Türkiye'nin 2023 Yılı Genel Devlet Açığı Raporu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına dair devlet hesapları ile ilgili önemli verileri açıkladı. Buna göre, genel devlet açığının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı, 2023 yılında yüzde 4,8 olarak belirlendi. Bu oran, 2022'de yüzde 2,1 seviyesindeydi.
Açığın Nedenleri
Genel devlet açığındaki artışın başlıca nedeni, hane halkı ve iş yerlerine yönelik gerçekleştirilen deprem yardımları oldu. Bu yardımlar, hem merkezi devlet hem de mahalli idareler tarafından verilen desteklerle birlikte açığın büyümesine katkı sağladı.
Gelir ve Harcamalar
2023'te genel devlet toplam gelirleri 8 trilyon 204 milyar 943 milyon lira olarak kaydedildi. Bu rakamın GSYH içindeki payı ise binde 30,9 olarak açıklandı. Öte yandan, toplam harcamalar 9 trilyon 477 milyar 658 milyon lira ile GSYH’nin yüzde 35,7’sini oluşturdu.
2023 yılı itibarıyla, toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 6 trilyon 656 milyar 251 milyon lira seviyesine yükseldi. Üretim ve ithalat üzerindeki vergilerin, toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri içindeki payı ise 2022'de yüzde 47,8 iken, 2023'te yüzde 48,2 olarak kaydedildi.
Sermaye Vergileri ve Sosyal Katkılar
Öte yandan, gelir ve servetler üzerindeki cari vergilerin payı yüzde 26,6’ya düşerken, net sosyal katkıların payı yüzde 25’e yükseldi. Sermaye vergilerinin payı ise yüzde 0,2’ye geriledi.
Genel devlet konsolide brüt borç stokunun GSYH'ye oranı ise yüzde 29,3 olarak hesaplandı. Bu veriler ışığında, Türkiye'nin mali durumunun 2023'te ciddiyetle ele alınması gerektiği görülüyor.
