Türkiye’nin Kırgızistan’daki Yatırımları 1 milyar 400 milyon doların Üzerinde
Bişkek’te gazetecilerle kahvaltılı değerlendirme
Bişkek Büyükelçisi Mekin Mustafa Kemal Ökem, çeşitli basın kuruluşlarından gazetecilerle düzenlediği kahvaltılı toplantıda, Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ekonomik ve sosyal işbirliğinin önemine vurgu yaptı.
Ökem, Kırgızistan’daki Türk yatırımlarının 1 milyar 400 milyon doları aştığını belirterek, iki ülke arasındaki işbirliğini artırmanın kendisi için "özel ve şeref verici bir görev" olduğunu söyledi. Ökem, Kırgızistan’a ilk kez 1993 yılında geldiğini ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının (TİKA) dünyadaki ilk ofisinin burada açıldığını hatırlattı.
Ökem, Türkiye’nin Kırgızistan’ın 1991de bağımsızlığını ilan etmesinin ardından ülkeyi tanıyan ilk ülkelerden olduğunu, Türk parlamentosunun Kırgızistan’ın bağımsızlığını yarım saat içinde tanıdığını ifade etti. Ayrıca Türkiye’nin Bişkek’teki büyükelçiliğinin araç plakasının 01 ile başlamasının bu ilişkinin sembollerinden biri olduğunu sözlerine ekledi.
Ekonomi, yatırım ve projeler
Ökem, Kırgızistan’da madencilik, turizm, enerji, inşaat ve ulaştırma gibi sektörlerde yaklaşık 350 Türk firmasının faaliyet gösterdiğini vurgulayarak, "Son dönemde Türk firmaları enerji ve inşaat gibi alanlarda önemli projeler üstlendi" dedi ve ülkenin tüm bölgelerinde Türk yatırımlarının bulunduğunu kaydetti.
İkili ticarette yeni hedefin cumhurbaşkanları düzeyinde 5 milyar dolar olarak belirlendiğini aktaran Ökem, 2024 yılında ticaret hacminin bir önceki yıla göre yaklaşık %5 artarak 1 milyar 546 milyon dolara ulaştığını, 2025 Temmuz itibarıyla bu rakamın yaklaşık 829 milyon dolar civarında olduğunu belirtti.
TİKA’nın Kırgızistan’da bugüne kadar 88 milyon dolar bütçeyle 1000'i aşkın proje gerçekleştirdiğini dile getiren Ökem, projelerin Kırgız tarafının talepleri doğrultusunda hayata geçirildiğini ve işbirliği çağrısı yaptıklarını söyledi: "Biz projelerimizi Kırgız tarafının talebi üzerine başlatıyoruz. Önem verdiğimiz tek şey, Kırgızistan'ın da sürece dahil olması."
Ökem, TİKA desteğiyle hayata geçirilen projeler arasında Recep Tayyip Erdoğan Bişkek Kırgız Türk Dostluk Devlet Hastanesi, Bilim Bişkek İnovasyon Merkezi ve Özgen Balık Çiftliği Kuluçkahanesi gibi çalışmaların Kırgız halkının hayatına doğrudan dokunduğunu vurguladı.
Eğitim ve Manas Üniversitesi
Ökem, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinin 1995’te Bişkek’te kurulduğunu ve bunun iki ülke ilişkilerinin en büyük gurur kaynaklarından biri olduğunu söyledi: "Kırgızistan'da gezdiğim tüm bölgelerde Manas Üniversitesi mezununa rastladım. Bu benim için büyük bir sevinç ve gurur kaynağıdır."
Manas Üniversitesi’nin ücretsiz eğitim sunmasının önemine dikkat çeken Ökem, üniversitede bu yıl kurulan tıp fakültesi için ilk dönem öğrenci sayısının otuz yedi olduğunu ve fakültenin zaman içinde gelişerek Kırgız sağlık sistemine katkı sağlayacağını belirtti. Ayrıca MANAS TV kanalının pandemide uzak eğitimdeki rolüne değindi.
Yeni burs programı: Kırgız Yıldızları
Eğitime verilen önemin altını çizen Ökem, Kırgızistan’da başarılı öğrencilere yönelik Kırgız Yıldızları Bursu projesini başlattıklarını duyurdu. Bu yıl lise sonunda yapılan bilgi ölçme sınavında ilk 50’ye giren 11 öğrencinin Türkiye’de "Kırgız Yıldızları" burslusu olarak okutulacağını ifade etti.
Ökem, geçmişteki işbirliklerine örnek olarak Türk Hava Yolları’nın Bişkek’e uçmasını sağlamayı, Türk uydusundan transponder verilmesini ve "10 bin öğrenci" projesini hatırlatarak, dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özalın "kardeşlerle paylaşma" ilkesiyle yürütülen çalışmaların bugün de sürdüğünü belirtti.
Toplantıda Ökem, Kırgız hükümetine ve kurumlarına işbirliği için teşekkür ederek, daha fazla Türk firmasının Kırgızistan’daki projelerde yer almasını arzuladıklarını söyledi.
Türkiye’nin Bişkek Büyükelçisi Mekin Mustafa Kemal Ökem, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te çeşitli basın kuruluşlarında görev yapan gazetecilerle kahvaltılı toplantıda bir araya geldi.
