İsrail'in Gazze saldırılarında 2 yılda 1.701 sağlık çalışanı hayatını kaybetti
Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre, İsrail'in 8 Ekim 2023’te başlattığı operasyonlardan bu yana 1.701 sağlık çalışanı yaşamını yitirdi. Saldırılar 24 ay boyunca yoğun şekilde sürdü ve sağlık sektörü çalışanları doğrudan hedef alındı.
Kayıpların mesleki dağılımı
Gazze hükümetinin Basın Ofisi Müdürü İsmail es-Sevabite’nin paylaştığı verilere göre hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının mesleki dağılımı şu şekilde: 157 doktor, 366 hemşire, 103 eczacı, 254 tıbbi asistan ve 611 idari sağlık personeli.
Alıkonulan ve kaybolan sağlık çalışanları
Bakanlık verileri ayrıca 362 sağlık çalışanının İsrail hapishanelerinde keyfi olarak alıkonulduğunu veya zorla kaybedildiğini gösteriyor. Bu kişiler arasında 88 doktor, 132 hemşire, 72 sağlık teknisyeni ve 47 idari çalışan yer alıyor.
Sağlık sistemine etkileri
İsrail’in sağlık personeline yönelik öldürme ve alıkoyma politikası, Gazze’deki sağlık personeli sayısında ciddi azalmalara yol açtı. Sağlık Bakanlığı ve insan hakları raporlarının vurguladığı gibi, bu durum hastalara ve yaralılara erişimde ciddi aksamalara neden oldu. İlaç ve tıbbi malzeme eksikliği ile birlikte doğrudan saldırılar, sağlık sistemini çöküşün eşiğine getirdi.
Öldürülen ve alıkonulan bazı sağlık çalışanları
Adnan el-Burş
Şifa Hastanesi Ortopedi Bölüm Başkanı Adnan el-Burş, Aralık 2023'te alıkonulduktan aylar sonra Mayıs 2024'te İsrail hapishanesinde hayatını kaybetti. Burş, Gazze’nin kuzeyindeki Nuseyrat bölgesinde bulunan El-Avde Hastanesi'nde çalışırken alıkonmuştu.
Muhammed Nimr Gazaat
Çocuk cerrahisi ve genel cerrahi uzmanı Muhammed Nimr Gazaat, 12 Mayıs 2024’te Deyr el-Belah’daki İsrail hava saldırısında diş hekimi oğlu Yusuf ile birlikte öldürüldü. Tıp eğitimini Mısır ve İngiltere'de alan Gazaat, Şifa Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü kurucuları arasında yer alıyordu.
İyad er-Rantisi
Kadın hastalıkları uzmanı İyad er-Rantisi, alıkonulduktan sonra 17 Kasım 2024'te İsrail hapishanesinde işkence sonucu yaşamını yitirdi. Kemal Advan Hastanesine yapılan baskında gözaltına alınan Rantisi, aynı hastanenin doğum servisi başkanlığını yürütüyordu.
Ömer Feravne
Kadın hastalıkları uzmanı Ömer Feravne, 15 Ekim 2024'te Gazze’nin Tel el-Heva semtindeki evine düzenlenen hava saldırısında eşi, çocukları ve torunlarıyla birlikte öldürüldü. Gazze'deki İslam Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğretim üyeliği yapan Feravne, fakülte dekanlığı görevini de üstlenmişti.
Rafet Leb
Şifa Hastanesi Dahiliye Bölüm Başkanı Rafet Leb, 18 Kasım 2024'te İsrail saldırısında hayatını kaybetti. Şeyh Hamed Rehabilitasyon ve Protez Hastanesinin yönetimini üstlenen Leb, Endonezya Hastanesi doktorlarına da eğitim veriyordu.
Hamdi en-Neccar
Hamdi en-Neccar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde çalışıyordu. 1 Haziran 2025’te evini hedef alan İsrail saldırısında dokuz çocuğu da hayatını kaybeden Neccar, saldırıda aldığı yaralar sonucu daha sonra hayatını kaybetti. Saldırı sırasında görevde bulunan eşi doktor Ala en-Neccar ise sağ kurtuldu.
Mervan Sultan
Mervan Sultan, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Endonezya Hastanesi Genel Müdürü ve kalp damar hastalıkları ve cerrahisi uzmanıydı. Sultan, 2 Temmuz'da eşi, kızı, kız kardeşi ve diğer sekiz aile üyesiyle birlikte, Gazze kentinin batısına sığındığı bir apartmanı hedef alan İsrail hava saldırısında öldürüldü.
Alıkonulan bazı sağlık çalışanları
Hüsam Ebu Safiyye
Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Kemal Advan Hastanesi Müdürü Hüsam Ebu Safiyye, İsrail ordusu tarafından 24 Aralık 2024’teki baskın sırasında tutuklandı. Saldırıların ardından hastanenin birçok bölümü hizmet dışı kalmıştı. Ebu Safiyye daha önce 24 Kasım’da İsrail ordusunun hastaneye yönelik saldırısı sırasında yaralanmış olmasına rağmen görev yerini terk etmeyi reddetmişti. Ebu Safiyye'nin oğlu da İsrail saldırısında hayatını kaybetmişti. İsrail makamları Ebu Safiyye’yi şubat ayında "yasa dışı savaşçı" iddiasıyla gözaltına almış; daha sonra işkence ve tıbbi ihmal gibi ihlallere maruz kaldığı ortaya çıkmıştı.
Mervan El-Hams
Ebu Yusuf Neccar Hastanesi Müdürü ve Gazze’deki sahra hastanelerinin yönetiminden sorumlu Mervan El-Hams, İsrail ordusuna bağlı bir askeri birim tarafından 21 Temmuz’da doktorluk görevi sırasında gözaltına alındı. Sağlık Bakanlığı, Hams’ın gözaltına alınırken uygulanan şiddet nedeniyle ayağından yaralandığını ve nerede tutulduğu ile sağlık durumuna ilişkin bilgi bulunmadığını bildirdi.
Tesnim el-Hams
Han Yunus'taki bir sağlık tesisinde hemşire olarak çalışan ve Doktor Mervan'ın kızı olan Tesnim el-Hams, 3 Ekim'de işe giderken İsrail özel kuvvetleri tarafından kaçırıldı. Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü, bir silahlı birliğin araçtan inerek hemşire El-Hams'a saldırdığını, ağzını kapattığını ve ardından kaçırdığını açıkladı.
Not: Bu veriler Gazze Sağlık Bakanlığı ve ilgili resmi açıklamalara dayanmaktadır.
