Fidan ve Şeybani Ortak Basın Toplantısında Konuştu
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ile Dışişleri Bakanlığındaki görüşmelerinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında önemli açıklamalarda bulundu. Fidan, toplantıda özellikle Gazze müzakereleri ve Suriye ile bölgesel işbirliğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Rehineler ve Ateşkes Konusunda İrade
Fidan, görüşmede tarafların bu sefer rehinelerin salıverilmesi ve ateşkesin hayata geçirilmesi konusunda ciddi irade ortaya koyduklarını gördüklerini vurgulayarak, sözlerini şu şekilde paylaştı: "Biz tarafların bu sefer özellikle rehinelerin salıverilmesi ve ateşkesin hayata geçmesi konusunda ciddi bir irade ortaya koyduklarını görüyoruz."
Suriye İlişkileri ve Bölgesel Koordinasyon
Bakan Fidan, Türkiye-Suriye ilişkilerinin yoğun koordinasyon gerektirdiğini hatırlattı ve 5 Ekim tarihinde Suriye'de düzenlenen Halk Meclisi seçimlerine dikkat çekti. Fidan, Suriyeli mevkidaşının seçimlerin hemen ardından gerçekleştirdiği ziyareti ve görüşmede ele alınan önemli konuları aktardı.
Fidan, bölge ülkelerinin Esed rejiminin devrilmesinin ardından yeni yönetime ilettikleri telkinleri anımsatarak, Suriye'nin istikrarsızlık kaynağı olmaktan çıkarılması, terörle mücadelede gerekli tedbirlerin alınması ve kapsayıcı bir politika izlenmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğindeki hükümetin bu alanlarda olumlu adımlar atmasından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Bununla birlikte Fidan, Sayın Şara'nın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndaki hitabını örnek göstererek Suriye'nin uluslararası angajmanının güçlendiğini ifade etti ve yakalanan ivmenin Suriye halkının yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönlendirilmesinin önemine işaret etti.
Yaptırımlar ve Uluslararası Sorumluluk
Fidan, uluslararası toplumun Suriye halkına karşı görevini yerine getirmesi gerektiğini belirterek, Suriye'ye ve Suriye'nin temsilcilerine yönelik tüm yaptırımların kaldırılması çağrısında bulundu. Bu tür adımların ülkenin istikrarı, kalkınması ve güvenliğinin iyileşmesine katkı sağlayacağını vurguladı.
İsrail'in Suriye'ye Yönelik Saldırganlığı
İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırganlığının Suriye'nin en önemli sorunlarından biri olduğuna dikkati çeken Fidan, Suriye'nin güneyinde güvenliğin tesisine yönelik çabaların değerlendirildiğini söyledi. Fidan, Suriye'de huzur ve güvenin sağlanmasının ülkenin toprak bütünlüğü, birliği ve egemenliğine saygı gösterilmesiyle mümkün olacağını belirtti ve Türkiye'nin bu çabalara desteğini sürdüreceğini ifade etti.
Ayrıca Fidan, Suriye halkının uluslararası toplumdan İsrail'in saldırılarına net şekilde karşı çıkmasını beklediğini kaydetti ve bu dönemin güvenlik meseleleri için bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Süveyda ve Bölgesel Güvenlik Endişeleri
Basın toplantısı sonrası soruları yanıtlayan Fidan, Süveyda'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirtti ve buradaki istikrarsızlık unsurlarının ülkenin diğer bölgelerine sirayet etmesinin kabul edilemez olduğunu vurguladı. Fidan, İsrail'in Süveyda'ya yönelik tek taraflı operasyonlarının bölgede negatif dalgalanmalar yaratabileceğine dikkat çekti ve bunun milli güvenlik sorunu olduğunu söyledi.
Gazze Müzakereleri: 20 Maddelik Plan
Gazze'de ateşkes sağlanmasına yönelik son gelişmelere ilişkin Fidan, New York'ta liderlerin Donald Trump ile yapılan görüşme sonrasında ortaya çıkan planın hayata geçirilmesi için çabaların sürdüğünü aktardı. Fidan, Hamas'tan gelen yanıtın yapıcı olduğunu belirtti ve görüşmelerin bugün yeni bir aşamaya geldiğini söyledi.
Fidan, planın 20 maddelik geniş kapsamlı bir çerçeve olduğunu, öncelikli maddelerin ateşkesin sağlanması ve rehinelerin bırakılması olduğunu ifade etti. Ayrıca Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın'ın da görüşmelerde bulunduğunu hatırlattı.
Plan kapsamında, uzlaşma sağlanması halinde hedeflenen dört ana hususun bulunduğunu belirten Fidan, bu maddelerden bazılarını şöyle özetledi: ateşkes ilanı; karşılıklı değişim kapsamında Hamas'ın elindeki rehineler ve cesetler ile İsrail'in elindeki bazı mahkûmlar ve 7 Ekim'den sonra tutuklanan Filistinlilerin serbest bırakılması; insani yardımların artırılması; İsrail birliklerinin planda belirtilen geri çekilme hatlarına çekilmesine yönelik sürecin başlatılması. Fidan, planın uygulanmasına ilişkin detayların tartışılmaya devam ettiğini ve belli maddelerde epey mesafe kat edildiğini söyledi.
Fidan, planın devamında Filistin'in yerel yönetiminin ve polis gücünün oluşturulması gibi ağır maddelerin de bulunduğunu, bunların tartışılarak planın sahiplenilmesi gerektiğini ifade etti. Yarın Paris'te düzenlenecek toplantının bu çabaları tamamlayıcı nitelikte olacağını ve iki devletli çözüm çerçevesinde ilerlemeye katkı sağlayacağını belirtti.
Özgürlük Filosu Koalisyonu ve Tahliyeler
Fidan, Özgürlük Filosu Koalisyonu girişiminin Gazze'de yaşananları gündeme taşıma açısından önemli bir sivil girişim olduğunu belirtti. Sabaha karşı uluslararası sularda İsrail tarafından saldırıya uğrayan gemilerde 144 aktivist bulunduğu bilgisi paylaşıldı; bunların arasında 21 Türk vatandaşı ve bunların 3'ünün milletvekili olduğu ifade edildi.
Bakan, daha önceki Sumud Filosu tahliyelerinde olduğu gibi burada da hızla ve koordine şekilde aktivistlerin ve vatandaşların zarar görmeden tahliyesi için yoğun çaba gösterildiğini söyledi. Tel Aviv Büyükelçiliği ve maslahatgüzarın İsrail makamlarıyla koordinasyonu yürüttüğünü; gemilerin Aşdod Limanı'na çekildiğini ve aktivistlerin kayıt işlemlerinin tamamlanmasının beklendiğini aktardı.
Fidan, tahliyeler için alternatif senaryolar bulunduğunu, bunlar arasında Türk Hava Yolları uçağı ile toplu tahliye seçeneğinin de yer aldığını belirterek, bu asil davada mücadele edenlerin kazasız belasız tahliyesi için çalışmaya devam edeceklerini vurguladı.
Sonuç ve Türkiye'nin Rolü
Fidan, hem bugünkü müzakerelerin hem de yarınki uluslararası görüşmelerin olumlu sonuç üretmesini umduklarını belirtti. Türkiye'nin, özellikle Cumhurbaşkanı ve ilgili kurumlarıyla, Gazze'de ateşkesin sağlanması, yaraların sarılması ve iki devletli çözüm hedefi doğrultusunda yoğun emek harcadığını ifade etti. Kamuoyunun ve siyasi partilerin desteği için teşekkür ederek, bu sorumluluğun bilinciyle çalışmaların süreceğini ekledi.
