Türkmen Gazının Tedarikine Doğru Tarihi Adım
Türkiye, Türkmenistan'dan başlayacak doğal gaz tedariki ile enerji arz güvenliğinde kaynak çeşitliliğini artırma yolunda önemli bir adım atıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Türkiye ile Türkmenistan arasında yapılan doğal gaz tedarik anlaşmasının iki ülkenin ilgili şirketleri arasında imzalandığını ve Türkmen gazının akışının 1 Mart itibarıyla başlayacağını duyurdu.
Jeostratejik Konumun Güçlenmesi
Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, Türkiye'nin enerji entegrasyonu ve işbirliğinin artmasının yanı sıra doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine ulaşma ihtimalinin de Türkmen gazını yeniden gündeme getirdiğini belirtti. Akyener, Türkmen gazının İran üzerinden veya Trans-Hazar boru hattı ile sevk edilmesi gibi seçeneklerin değerlendirildiğini ifade etti.
Ticaretin Etkileri
Akyener, Türkmen gazının miktarının görece küçük olmasına rağmen Türk devletleri ile ilişkilerin gelişimi açısından önemli olduğunu söyledi ve "Bu doğal gazı direkt olarak batıya taşımamıza gerek yok; doğu bölgelerimizde kullanımına bile gidebiliriz" dedi. Özellikle Türkiye'nin jeostratejik konumunu güçlendiren bu adım, Türkiye'nin enerji arz güvenliğine katkı sağlayacaktır. Ayrıca, gaz ticaretinin başlamasıyla birlikte yeni yatırım imkanlarının ve daha büyük hacimlerde ticaret olasılıklarının gündeme gelebileceğine de vurgu yaptı.
Avrupa'ya Gaz İhraç Etme Kapasitesi
Akyener, Türkiye'nin son yıllarda Avrupa ülkelerine doğal gaz sevkiyatı yaptığını hatırlatarak, 2 milyar metreküp gibi bir hacmin başlangıçta pek büyük görünse de önemli bir adım olduğunu belirtti. Türk dünyasının işbirliklerine yönelmesinin gerekliliğini vurgulayan Akyener, uygun yatırım ortamlarının sağlanması durumunda Türkmenistan'ın 2050'ye kadar 65 milyar metreküp gaz ihraç edebileceğini öngördü.
Tarihi Arka Plan
Türkmenistan'ın Türkiye'ye gaz tedarik etme planı, 1990'lara kadar uzanmaktadır. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Türkmenistan ile Türkiye arasında imzalanan anlaşma, çeşitli nedenlerden ötürü hayata geçirilememiştir. Ancak, son 30 yılda Türkmenistan, önemli adımlar atarak doğal gaz üretimini yıllık yaklaşık 80 milyar metreküpe ulaştırmayı başarmıştır. Bu üretimin 40 milyar metreküplük kısmı ise Çin, İran ve Rusya gibi ülkelere ihraç edilmekte.
Türkiye'nin Boru Hatları ve Stratejisi
Türkiye, Rusya, Azerbaycan ve İran'dan sağladığı boru gazları ile sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tesisleri aracılığıyla gaz tedarik çeşitliliğini artırma konusunda önemli adımlar atmıştır. Karadeniz gazının katkısıyla birlikte Türkiye, gaz ithal eden bir ülkeden Avrupa'ya gaz ihraç eden bir ülke konumuna gelmiştir.
