İsrail'de, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun yakın çevresine yönelik sürdürülen soruşturmalar, hükümet ve iç istihbaratı karşı karşıya getirdi. Bu durum, devletin zirvesinde yeni bir krizi ve siyasette tartışmaları beraberinde getirdi.
Netanyahu, dün yaptığı açıklamada iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet (Şabak) Direktörü Ronen Bar'ı bir görüşmeye çağırarak, çarşamba günü düzenlenecek kabine oturumunda Bar'ın görevden alınmasının oylanacağını duyurdu. Yayımladığı görüntülü mesajda, göreve olan güvensizliğini gerekçe gösteren Netanyahu, Şin-Bet'e güven duyduğunu ancak Bar'ın görevden alınmasının şart olduğunu savundu.
Netanyahu ile güvenlik teşkilatları arasındaki gerginlik, kamuoyuna açıkça verilen mesajlarla tırmanıyor. Bar'ın görevden alınması yönündeki işaretler ise uzun süredir mevcut. İsrail basını, bağımsız bir kurum olarak kabul edilen Şin-Bet Direktörü'nün ülke tarihinde ilk defa görevden alınacağının altını çiziyor.
Hamas'ın Gazze'den 7 Ekim 2023'te düzenlediği "sürpriz saldırı"nın sorumluluğu konusunda devlet zirvesinde karşılıklı suçlamalar sürerken, Netanyahu'nun Bar'ı görevden alma planı muhalefet ve yargı tarafından tepkiyle karşılandı. İsrail basınında, gizli belgelerin sızdırılması ve Katar'dan para alınmasıyla ilgili yürütülen soruşturmalar gündeme geldi. Netanyahu'nun yakın ekibinden kişilerin sanık sandalyesinde yer aldığı bu soruşturmalar, Şabak tarafından yürütülüyor.
Netanyahu'nun Bar'la ilgili almış olduğu kararın, Şin-Bet tarafından sürdürülen soruşturmaların sonuçlarıyla bağlantılı olduğu yorumları, muhalif basında sıkça yer aldı. İsrail Başsavcısı Gali-Baharav Miara, Netanyahu’nun yakın ekipteki isimlerin Şin-Bet tarafından soruşturulduğu nedeniylen Bar'ı görevden almasının "çıkar çatışması" doğurabileceğini belirtti.
Gizli belgelerin sızdırılması ile ilgili yürütülen soruşturma, Netanyahu'nun danışmanlarından Yonatan Urich'in isminin şüpheli sıfatıyla anılmasıyla dikkat çekti. Ayrıca, Netanyahu'nun sözcülerinden Eliezer Feldstein ve yanında bulunan iki kişinin tutuklandığı bildirildi. Soruşturma kapsamında sızdırılan belgelerin, Hamas ile ateşkes müzakerelerinin yoğunlaştığı dönemde hükümet tarafından kamuoyunu yanıltmak için kullanıldığı iddia ediliyor.
Katargate olarak bilinen soruşturma ise, Netanyahu'nun seçim kampanyasına aktarıldığı iddia edilen milyonlarca doları kapsıyor. Bu iddialar, Feldstein ve danışmanları Jonathan Urich ile Srulik Einhorn'un sanık sandalyesinde yer almasına yol açtı. Yedioth Ahronoth gazetesine göre, Feldstein, Katar’ın imajını desteklemek için uluslararası bir şirketten maaş almakta olduğu belirtiliyor. Bunun yanında, Urich ve Einhorn'ın Katar için imaj danışmanlığı yaptıkları öne sürüldü.
Söz konusu soruşturmalar kapsamında, Netanyahu'nun danışmanlarının Katar’dan paravan şirketler aracılığıyla para alıp almadığı araştırılıyor. Tüm bu gelişmelerin yanı sıra, İsrailliler, Bar'ın görevden alınması kararının oylanacağı çarşamba günü ülke genelinde büyük gösteriler düzenlemek için hazırlıklara başladı. Başbakanlık Ofisi önünde yapılacak protesto etkinliğine, Tel Aviv Üniversitesi gibi çeşitli kurumların destek vereceği duyuruldu.
İsrailli analistler, Netanyahu'nun kararlarıyla ülkenin içeriden yıkıldığını belirtiyor. Yedioth Ahronoth'tan Nahum Barnea, toplumun ikiye bölündüğünü ve Netanyahu-Bar çatışmasının "İsrail'i bir tür iç savaşa yaklaştırdığını" ifade etti. Maariv gazetesinin askeri analisti Avi Ashkenazi, Bar'ın görevden alınmasının "İsrail’de diktatörlük inşasında başka bir karar" olduğunu dile getirirken, Netanyahu'nun sorumluluktan kaçtığını ve bir devlet soruşturması yapılmasını sağlamak için seçimlere gidilmesi gerektiğini savundu.
