TESAB, Küresel Hidroelektrik Günü'nde Sarıyar HES'i ziyaret etti
Türkiye Elektrik Sanayi Birliği (TESAB), Küresel Hidroelektrik Günü kapsamında Türkiye'nin ilk büyük ölçekli hidroelektrik tesislerinden Sarıyar Hidroelektrik Santrali (HES)'ne teknik ziyaret gerçekleştirdi. Ziyarette, Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) tarafından işletilen santralde yürütülen kapsamlı rehabilitasyon ve modernizasyon çalışmaları yerinde incelendi.
Rehabilitasyon ve modernizasyonun ana hatları
Sakarya Nehri üzerine kurulu olan ve 1956'da tamamlanan Sarıyar HES, 4 adet 40 megavat kapasiteli Francis türbin ile toplam 160 megavat kurulu güce sahip. Santral, tam kapasiteyle çalıştığında aylık yaklaşık 250 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek enerji üretiyor.
Rehabilitasyon çalışmaları kapsamında, gömülü olmayan tüm hidromekanik ekipmanlar yenilenerek ekonomik ömrünü tamamlayan üniteler modernize edildi ve tesisin 80 yıl daha hizmet verecek şekilde hazırlanması sağlandı.
Yerli mühendislikle güçlenen ekipmanlar
Sarıyar HES Rehabilitasyon Projesi, 60 yılı aşkın süredir hizmet veren ekipmanların ömrünü uzatmayı ve verimliliği günümüz teknolojisine taşımayı hedefliyor. Projenin tasarımı TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) tarafından yapıldı, yürütmesi TÜBİTAK MAM, imalatı ise GİMAS tarafından gerçekleştirildi.
Projede kullanılan Francis tipi türbin çarkı, Türkiye'de bugüne kadar tamamen yerli tasarım ve üretimle geliştirilen en yüksek kapasiteli su türbin çarkı olma özelliğini taşıyor. Çapı 3,2 metre, ağırlığı 20 ton olan ve 40 megavat gücündeki türbin çarkı, dövme çelikten üretilerek taç, bilezik ve kanat bölümlerinden oluşturuldu.
Elektriksel altyapı ve kontrol sistemlerindeki yenilemeler
Santralde türbin hız regülatörü, vana kontrol sistemi, türbin kılavuz yatağı, debi ölçüm, soğutma suyu ve basınçlı hava sistemleri tamamen yenilendi. Elektriksel altyapıda ise senkronizasyon ve koruma sistemleri, ana güç trafoları, jeneratör yangın söndürme sistemleri ve online vibrasyon izleme sistemi modernize edildi.
Yerli üretim olan EOS SCADA sistemi, santralin uzaktan kontrolünü sağlarken, 60 yıllık ekipmanlarda görülen paslanma ve korozyon hasarları kumlama ve boya işlemleriyle giderildi.
Tarihçe ve stratejik önem
İnşasına 1950'de başlanan ve 1956'da hizmete alınan Sarıyar Barajı, Cumhuriyet döneminin planlı kalkınma vizyonunun önemli örneklerinden biri olarak öne çıkıyor. Bugün yürütülen rehabilitasyon çalışmalarıyla, Türkiye'nin ilk büyük hidroelektrik tesislerinden olan Sarıyar HES, yerli mühendislik gücüyle yeniden ülke ekonomisine kazandırılıyor.
Türkiye Elektrik Sanayi Birliği (TESAB), Küresel Hidroelektrik Günü kapsamında Türkiye'nin ilk büyük ölçekli hidroelektrik tesislerinden Sarıyar Hidroelektrik Santrali'ne (HES) teknik ziyaret gerçekleştirdi. Sakarya Nehri üzerine kurulu olan ve 1956'da tamamlanan Sarıyar HES, 40 megavat kapasiteli 4 Francis türbin ünitesiyle toplam 160 megavat kurulu güce sahip bulunuyor.