ŞİÖ Laos'u 'Diyalog Ortağı' Olarak Kabul Etti
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ), Güneydoğu Asya ülkesi Laos'un 'diyalog ortağı' statüsünü onayladı. Karar, örgütün Çin'in Tiencin kentinde düzenlenen 25. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi'nde alındı. Onayın ardından Laos'un 2026'da örgütün 15'inci diyalog ortağı olması bekleniyor.
ŞİÖ'nün Genişleme Süreci ve Üyelikler
ŞİÖ, ilk olarak 1996'da sınır güvenliği ve ekonomik işbirliği ittifakı olarak Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından oluşturuldu. O yıllarda "Şanghay Beşlisi" olarak anılan gruba 2001'de Özbekistan'ın dahil edilmesiyle örgütün kuruluşu gerçekleşti.
2017'de Astana Zirvesi'nde Hindistan ve Pakistan'ın üyelik süreçleri tamamlanırken, 2021'de Duşanbe Zirvesi'nde İran, 2024'te Astana Zirvesi'nde Belarus'un katılımıyla örgütün üye sayısı 10'a ulaştı.
Gözlemciler, Diyalog Ortakları ve Kapsam
Moğolistan ve statüsü Eylül 2021'den bu yana aktif durumda bulunmayan Afganistan örgütte gözlemci statüsünde yer alıyor. ŞİÖ'nün, aralarında Türkiye'nin de olduğu 14 ülkeyle "diyalog ortaklığı" bulunuyor.
Daha önce diyalog ortağı statüsü kazanan ülkeler arasında Sri Lanka (2010), Türkiye (2013), Nepal, Kamboçya, Azerbaycan ve Ermenistan (2016), Mısır, Katar ve Suudi Arabistan (2022), Kuveyt, Maldivler, Myanmar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn (2023) yer alıyor.
Örgüt üye ülkelerinin yüzölçümlerinin toplamı Avrasya kıta parçasının yaklaşık %65'ini kapsıyor; dünya nüfusunun %40'ını ve küresel gayri safi hasılanın %30'unu temsil ediyor.
