Koronavirüsün bir alt varyantı olan JN.1, dünyanın pek çok yerinde görülmeye başladı. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bu varyantın hızlı yayılma potansiyeli nedeniyle “dikkate alınması gereken varyant” olarak sınıflandırdı.
JN.1, Covid varyantı Omicron’un bir alt türü ve en çok Hindistan, Çin ve ABD gibi nüfusun yoğun olduğu ülkelerde tespit edildi. WHO yetkilileri, bu varyantın şimdilik kamu sağlığı için düşük bir risk oluşturduğunu ve mevcut aşıların etkili olduğunu belirtiyor. Ancak yetkililer, kış aylarında Covid vakalarının ve diğer enfeksiyonların artabileceği konusunda uyarıyor.
Kuzey Yarımküre'de grip, solunum sinsityal virüsü (RSV) ve çocuklarda zatürre gibi solunum yolu virüsleri de yükseliş gösteriyor. Covid'in neden olduğu virüs sürekli değişiyor ve bu da farklı varyantların ortaya çıkmasına sebep oluyor.
Omicron, bir süredir dünya genelinde en yaygın varyant olarak görülüyor. WHO, Omicron ile ilişkili birçok “dikkate alınması gereken varyantı” izliyor, ancak bunlardan hiçbiri henüz endişe verici olarak kabul edilmiyor.
JN.1, ABD’de en çok bulaşan varyant olarak CDC tarafından tanımlanıyor ve enfeksiyonların yüzde 15 ila 29’unu oluşturuyor.
İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı, JN.1’in laboratuvarda test edilen pozitif Covid vakalarının yaklaşık yüzde 7’sini kapsadığını ve bu ve diğer varyantlarla ilgili tüm verileri izlemeye devam edeceğini duyurdu. JN.1’in hızlı yayılmasının nedeni, kaynağı olan BA.2.86 varyantıyla karşılaştırıldığında spike proteininde ek bir mutasyon taşıması olabilir.
WHO’nun risk değerlendirmesine göre, “Bu varyantın, kışa giren ülkelerde diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonlardaki artışla birlikte koronavirüs vakalarını da yükseltebileceği öngörülüyor.” WHO’ya göre, JN.1’in aşılarla sağlanan bağışıklığı nasıl etkilediği konusunda henüz yeterli kanıt mevcut değil.
Bu varyantın insanları diğerlerine göre daha fazla hasta ettiği konusunda bir kanıt da yok. Ancak WHO yetkilileri, Covid nedeniyle hastaneye kaldırılan kişilerle ilgili veri paylaşan ülkelerin sayısının düşmesi nedeniyle, bu varyantın sağlık üzerindeki etkisini anlamak için daha fazla araştırmaya gereksinim olduğunu belirtiyor.
Enfeksiyonları ve ciddi hastalıkları önlemek için WHO şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Kalabalık ve kapalı alanlarda maske kullanın
- Öksürürken ve hapşırırken ağzınızı kapatın
- Ellerinizi sık sık yıkayın
- Özellikle risk grubunda olanlar, güncel Covid ve grip aşılarını olun
- Covid semptomlarınız varsa test yaptırın
