Kerkenes Harabeleri kazı sezonu tamamlandı: İskit izleri ve 65 m'lik kut alanı
Kültür Bakanlığı destekli çalışma İstanbul Üniversitesi öncülüğünde yürütüldü
Yozgat'ın Sorgun ilçesindeki Kerkenes Harabeleri olarak bilinen Pteria Antik Kentindeki kazıların bu yılki bölümü sona erdi. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleceğe Miras Projesi kapsamında, Yozgat Valiliği öncülüğünde ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü, Türk İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında yürütüldü.
Kazılar 18 Ağustos'ta başlayıp sezon içinde tamamlandı. Ekip, alanda iki kurgan ve bunları çevreleyen anıtsal mezar kompleksinin yanı sıra dairesel ve geniş bir kut alanı tespit etti.
Mezarlar tahrip edilmiş olmasına rağmen, kurganların İskit dönemine, milattan önce 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenebileceğini gösteren ok uçları ve çanak çömlek parçaları bulundu.
Prof. Dr. Şevket Dönmez, kazıların önemine ilişkin değerlendirmesinde, alandaki kut alanının özellikle çarpıcı olduğunu belirtti. Ortaya çıkan yapının güneyinde yer alan ve 65 metre çapa sahip tek sıra iri taşlarla inşa edilmiş kut alanının, bölgenin mimari ve toplumsal örgütlenmesine dair yeni veriler sunduğunu vurguladı.
Dönmez, bulunan mezar yapılarının benzerlerini Türkistan, Orta Asya, Kazakistan ve Moğolistan coğrafyalarında, özellikle İskit kurganlarıyla ilişkilendirdiklerini söyledi. Bu bağlamda ortaya çıkan bulguların Anadolu'ya ilk giren Turan halklarının ve Proto-Türk bağlantılarının kanıtlarını sunduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Dönmez, ilk değerlendirmelerine göre bu mezar ve kut alanının Anadolu'daki Proto-Türklerin ve dolayısıyla Türk halklarının ilk mimari yapısı olma potansiyeline işaret ettiğini belirtti ve ekledi: "Böylelikle Anadolu Türk tarihini, milattan önce 550'den sonraki döneme, 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihleyerek 2 bin 600 yıllık derin bir Türk kronolojisinin başlangıcını oluşturuyoruz."
Gelecek planlarına dair de bilgi veren Dönmez, önümüzdeki yıllarda İskitler vasıtasıyla kurulmuş olabilecek bir Proto-Türk Bozkır devletinin izlerini araştıracaklarını söyledi. Dönmez, "Gelecek yıllarda yapacağımız çalışmalar, belki de mimari güce sahip bu toplumun bir devletleşmeye doğru adım atıp atmadığı noktasında bize veriler sunacaktır. Burada devlet aklıyla yapılmış gibi görünen kurgan kompleksi ve kut alanı bulunuyor" ifadelerini kullandı.
Kazı ekibi ve proje paydaşları, elde edilen verilerin detaylı analizleri için önümüzdeki sezon planlarını ve arkeolojik değerlendirmeleri sürdürmeyi hedefliyor.
Yozgat'ın Sorgun ilçesinde Kerkenes Harabeleri olarak bilinen Pteria Antik Kenti'nde yürütülen kazıların bu yılki bölümü tamamlandı. Kazı başkanı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Türk İslam Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez (fotoğraftaki), 2025 yılı kazı çalışmalarının Proto-Türk (Ön-Türkler) tarihi ve arkeolojisi açısından Anadolu'da bir ilke sahne olduğunu söyledi.
