Putin: BM Şartı Temelinde Dürüst ve Karşılıklı Yararlı İlişkiler Kurulabilir
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın ilkeleri temelinde devletler arasında gerçekten dürüst, açık ve karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler kurulabileceğine ve kurulması gerektiğine inandıklarını söyledi.
Aşkabat’ta Uluslararası Barış ve Güven Forumu
Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta, 2025’in BM Genel Kurulu kararıyla "Uluslararası Barış ve Güven Yılı" ilan edilmesi ve Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık statüsünün 30. yıl dönümü vesilesiyle düzenlenen Uluslararası Barış ve Güven Forumu’na çok sayıda devlet ve hükümet başkanı katıldı.
Foruma ev sahipliği yapan Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhammedov’un yanı sıra Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve diğer liderler hazır bulundu.
Putin’in Değerlendirmesi
Putin, konuşmasında Türkmenistan’ın 30 yıl önce, 12 Aralık tarihinde aldığı daimi tarafsızlık kararına değinerek bunun ülkenin stratejik yönünü belirlediğini kaydetti. Putin, "30 yıl önce ülkenizin yönetimi tarafından yapılan daimi tarafsızlık tercihi Türkmenistan’ın bağımsız ve egemen bir devlet olarak stratejik gelişim yönünü belirlemiştir" ifadelerini kullandı.
Putin ayrıca, 2025 BM Barış ve Güven Yılı’nın örgütün kuruluş yıldönümüne denk geldiğini belirterek BM’nin çok taraflı diyalog için benzersiz bir mekanizma olduğunu ve "BM Şartı ilkeleri temelinde çok kutuplu yeni bir dünyada devletler arasında gerçekten dürüst, açık ve karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler kurulabileceğine ve kurulması gerektiğine inanıyoruz" dedi. Putin, bunun canlı örneği olarak Rusya ile Türkmenistan arasındaki stratejik ortaklığı gösterdi.
Tokayev: BM Reformu ve Barışın Önemi
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Türkmenistan’ın 2025 ilanını desteklediklerini belirtti ve barış ile güvenin Kazakistan dış politika stratejisinin temelinde olduğunu vurguladı. Tokayev, uluslararası hukukun zayıflamasına ve çok taraflı kurumların etkinliğinin azalmasına ilişkin endişelerini dile getirdi.
Tokayev, "Stratejik dengenin yeniden sağlanmadan ve adil dünya düzeni olmadan uluslararası istikrar ve güvenlik müzakerelerde ve çok taraflı forumların kararlarında yalnızca söz ve iyi bir dilek olarak kalabilir" ifadelerini kullandı ve Birleşmiş Milletler reformunu, Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi ve Genel Kurul’un rolünün güçlendirilmesi dahil desteklediklerini aktardı.
Tokayev ayrıca Orta Doğu, Filistin meselesi ve Azerbaycan-Ermenistan barış sürecine ilişkin desteklerini vurguladı ve bölgesel barışın önemine dikkat çekti.
Mirziyoyev: Diyalog ve Bölgesel Dayanışma
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Özbekistan’ın dünyaya açıklık, karşılıklı saygı ve diyalog temelinde hareket ettiğini belirtti. Mirziyoyev, Semerkant Dayanışma Girişimi’nin barış ve sürdürülebilir kalkınma adına diyaloğu güçlendirmeyi amaçladığını söyledi.
Mirziyoyev, Orta Asya’da karşılıklı güven, saygı ve birliğin bölgeyi barış ve işbirliği alanına dönüştürme politikasının temelini oluşturduğunu vurguladı ve Özbekistan’ın "adil ve istikrarlı dünya düzeni inşasına yapıcı katkı sağlamaya devam etmeye hazır" olduğunu ifade etti.
Caparov: Türkmenistan’ın Enerji Projeleri ve Bölgesel Katkı
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Türkmenistan’ın tarafsızlık politikasının ülkede istikrar ve toplumsal uyum sağladığını belirtti. Caparov, Türkmenistan’ın bölgesel süreçlere ve enerji güvenliğinin güçlendirilmesine yaptığı katkıyı takdir etti.
Caparov, "Türkmenistan tarafından hayata geçirilen doğal gaz ve enerji projeleri enerji arzının istikrarını önemli ölçüde artırmakta, pazarları genişletmekte ve karşılıklı yarar sağlayan ekonomik işbirliği için ek fırsatlar sunmaktadır" dedi.
Forumda yapılan değerlendirmeler, Orta Asya’nın bölgesel işbirliği, enerji güvenliği ve çok taraflı diyalog konularında somut adımlar atma gereğini bir kez daha ortaya koydu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'nın ilkeleri temelinde devletler arasında gerçekten dürüst, açık ve karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler kurulabileceğine ve kurulması gerektiğine inandıklarını söyledi.
