reçeteli gözlükleri kullanın. Eğer göz bozukluğunuz varsa ekrana bakarken gerekiyorsa gözlük takılmalı; 40-45 yaş üstü kişilerde yakın gözlükleri ekran çalışma koşullarına göre ayarlanmış numaralarla kullanılmalı.
- Düzenli dinlenme molaları verin. Ekran süresini tamamen kısaltmak her zaman mümkün olmadığından yarım saatte bir 5 dakika veya saatte bir 10 dakika göz dinlendirme öneriliyor. Gözleri kapatmak veya en az 4 metre uzaklıktaki bir nesneye odaklanmak kasların dinlenmesini sağlar.
- Bilinçli göz kırpma pratiği yapın. Ekran karşısında göz kırpma sayısı azaldığı için arada bir hatırlayıp göz kırpmak faydalı olacaktır.
- Ekran ve oturuş düzenine dikkat edin. Ekran mesafesi en az 50-60 santimetre olmalı, ekran göz hizasından yaklaşık 10 derece aşağıya konumlandırılmalı. Oturuş biçimi, koltuk yüksekliği ve boyun pozisyonu uygun olmalı; masa başında çalışanlar dizüstü bilgisayarları göze daha yakın kullanma ve başı öne eğme eğiliminde olduğundan dikkat etmelidir.
- Uyku ile dinlendirin. Gün içinde ne kadar yoğun çalışılırsa çalışılsın gece gözler dinlendirilmeli; göz içi ve çevresindeki kaslar ile retina hücreleri uyku sırasında dinlenir.
Prof. Dr. İbrahim Arif Koytak'ın açıklamaları, dijital ekran kullanımının göz sağlığına etkileri ve korunma yollarına dair uyarı niteliğinde bilgiler içeriyor.
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Arif Koytak, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
