Aybet: Cengiz Aytmatov Türk Dünyası İçin Çok Önemli
Türkiye'nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Gülnur Aybet, Paris'teki UNESCO merkezinde dün gerçekleştirilen "Cengiz Aytmatov ve UNESCO: Dünyayı Birleştiren Ortak Miras" konferansında, Aytmatov'un Türk dünyası için önemini ve eserlerinin evrensel değerini vurguladı.
Konferans ve UNESCO bağlantısı
Aybet, konferansın Kırgızistan'ın UNESCO Daimi Temsilciliği himayesinde ve Türkiye'nin Daimi Temsilciliği desteğiyle düzenlendiğini belirtti. Aytmatov'un daha önce Kırgızistan'ın UNESCO Daimi Temsilciliğini yaptığına dikkat çekerek, yazarın UNESCO ile eski bir bağının bulunduğunu aktardı.
Aytmatov'un evrensel felsefesi
Aybet, Aytmatov için "Türk dünyası için çok önemli bir yazar" ifadesini kullanarak, yazarın dünya edebiyatına katkısını ve insanlık üzerine geliştirdiği felsefesini öne koydu. Aybet, TDT üyesi ülkelerin UNESCO'daki büyükelçilerinin işbirliğine işaret ederek konferansın bu dayanışmayı pekiştirdiğini söyledi.
2028 Anma Yılı vurgusu
Aybet, UNESCO'da 2028'in "Cengiz Aytmatov'u Anma Yılı" olarak planlandığını ve Kırgızistan'ın UNESCO Daimi Temsilciliğinin bunun zeminini hazırlamak için bu konferansı düzenlediğini vurguladı.
Eserlerin adaptasyonu ve kültürel aktörler
Aybet, Aytmatov'un eserlerinin Türkiye'de birçok kez filme ve tiyatroya uyarlandığını belirtti. Ayrıca, MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Samsun Milletvekili İlyas Topsakal'ın merkezi Ankara'da bulunan Cengiz Aytmatov Enstitüsü'nü kurduğunu aktardı. TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev'in de konferansa katıldığına dikkat çekti.
Topsakal: Dünya ortak mirası
İlyas Topsakal, Aytmatov'un yalnızca Türk dünyası için değil, tüm insanlık için ortak miras olduğunu söyledi. Aytmatov'un eserlerinin 173 dile çevrildiğini, eserlerinin dünya çapında okunduğunu ve tanındığını anlattı.
Topsakal, Aytmatov'un Kırgızistan'ın küçük bir köyünde başlayıp bozkırda yetişen yaşamından beslenen içsel anlatısının dünya çapında yankı bulduğunu belirtti. Aytmatov'un düşünür, edebiyatçı ve siyasetçi kimlikleriyle farklı ülkelerde büyükelçilik yaptığını ve eserlerinin farklı dillere çevrilmesiyle manevi dünyasının tanındığını aktardı.
Eserlerin temaları ve tarihi etkisi
Topsakal, Aytmatov'un ilk eserlerinin aşk, sevgi ve Kırgızistan'ın steplerindeki yaşama dair olduğunu; Kazak yazar Muhtar Şahanov ile yaptığı söyleşinin "Şafak Sancısı" adlı eserde yayımlandığını hatırlattı. Bu eserlerin Türk dünyasının ve Türki cumhuriyetlerin hikayesini anlattığını ve gençlere ufuk açtığını söyledi.
Topsakal, Aytmatov'un moderniteye karşı doğallığı, karmaşaya karşı sevgiyi öne çıkaran eserleriyle Sovyet döneminde dikkat çektiğini; Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ise dünya edebiyatının Aytmatov gibi bir değeri daha geniş ölçekte fark ettiğini ifade etti.
Enstitü, sergi ve çağrı
Topsakal, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin geçen yıl kendisinden Aytmatov'la ilgili enstitüyü kurmasını istediğini ve iki ay sonra İstanbul'da Aytmatov hakkında bir sergi düzenleneceğini duyurduğunu aktardı. Dünyada süren zulüm ve savaşlar karşısında sevgi, merhamet ve güzelliğin önemine işaret eden Topsakal, "Cengiz Aytmatov gibi yazarlarımızı dünyada tanıtmalıyız ve onun sevgisiyle dünyayı kuşatmalıyız" şeklinde çağrıda bulundu.
Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Daimi Temsilcisi Büyükelçi Gülnur Aybet, bozkırın bilge kalemi Cengiz Aytmatov'un Türk dünyası için oldukça önemli bir yazar olduğunu belirtti. Büyükelçi Aybet, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
