İran: Avrupa ile Nükleer Müzakere Planımız Yok, UAEA Anlaşması Uygulanmayacak
Bekayi'den basın toplantısı açıklamaları
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, başkent Tahran'daki bakanlık binasında düzenlediği basın toplantısında, Avrupa ülkeleriyle şu anda nükleer müzakere planlarının bulunmadığını duyurdu. Bekayi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile 9 Eylül'de imzalanan anlaşmanın da uygulanmayacağını belirtti.
Bekayi, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın Avrupalı tarafları olan E3 (İngiltere, Fransa, Almanya) ve ABD'nin eylemlerinin sonuçlarına odaklandıklarını söyledi. Mesaj alışverişinin sürebileceğini ancak E3'ün "olgun ve bağımsız müzakere ortakları olmadığını" kanıtladığını ifade eden Bekayi, "Şu anda müzakere planımız yok." ifadesini kullandı ve müzakerelerin ancak İran'ın çıkarlarına hizmet ettiği kanaatine varıldığında yeniden değerlendirileceğini ekledi.
BMGK, BM Sekreterliği ve uluslararası tepki
Bekayi, BM yaptırımlarının geri getirilmesine ilişkin olarak BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) bir karar alınmadığını vurguladı ve bu adımın "ABD talebi üzerine ve Avrupa ülkelerinin çıkarlarını gözetmeden atıldığını" savundu. Bekayi, "BM Sekreterliği'nin eyleminin hiçbir yasal dayanağı olmadığına inanıyoruz" dedi.
İran'ın tutumunun BMGK üyeleri Çin ve Rusya tarafından desteklendiğini hatırlatan Bekayi, bu ülkelerin eylemin hukuka aykırılığını açıkça vurguladığını belirtti. Bekayi ayrıca protestolarını duyurduklarını ve üç Avrupa ülkesinin eyleminin diğer hükümetler üzerinde yükümlülük oluşturmaması gerektiğini söyledi.
New York görüşmeleri ve toplantı teklifleri
Bekayi, Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'nin BM Genel Kurulu toplantıları kapsamında New York'ta bulunduğu dönemde konunun yoğun biçimde görüşüldüğünü anlattı. UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi'nin önerisiyle, ABD Temsilcisi Steve Witkoff ve Avrupalı bakanların da katılımıyla New York'ta üç kez toplantı düzenlenmesi teklif edildiğini; İran'ın iyi niyetle kabul ettiğini, ancak diğer tarafların her seferinde toplantıya katılmaktan kaçındığını söyledi.
UAEA Kahire mutabakatı ve NPT çerçevesi
Bekayi, İran ile UAEA arasında 9 Eylül'de Mısır'ın başkenti Kahire'de imzalanan ve Tahran'da denetimlerin yeniden başlatılmasını öngören anlaşmaya ilişkin değerlendirmesinde, İran'ın NPT üyesi olduğunu ve bir güvenlik önlemleri anlaşması bulunduğunu hatırlattı. Ancak Bekayi, "Kahire mutabakatı uygulanamaz." ifadeleriyle bu mutabakatın hayata geçirilmeyeceğini açıkladı.
Sözcü, UAEA ile işbirliğinin geleceğine ilişkin kararın Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından verileceğini sözlerine ekledi.
