Rusya, yabancı uygulamalarda sesli aramaları kısıtladı
Hafta başından itibaren Rusya genelinde WhatsApp ve Telegram üzerinden yapılan aramalarda kesinti ve erişim sorunları yaşandı. Vatandaşların yoğun şikayetleri üzerine Roskomnadzor, bu iki yabancı mesajlaşma uygulamasındaki sesli aramaların kısmen kısıtlandığını açıkladı.
Kurumun açıklamasında, alınan önlemin amacının suçla mücadele ve dolandırıcılık vakalarının önlenmesi olduğu vurgulandı. Açıklamada ayrıca diğer işlevlere ilişkin herhangi bir kısıtlama getirilmediği ifade edildi.
Kısıtlamaların gerekçesi
Roskomnadzor, Telegram ve WhatsApp'ın platformlarında dolandırıcılık, gasp, sabotaj ve terör eylemlerine karıştığı iddialarına dikkat çekti. Mesajlaşma uygulaması şirketlerinin, Rus yetkililerin taleplerini defalarca görmezden geldiği öne sürüldü.
Geçen yıldan bu yana, telekom operatörlerinin telefon şebekelerinde numara değiştirme yoluyla yapılan aramaları engellemeye yönelik bir dolandırıcılıkla mücadele sisteminin çalıştığı hatırlatıldı ve bu aramaların çoğunun artık yabancı mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla yapıldığı, bunun da kullanıcı güvenliğini tehlikeye attığı belirtildi.
Yasal uyum koşulu
Rusya Dijital Kalkınma Bakanlığı ise yabancı mesajlaşma uygulamalarının Rus yasalarına uymadığına işaret ederek, uyum sağlanması halinde sesli arama hizmetlerine erişimin geri getirileceğini duyurdu.
Yetkililer, alınan kısıtlamanın şimdilik yalnızca sesli aramalar için geçerli olduğunu ve diğer işlevlerin engellenmediğini tekrarladı.
Ulusal uygulama MAX hızla yaygınlaşıyor
Güvenlik açıkları gerekçesiyle Rusya, ulusal düzeyde kullanılacak bir mesajlaşma uygulaması geliştirmek için yasal ve teknik çalışmalar yürütüyor. Vladimir Putin'in haziran ayında onayladığı kararnameyle ulusal bir mesajlaşma uygulamasının geliştirilmesi ve başta kamu kurumları olmak üzere yaygın kullanımı hedeflendi.
VK'dan MAX: Beta sürümü ve yayılma
Rus VK platformu, mesajlaşma, görüntülü görüşme, çıkartma ve sesli mesaj gönderme gibi çok sayıda özelliği barındıran çok işlevli iletişim uygulaması MAX'ın beta sürümünü piyasaya sürdü. Uygulama ayrıca para transferi, sohbet botları ve mini uygulamalarla da dikkat çekiyor.
MAX, App Store, Google Play, RuStore ve App Gallery gibi platformlarda yer alıyor ve ücretsiz App Store ile Google Play listelerinde en çok indirilen uygulamalar arasında üst sıralara çıktı. Telegram ve WhatsApp aynı listede bu uygulamanın gerisinde kaldı.
Resmi lansman ve kamu kurumlarında zorunluluk
VK Ekonomi ve Finans Başkan Yardımcısı Aleksandr Morozov, MAX uygulamasının ayrıntılı sunumunun ve resmi lansmanının 2025 sonbaharının başlarında planlandığını açıkladı. Morozov, konferansta lansmanı sonbaharın başlarına öngördüklerini yineledi.
Uygulama ile ilgili bir diğer önemli düzenleme ise kurulum zorunluluğu: MAX, 1 Eylül 2025'ten itibaren Rusya'da satılacak yeni cep telefonlarında kurulu olacak ve Rus kamu kurum ve kuruluşlarındaki işlemler için zorunlu hale gelecek.
Resmi duyurusu henüz yapılmamış olsa da, devlet kurumlarından geçişler başladı. Vyaçeslav Volodin ve Sergey Sobyanin de MAX üzerinden hesap açtıklarını açıkladılar.
Yetkililerin değerlendirmesi
Roskomnadzor, sesli aramalara getirilen kısıtlamanın dolandırıcılık amaçlı aramaların sayısını azaltmada olumlu etki yaratacağı görüşünde. Dijital Kalkınma Bakanlığı ise uygulamalar yasalara uymadıkça kısıtlamaların uygulamada kalacağını belirtiyor.
Bu adımlar, Rusya'nın dijital güvenlik politikası ve ulusal teknolojilere yönelme stratejisinin bir parçası olarak yorumlanıyor.
