Uzman Uyardı: Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Karşı Önlem Şart
Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uzm. Dr. Yenal Karakoç, kış aylarında sık görülen karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı. Karbonmonoksitin erken dönemde baş ağrısıyla başlayıp ilerleyen süreçte ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir zehirlenme tablosu oluşturduğunu belirtti.
Karbonmonoksitin Özellikleri
Uzm. Dr. Karakoç, karbonmonoksitin rengi olmayan, kokusuz, tatsız ve tahriş edici bir gaz olduğunu vurguladı. Bu özellikleri nedeniyle vatandaşların gazla temas edildiğini fark etmesinin zor olduğunu, gazın hızla kana karışarak oksijenin yerine bağlandığını ve dokularda hasara yol açtığını anlattı.
Risk Kaynakları ve Yanlış Algılar
Karakoç, toplumda karbonmonoksit zehirlenmesinin yalnızca soba kaynaklı olduğu yönündeki yanlış algıya dikkat çekti. Günümüzde evlerde en sık kullanılan cihazlar arasında doğal gaz ve kombiler bulunduğunu, doğal gaz çıkışlarının düzgün olması ve evdeki menfezlerin açık tutulmasının önem taşıdığını söyledi. Ayrıca kapalı alanlarda araç çalıştırılmasının, semaver veya ev içinde mangal gibi yakma işlemlerinin de karbonmonoksit birikimine neden olabileceğini belirtti.
Soba, şofben, LPG, doğal gaz gibi yanma sonucu ortaya çıkan tüm kaynakların karbonmonoksit ürettiğini ve bunun hayati bir risk oluşturduğunu vurguladı.
Belirtiler, İlk Yardım ve Tedavi
Karbonmonoksit zehirlenmesinin ilk belirtilerinin genellikle baş ağrısı ile başladığını, bunun bazen burun akıntısı veya soğuk algınlığı semptomlarıyla karıştırılabildiğini söyledi. İlerleyen süreçte bulantı, kusma, sersemlik, bilinç kaybı ve geç müdahalede ölüm görülebileceğini belirtti.
Bu tür semptomlar görüldüğünde ortamın derhal havalandırılması, pencere ve kapıların açılması gerektiğini, ancak en önemlisinin kişinin o ortamda kalmaması olduğunu aktardı. Bilinci açık kişi havalandırma sağladıktan sonra hızla ortamı terk ederek temiz havaya çıkmalıdır. Bilinci kapalı hastalarda kusma riskine karşı hastanın yan yatırılması gerektiğini ifade etti.
112 ile iletişime geçildiğinde belirtilerin karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesi taşıdığı mutlaka bildirilmelidir. Olay yerine ulaşan 112 ekipleri gerekli müdahaleyi yapacaktır. Karbonmonoksit zehirlenmesinin temel tedavisi yüksek konsantrasyonda oksijen uygulamasıdır; oksijen verilerek gazın vücuttan atılması sağlanır.
Sonuç ve Öneriler
Uzm. Dr. Karakoç, baş ağrısı gibi hafif görülen semptomların ihmal edilmemesi gerektiğini, evde soba, doğal gaz, şofben veya kombi gibi cihazlar varsa karbonmonoksit ihtimalinin akla getirilmesi gerektiğini yineledi. Bu tür durumlarda vakit kaybetmeden 112’den ve sağlık kuruluşlarından destek alınmasının hayati önem taşıdığını belirtti.
DİYARBAKIR GAZİ YAŞARGİL EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ UZM. DR. YENAL KARAKOÇ, KARBONMONOKSİT’İN RENGİ OLMAYAN, KOKUSUZ, TATSIZ VE TAHRİŞ EDİCİ BİR GAZ OLDUĞUNU SÖYLEDİ.
