AB, doğu kanadını 'dron duvarı' ile güçlendirecek
Avrupa Birliği (AB), üye ülkelerin hava sahasındaki son dönemde artan dron tehditleri üzerine öncelikli olarak doğu kanadından başlayacak şekilde entegre bir önleme sistemi hazırlığını duyurdu. Açıklama, Kopenhag'da düzenlenen güvenlik ve savunma konulu gayriresmi zirve sonrasında yapıldı.
Zirve ve liderlerin ortak değerlendirmesi
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, zirve sonrası ortak basın toplantısında güvenlik gündemini paylaştı. Costa, Avrupa vatandaşlarının Rusya’nın giderek artan "kışkırtıcı ve pervasız" tutumundan kaygı duyduğunu belirterek "Savunma Avrupası"nın inşa edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Costa, von der Leyen'in sunduğu önerilerle bir adım daha ileri gidildiğini söyleyerek, "Liderler, Avrupa’nın güvenliğini güçlendirecek 'Avrupa dron duvarı' ve 'doğu kanadı gözlemi' gibi öncelikli projelere genel olarak destek verdi. Bu, 2030'a kadar ortak savunma hazırlığını sağlama yolunda önemli bir adımdır." değerlendirmesinde bulundu.
AB sınırlarının ancak tüm Avrupa sınırları güvence altına alındığında güvenli olacağına vurgu yapan Costa, "Savunma Avrupası"nı inşa etme yolunda 360 derece yaklaşım gerektiğini ifade etti. Costa ayrıca, "İki hafta içinde AB Komisyonu, 2030 savunma hazırlığına ilişkin yol haritasını sunacak. Üç hafta içinde AB Konseyi yeniden toplanacak ve o zaman karar zamanı olacak." dedi.
Dron duvarı girişimi
Von der Leyen, AB'nin savunma ve güvenlik alanındaki ihtiyaçlarının "acil" olduğunu belirterek, "Geliştirilmiş, dirençli ve yenilikçi bir Avrupa savunma sanayisine ihtiyacımız var." dedi. "Doğu Kanadı Gözlemi" adlı proje ile AB'nin doğu sınırlarındaki tehditlerin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Von der Leyen, projenin temel unsurlarından birinin "dron duvarı girişimi" olacağını belirterek, "Bu, temelde hızlı tespit, müdahale ve elbette gerekirse etkisiz hale getirme yeteneğine sahip bir dron karşıtı sistem. Elbette burada Ukrayna'nın uzmanlığından büyük ölçüde yararlanıyoruz ve bu nedenle Ukrayna ve NATO ile hızla ilerlemeliyiz." ifadelerini kullandı. Sistem tüm Avrupa güvenliği için tasarlanmış olsa da öncelik doğu kanadı olacak.
Ukrayna ve güvenlik garantileri
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Rusya'nın saldırılarını yoğunlaştırdığı bir dönemde zirvenin toplandığını belirterek, "Bizi tehdit ediyorlar, bizi sınıyorlar ve durmayacaklar. Peki, bundan sonraki adımlarımız ne olacak? Her şeyden önce, Ukrayna'ya askeri ve mali desteğimizi artırmalıyız." dedi.
Frederiksen, Ukrayna için güvenlik garantilerinin sürekli gündemde olduğunu vurgulayarak, "Aslında durum tam tersi. Ukrayna bugün Avrupa'nın güvenlik garantisidir. Ukrayna'ya verdiğimiz destek, kendi güvenliğimize doğrudan bir yatırımdır ve bu nedenle Ukrayna silahlı kuvvetlerine uzun vadeli finansman sağlamalıyız." ifadelerini kullandı.
Frederiksen ayrıca, dondurulmuş Rus varlıkları konusunda Moskova'nın Ukrayna'daki "ihlalleri ve bozgunculuğunun bedelini ödemesi" gerektiğini belirterek, AB Dönem Başkanı Danimarka'nın bu konuda çalışma yapacağını aktardı. Avrupa'nın İHA üretimi ve İHA önleyici yeteneklerini güçlendirme ihtiyacına da dikkat çekti ve "Ukrayna'da yapılanlardan esinlenerek en son teknoloji İHA çözümleri geliştirilmesini sağlayacak bir Avrupa ekosistemi oluşturmalıyız." dedi. Yeni yaptırım paketleri üzerinde çalışmalara başlandığı da ifade edildi.
AB hava sahasındaki son ihlaller
Toplantıda, son dönemde bazı AB ülkelerinin hava sahalarında yaşanan ihlaller de ele alındı. 9 Eylül'de Polonya, 14 Eylül'de Romanya ve 19 Eylül'de Estonya'nın hava sahaları Rus dron ve jetleri tarafından ihlal edilmiş; Danimarka'da ise kritik askeri tesisler ve sivil havalimanları üzerinde tanımlanamayan dronlar görülmüştü.
Küresel Sumud Filosu'na saldırı hakkında yorum yok
AB Konseyi Başkanı Costa, İsrail ordusunun Küresel Sumud Filosu'na saldırısıyla ilgili bir soruya, "Zirve sırasında herhangi bir bilgi almadım, bu nedenle şu anda yorum yapamıyorum." yanıtını verdi. Von der Leyen de "Benim için de aynı şey geçerli." dedi.
