Trump 80. BM Genel Kurulu'nda İç ve Dış Politikasını Özetledi
Genel Bakış
ABD Başkanı Donald Trump, ikinci başkanlık döneminin ilk 80. BM Genel Kurulu konuşmasında, Gazze'den Rusya-Ukrayna savaşına, iklim politikasından gümrük tarifelerine kadar geniş bir yelpazede görüşlerini aktardı. Konuşma yaklaşık 1 saat sürdü ve liderler arasındaki en uzun konuşmalardan biri olarak kayda geçti.
Kürsüye gelişinde teleprompter arızası üzerine kısa bir duraklama yaşandı; Trump, BM asansörleri ve teleprompter cihazlarıyla ilgili mizahi bir atıfta bulundu.
Gazze ve Barış Çağrısı
Trump, bugüne kadar 7 savaşı durdurduğunu belirterek, Gazze'deki insani krizin acilen çözülmesi gerektiğini vurguladı. "Gazze'deki savaşı derhal durdurmalıyız. Derhal müzakereye başlamalıyız, barış müzakereleri yapmalıyız, rehinelerin tamamı serbest bırakılmalı." dedi. Hamas'ın bir ateşkesi kabul etmediğini savundu ve bazı ülkelerin tek taraflı Filistin devleti tanıma girişimlerinin "Hamas teröristlerine büyük bir ödül" olacağını söyledi.
Rusya-Ukrayna Savaşı, Enerji ve Yaptırımlar
Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin olarak Trump, çatışmanın kısa sürede sona ermesini umduğunu ancak beklenen gelişmenin yaşanmadığını belirtti. "Herkes Rusya'nın bu savaşı üç günde kazanacağını düşünüyordu, ama öyle olmadı." yorumunu yaptı ve savaşın bitmesi gerektiğini vurguladı.
Avrupa ülkelerinin Moskova'dan petrol ve doğal gaz almasını sert biçimde eleştiren Trump, bunu "utanç verici" ve "affedilemez" olarak nitelendirdi; Avrupa'nın bu alımlarla kendi karşısında bir savaşı finanse ettiğini söyledi ve "Onlar derhal Rusya'dan petrol ve doğalgaz almayı durdurmalıdır." çağrısında bulundu.
Rusya savaşını sona erdirmek için anlaşma yapmaya yanaşmazsa ABD'nin "çok güçlü bir dizi gümrük vergisi" uygulamaya hazır olduğunu kaydetti. Ayrıca, "Asıl Rusya'ya daha yakın olan ülkelerin Avrupa ülkeleri" olduğunu ifade etti.
Çin, Hindistan ve Enerji Eleştirisi
Trump, özellikle enerji alımları üzerinden Çin ve Hindistan'ı hedef aldı: "Çin ve Hindistan, Rus petrolünü satın almayı sürdürerek, devam eden (Rusya-Ukrayna) savaşın başlıca finansörleri durumundadır." ifadesini kullandı.
Silahlar, Biyolojik ve Nükleer Tehditler
Trump, küresel güvenlik açısından biyolojik ve nükleer silahların durdurulmasının önemine dikkat çekti: "Tüm ülkeleri, biyolojik silahların geliştirilmesini tamamen ve sonsuza kadar son vermeye çağırıyorum. Nükleer silahları da buna dahil ediyoruz." Biyolojik silahların korkunç, ancak nükleer silahların çok daha tehlikeli olduğunu belirtti ve "Eğer bunları kullanırsak, dünya tam anlamıyla son bulabilir." uyarısında bulundu.
ABD Başkanı, Biyolojik Silahlar Sözleşmesi'ni uygulamak için uluslararası bir girişim başlatacağını ve dünya liderlerini bu amaçla bir araya getireceğini açıkladı.
BM'ye Eleştiri ve Göç Meselesi
Trump, Birleşmiş Milletler'in sorunları çözemediğini ve yeni sorunlar yarattığını iddia etti; özellikle kontrolsüz göç krizine vurgu yaptı. BM'nin 2024 yılında Batı ülkelerinin sınırlarına yönelik bir saldırıyı finanse ettiğini, ayrıca BM'nin yaklaşık 624 bin göçmenin ABD'ye yolculuğunu desteklemek için 372 milyon dolar bütçe ayırdığını öne sürdü. "BM, ABD'ye yasa dışı olarak giren insanları destekliyor ve sonra biz onları sınır dışı etmek zorunda kalıyoruz." dedi.
İran, Venezuela ve Gümrük Politikası
İran'a yönelik sert uyarısını yineleyen Trump, Tahran'ın nükleer silaha sahip olmasına izin verilmeyeceğini belirtti: "Dünyanın bir numaralı terör destekçisinin en tehlikeli nükleer silaha sahip olmasına asla izin verilemez." dedi ve İran'la nükleer bir anlaşma önerdiğini, Tahran'ın olumlu adım atmadığını savundu.
Venezuela'ya ilişkin olarak ise Trump, sınır bölgelerinde ABD ordusunun kullanıldığını ve Nicolas Maduro liderliğindeki yapıları hedef aldıklarını belirterek, "Sizi yok edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Gümrük tarifeleri politikasını savunan Trump, bununla dünya çapında "egemenlik ve güvenliği" savunduklarını söyledi ve önceki yönetimleri eleştirdi: "Ülkeler, on yıllardır eski ABD yönetimlerinden faydalandılar, buna en yozlaşmış, beceriksiz ve uykulu Joe Biden yönetimi de dahil."
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva ile salonda karşılaştığını ve gelecek hafta görüşme kararı aldıklarını belirtti; Brezilya'ya uygulanan gümrük misillemelerine ilişkin sert eleştirisini yineledi.
İklim Politikaları ve Çevreci Eleştirisi
Trump, küresel ısınma tartışmalarına şüpheyle yaklaştığını belirterek bazı iklim uyarılarını "tarihin en büyük dolandırıcılıklarından biri" olarak nitelendirdi. ABD'nin "sahte Paris İklim Anlaşması'ndan çekildiğini" söyledi ve Avrupa'nın çevre politikalarının zararlı olduğunu savundu.
Çevrecileri aşırı olmakla eleştiren Trump, "ABD'de hala radikal çevreciler var, onlar fabrikaların durmasını istiyor. Her şey durmalı, artık inekler olmamalı diyorlar. Artık inekleri istemiyoruz diyorlar. Tüm inekleri öldürmek istiyorlar." şeklinde konuştu.
Yerel Siyaset ve Londra Atıfı
Konuşmasının bir bölümünde Londra Belediye Başkanı Sadık Han'a isim vermeden atıfta bulunan Trump, Londra'nın değiştiğini ve orada "çok kötü bir belediye başkanı" olduğunu, şeriat yasasına yönelik endişeler olduğunu belirterek "Bunu burada yapamazsınız." dedi.
Genel olarak Trump'ın konuşması, uluslararası ilişkilerde sert ekonomik tedbirler, enerji güvenliği, silahların yayılmasının önlenmesi ve sınır güvenliği gibi öncelikleri güçlü bir dille vurguladı.
