Fed’in İlk Faiz İndirimi Beklentisi: Piyasalar 25 Baz Puanı Fiyatlıyor
DİLARA ZENGİN/SEVGİ CEREN GÖKKOYUN - ABD'de açıklanan son veriler, tüketici fiyatlarındaki hızlanma ile iş gücü piyasasındaki zayıflamanın eş zamanlı seyrettiğini gösterirken, piyasalarda Fed'in gelecek hafta yılın ilk faiz indirimini gerçekleştireceği beklentisi güçlendi.
Veriler Ne Anlatıyor?
Geçen hafta yayımlanan istihdam verilerinin ardından bu hafta açıklanan enflasyon verileri, para politikasının yönü açısından yakından takip edildi. Buna göre, ABD'de JOLTS açık iş sayısı temmuzda 7 milyon 181 bin ile Eylül 2024'ten bu yana en düşük seviyeyi gördü ve beklentilerin altında kaldı.
Özel sektör istihdamı ağustosta 54 bin artarak piyasa beklentilerinin altında seyretti. Tarım dışı istihdam ise ağustosta 22 bin artış göstererek beklentilerin altında kaldı; işsizlik oranı yüzde 4,2'den 4,3'e yükselerek Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
İlk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 6 Eylül ile biten haftada 27 bin artışla 263 bine yükseldi ve Ekim 2021'den bu yana en yüksek düzeyi gördü.
Ayrıca Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), istihdam verilerine yönelik revizyona giderek, tarım dışı istihdamın marta kadarki 12 aylık dönemde ilk açıklanan verilere göre 911 bin kişi daha düşük gerçekleştiğini bildirdi.
Enflasyon Görünümü
Enflasyon tarafında Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ağustosta aylık bazda yüzde 0,1 artışla nisan ayından bu yana ilk kez aylık düşüş kaydetti; yıllık ÜFE artışı yüzde 2,6 ile beklentilerin altında kaldı.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta aylık bazda yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde, yıllık bazda ise yüzde 2,9 ile beklentilere paralel arttı; yıllık TÜFE ocak ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Bu dönemde üretici enflasyonu yavaşlarken, tüketici enflasyonundaki hızlanma dikkat çekti.
Liderlerden ve Kurumlardan Tepkiler
ÜFE verilerinin ardından açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, enflasyonun olmadığını belirterek, Fed Başkanı Jerome Powell için 'çok geç' ifadesini kullanıp, faiz oranlarının hemen 'büyük' ölçüde düşürülmesi gerektiğini söyledi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack ise istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin göz önüne alındığında Fed'in politika faizini düşürmeye başlaması için alan olduğunu belirtti.
Uzman Analizleri
Oxford Economics ABD Başekonomisti Ryan Sweet, verilerin enflasyon ve maksimum istihdam hedeflerinde ters yönde ilerlediğini, bu nedenle Fed'in zor bir durumda olduğunu söyledi. Sweet, manşet enflasyondaki artışta uçak bileti gibi oynak kalemlerin etkili olduğunu ve çekirdek mal fiyatlarındaki hızlanmanın tarifelerin tüketiciye yansıtılmasından kaynaklanabileceğini vurguladı.
American Enterprise Institute'den Steven Kamin, TÜFE'deki artışın beklenen bir gelişme olduğunu, gümrük vergilerinin enflasyonu yukarı çektiğini doğruladığını belirterek, artık bu yıl için iki faiz indirimi öngördüğünü; birinin gelecek hafta, diğerinin aralıkta olacağını söyledi.
ING Amerika Araştırma Bölgesel Başkanı Padhraic Garvey, ağustos manşet ve çekirdek enflasyonun aylık bazda Fed'in hedeflediği aylık yüzde 0,17 oranının üzerinde olduğunu, ancak bunun kalıcı bir enflasyon trendine dönüşmeyebileceğini savundu. Garvey, işsizlik maaşı başvurularındaki artışın zayıf işe alım ortamında işten çıkarmaların hızlandığına işaret ettiğini ve bunun gelecek hafta 25 baz puanlık indirim beklentilerini güçlendireceğini söyledi.
Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırmalar Başkanı Olu Sonola da TÜFE ve ÜFE verilerinin tarifelerin etkisini yansıttığını belirterek, gelecek aylarda manşet enflasyonun yavaş yavaş yüzde 3,6 civarına yükseleceğini ve bu koşullarda gelecek hafta 25 baz puanlık bir indirim beklediklerini ifade etti. Sonola, yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan indirimin mümkün olduğunu ekledi.
Piyasa Beklentileri ve Fed'in Durumu
Fed, geçen yılın aralık ayında en son faiz indirimine gitmişti. Bu yıl gerçekleştirilen 5 toplantıda politika faizi değişmedi ve faiz aralığı yüzde 4,25 - yüzde 4,50 olarak korundu.
Piyasa fiyatlamalarında gelecek hafta 25 baz puan indirim beklentileri öne çıkarken, 50 baz puan indirim olasılığı yaklaşık yüzde 10 seviyesinde bulunuyor. Uzmanlar, enflasyonun Fed'in izleyeceği yolun yalnızca bir parçası olduğunu; işsizlik maaşı başvuruları gibi iş gücü piyasası göstergelerinin de kararları etkilediğini vurguluyor.
Sonuç olarak, hem enflasyon hem de istihdam verilerindeki karışık sinyaller Fed'i zorlu bir dengeye sokmuş durumda; piyasa oyuncuları ve ekonomistler önümüzdeki hafta yapılacak toplantıda ilk indirimin gelmesini bekliyor.
