E1 Projesi Cebel el-Baba Bedevilerini 'Yeni Nekbe'yle Karşı Karşıya Bırakıyor
İsrail'in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich tarafından onaylanan E1 yerleşim projesi, Doğu Kudüs'te Filistinlilerden gasbedilen alanların genişletilmesini öngörüyor. Projenin özellikle Cebel el-Baba bölgesinde yaşayan bedevi toplulukları için yeni bir belirsizlik ve tehdit doğurduğu ifade ediliyor.
Bedeviler: "Sonumuz meçhul"
Salim el-Cehalin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yerleşim birimlerinin genişletilmesi planıyla birlikte zorla yerlerinden edilme tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını söyledi. Evinin Ma'ale Adumim'in karşısında olduğunu belirten Salim, "Biz, bu büyük yerleşim planından önce de buradaydık. Necef'ten göç ettik. Bedevi hayatı yaşıyoruz, hayvancılıkla geçiniyoruz. Bu dağdan başka gidecek yerimiz yok." dedi.
Salim, "İsrail'in yeni kararıyla bir bilinmezliğe sürüklendik. Nereye gidebiliriz. Ben yaşlı bir adamım ama çocuklarım ve torunlarımın geleceği ne olacak?" diye konuştu. Ayrıca evinin daha önce İsrail ordusu tarafından 3 defa yıkıldığını aktardı.
Salim, bir yıl önce İsrailli bir yerleşimcinin bölgeye geldiğini ve İsrail ordusunun koruması altında bölgeyi kontrol altına aldığını anlattı.
Projenin bölgesel etkileri ve tepkiler
Smotrich, projenin "Filistin devleti fikrini ortadan kaldıracak" sözleriyle gündeme gelmesini sağlayarak, "E1 projesiyle Ma'ale Adumim yerleşimini Kudüs kentine bağlamayı ve Filistinlilerin Ramallah ile Beytüllahim kentleri arasındaki ulaşımını kesmeyi planladıklarını" söylemişti.
Cebel el-Baba, Kudüs'ün doğusunda ve Ma'ale Adumim'in karşı yakasında yer alan El-Ayzeriyye kasabası sınırları içindeki alan üzerinde bulunuyor. Bölgede; baraka evler ve çadırlarda yaşayan, geçimlerini hayvancılıkla sağlayan yaklaşık 450 Filistinli yer alıyor.
Atallah el-Cehalin, 80 ailelik bedevi topluluğunun sözcüsü olarak, "Söz konusu projenin uygulanması durumunda bu, Filistin devletinin tabutuna çakılan son çivi olacak." değerlendirmesinde bulundu. Atallah, "Bütün bu dağlar yerleşimlerle dolacak. Bu da Kudüs'ün Filistin'den ayrılması ve Batı Şeria'nın güneyinin, kuzeyi ve orta kesiminden ayrılması anlamına geliyor." dedi.
Atallah ayrıca İsrail ordusunun haftalar önceden bölgedeki ev sakinlerine yıkım ihtarı gönderdiğini ve geçmiş yıllarda 80 yıkım gerçekleştirildiğini belirtti. Sözcü, "Bugün yaşadığımız şey yeni bir Nekbe ve bilinmeze doğru bir gidiş. Ama buradaki halk, evlerinde kalmaya ve göç etmemeye kararlı." ifadelerini kullandı.
Tarihsel bağlam
Filistinliler, 14 Mayıs 1948'de İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesini ve zorunlu göçe tabi tutulmalarını gerekçe göstererek 15 Mayıs'ı Nekbe (Büyük Felaket) olarak anıyor. Batı Şeria ve Doğu Kudüs ise 1967'den bu yana İsrail işgali altında bulunuyor.
İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in işgal altındaki Doğu Kudüs’te Filistinlilerden gasbedilen yerleşim alanlarını genişletmeyi öngören “E1” projesini onaylamasının ardından bedeviler, projenin hayata geçirilmesi halinde yeni bir "Nekbe"nin (Büyük felaket) kapıda olduğunu belirtti. Smotrich'in "Filistin devleti fikrini ortadan kaldıracak" sözleriyle duyurduğu ve Batı Şeria'nın kuzeyini güneyinden ayırmayı hedefleyen proje, Cebel el-Baba (El-Baba Dağı) bölgesinde yaşayan bedevi toplulukları yeni bir bilinmezliğe doğru sürüklemiş görünüyor.
