Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global, Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını ABD Başkanı Donald Trump'ın talep ettiği yüzde 5 seviyesine çıkarması durumunda, kredi notlarının düşme riski ile karşı karşıya kalabileceğini bildirdi.
S&P Global, Avrupa'nın savunma harcamalarına dair incelemelerini içeren yeni raporunu yayımladı. Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı ile birlikte Avrupa'nın güvenlik zafiyetlerinin belirginleştiği, buna karşın 2014'ten bu yana ülkelerin savunma harcamalarını neredeyse iki katına çıkarmalarına rağmen NATO'nun belirlediği Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın (GSYH) %2'lik hedefinin altında kaldıkları vurgulandı.
ABD’nin, NATO'nun askeri bütçesinin yaklaşık üçte ikisini finanse ettiğine de dikkat çekilen raporda, mali kısıtlamalar nedeniyle Avrupa ülkelerinin askeri harcamalarını artırma kapasitesinin sınırlı olduğu ifade edildi. Bununla birlikte, ülkelerin AB destekli tahviller gibi ortak finansman seçeneklerini araştırmak zorunda kaldığı belirtildi.
Raporda, Trump'ın NATO üyelerine GSYH'lerinin %5'ini savunmaya harcamaları için yaptığı çağrıda bulunduğu anımsatıldı. Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmalarına yönelik üç farklı senaryonun değerlendirildiği raporda, ilk senaryoda yüzde 2,67, ikinci senaryoda ABD'nin seviyesi olan yüzde 3,3, üçüncü senaryoda ise yüzde 5'lik artış senaryoları yer aldı.
Bu senaryolar çerçevesinde, savunma harcamalarının yılda 242 milyar dolardan 875 milyar dolara kadar artırılması öngörülüyor. Ancak, özellikle %5'lik artışın diğer harcama kalemlerinde kesintilere gitmeden veya kredi seviyelerini baskı altına almadan finanse edilemeyeceği kaydedildi.
Avrupa Birliği finansal kurallarında değişiklik yapılmadığı takdirde, birçok üye ülkenin savunma harcamalarındaki artışı karşılayabilmek için bütçelerini yeniden önceliklendirmek zorunda kalacağı ifade edildi. Ayrıca, savunmaya daha fazla bütçe ayırabilmek için sosyal harcama kalemlerinde kesintiler yapılmasının gerekebileceği ve bunun önemli siyasi sonuçlar doğurabileceği vurgulandı.
Rapor, çok sayıda Avrupa ülkesinin yüksek kamu borcu ve bütçe açığı ile mücadele ettiğini, yavaşlayan ekonomik büyüme, azalan nüfus artışı ve artan sosyal maliyetler arasında daha fazla askeri harcama yapmanın zor olacağını belirtti.
Özellikle %5 savunma harcaması senaryosunda, 2025 yılı bütçe açığının Romanya'da %9,5, Fransa'da %8,9, İtalya'da %7,1 ve İngiltere'de %7'ye ulaşacağı ifade edildi. Bu durumun, kredi notları üzerinde olumsuz etkilere yol açabileceği bildirildi.
Artışın ekonomik büyümeyi teşvik etmesinin beklenmediği kaydedilen raporda, AB'de savunma harcamalarının mali çarpan etkisinin düşük olduğu hatırlatıldı. Ayrıca, savunma harcamaları konusunda ortak borçlanmanın bir seçenek olabileceği belirtilirken, Almanya gibi bazı ülkelerin bu duruma karşı çıktığı ancak Norveç ve İngiltere gibi AB üyesi olmayan ülkelerin de dahil olduğu ortak bir finansman düzenlemesinin kredi itibarını güçlendirebileceği ifade edildi.
