AB, Dodik’e Ayrıştırıcı Eylemlerden Vazgeçme Çağrısı Yaptı
Avrupa Birliği (AB), Bosna Hersek'teki Sırp Cumhuriyeti'nin (RS) Başkanı Milorad Dodik'in, RS Ulusal Meclisi'nin (NSRS) ülke anayasasına aykırı kararlarını onaylaması sebebiyle bir açıklama yaptı. Bu kararların Bosna Hersek'in egemenliğini, birliğini ve toprak bütünlüğünü sorgulayan provokatif eylemler olarak değerlendirildiği bildirildi.
AB Dış İlişkiler Servisi'nden Açıklama
AB Dış İlişkiler Servisi'nden yapılan yazılı açıklamada, 27 Şubat'ta NSRS’den geçen ve Dodik tarafından imzalanan yasal düzenlemelerin ülkenin anayasal ve hukuki düzenini ciddi şekilde zayıflattığı ifade edildi. Söz konusu düzenlemelerin, kurumların işleyişini baltaladığı ve vatandaşların temel özgürlüklerine tehdit oluşturduğu kaydedildi.
Ayrıca, RS'deki siyasilerin attığı adımların, Bosna Hersek'in AB önünde üstlendiği taahhütlerle çeliştiği belirtildi. Açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Diğer entiteler gibi RS de Bosna Hersek Anayasası'na ve yasalarına uymalıdır. Anayasal kurumların yetkilerine saygı duyulmalıdır."
AB, Siyasi Liderliğe Çağrıda Bulundu
AB, RS siyasi liderliğine, Bosna Hersek’in egemenliğini, birliğini ve toprak bütünlüğünü sorgulamaya yönelik söylem ve eylemlerden kaçınması ve tüm iç hukuki yolların kullanılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, devlet düzeyindeki kurumlarda görevli kamu yetkililerine yönelik siyasi baskının sona ermesi gerektiği hatırlatıldı.
AB’nin açıklamasında, Avrupa Konseyi'nin 2024 Mart ayında Bosna Hersek ile AB üyelik müzakerelerini başlatma kararına da dikkat çekildi. "AB, tüm siyasi aktörleri ülkenin AB yolunda ilerlemesine odaklanmaya çağırmaktadır," ifadesine yer verildi.
Dodik'in Anayasa Dışı Uygulamaları
Son olarak, NSRS’de geçen hafta yapılan oylamada Bosna Hersek Yüksek Yargı ve Savcılık Konseyi (VSTV), Bosna Hersek Savcılığı, Bosna Hersek Mahkemesi ve Bosna Hersek Araştırma ve Koruma Ajansı (SIPA)’nın RS entitesindeki faaliyetlerinin yasaklandığı bilgisi verildi. Dodik, bu beyanatın ardından, yasaların yürürlüğe girmesiyle birlikte mahkeme ve savcılığın talimatlarına uymayacağını ve RS polisi tarafından korunacağını duyurdu.
Ulusal medya, Dodik’in bu kararlarını “darbe” olarak nitelendirirken, uygulamanın amacının halk arasında panik oluşturmak olduğu öne sürüldü. Ayrıca, yasaklı kurumlarda çalışan Bosnalı Sırpların, işten ayrılmaları yönünde baskı altına alındığı ve aksi takdirde hapis cezası riski taşıdıkları bildirildi.
Dodik, Bosna Hersek Mahkemesi tarafından, Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) kararlarına saygı duymadığı gerekçesiyle 1 yıl hapis ve 6 yıl siyasi yasak cezası aldı. Bu gelişmelerin ardından iç ve dış birçok kamu figürü, Dodik’in eylemlerine karşı sert eleştirilerde bulunmuştu.
