Mevduat Bankalarda 25 Trilyona Yaklaştı
MAHMUT ÇİL - Bankacılık sektöründe eylülün son haftası itibarıyla hesaplarda toplanan mevduat, geçen yıl sonundan bu yana yüzde 31,4 artışla 24 trilyon 968 milyar 332 milyon lira seviyesine çıktı.
Toplam mevduat ve kaynak
AA muhabirinin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden derlediği bilgilere göre, yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin mevduat bankalarındaki mevduatları eylül sonu itibarıyla yılbaşından bu yana yüzde 31,4 artarak 24 trilyon 968 milyar 332 milyon lira seviyesine ulaştı. Geçen yılın sonunda toplam mevduat 18 trilyon 998 milyar 750 milyon lira seviyesindeydi; 9 aylık dönemde artış 5 trilyon 969 milyar 582 milyon lira oldu.
Gerçek kişiler ve ticari kuruluşlar
Mevduatın 14 trilyon 541 milyar 995 milyon lirası gerçek kişilerin hesaplarında toplanırken, gerçek kişilerin mevduatındaki 9 aylık artış 3 trilyon 258 milyar 49 milyon lira oldu; oransal artış yüzde 28,9 olarak kaydedildi.
Ticari kuruluşların mevduatı ise yılın 9 ayında yüzde 31,41 artışla 8 trilyon 513 milyar 921 milyon lira seviyesine yükseldi. Geçen yıl sonunda ticari kuruluşların mevduatı 6 trilyon 478 milyar 777 milyon lira düzeyindeydi; 9 ayda artış 2 trilyon 35 milyar 144 milyon lira olarak gerçekleşti.
Kurumlar, sigortaya tabi mevduatlar ve kalemler
Kalemler incelendiğinde, geçen yıl sonundan bu yana en yüksek oransal artış yüzde 54,7 ile resmi ve diğer kuruluşların mevduat hesaplarında görüldü. Aralık 2024 sonu itibarıyla 1 trilyon 236 milyar 26 milyon lira seviyesinde bulunan resmi ve diğer kuruluşların mevduatı, 676 milyar 389 milyon lira yükselerek 1 trilyon 912 milyar 415 milyon lira oldu.
Sigortaya tabi mevduatlar 9 aylık dönemde yüzde 41,4 artışla 6 trilyon 198 milyar 538 milyon lira seviyesine yükseldi; bu kalemdeki artış 1 trilyon 813 milyar 943 milyon lira olarak kaydedildi.
KKM bakiyesi 300 milyar liranın altına geriledi
Kur Korumalı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesapları (KKM) bakiyesi yılın 9 ayında yüzde 74,1 ve 837 milyar 94 milyon lira azalışla 292 milyar 805 milyon lira seviyesine geriledi. Aralık 2024'te 1 trilyon 129 milyar 899 milyon lira olan KKM bakiyesi, eylül sonu itibarıyla 300 milyar liranın altına indi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2025 yılı Para Politikası Metni'nde KKM'den çıkışı resmi hedef olarak açıkladı ve son dönemdeki toplantılarında KKM'nin yakın zamanda sonlandırılacağını vurguladı. Bu çerçevede TCMB, şubat ayında tüzel kişilerin KKM hesap açma ve yenileme işlemlerini sonlandırdı; 23 Ağustos'tan itibaren ise gerçek kişiler için KKM hesaplarında (YUVAM hesapları hariç) yenileme ve açılış işlemleri durduruldu. TCMB, bu adımlarla KKM'den çıkış sürecinin tamamlandığını ve tüm hesapların vadeleri sona erdiğinde ilgili tebliğlerin yürürlükten kaldırılacağını bildirdi.
BDDK verileri, banka mevduat trendleri ve TCMB kararlarının mevduat kompozisyonu üzerindeki etkisini ortaya koyuyor; sektör eylül sonu itibarıyla önemli bir büyüme ve yeniden dengelenme süreci yaşıyor.