Oluz Höyük’te Fenikeliler İzleri: İnsan Başlı Cam Boncuklar ve 8 Bebek Mezarı
Amasya’daki Oluz Höyük kazısında, Doğu Akdeniz’den tüm kıyılara yayılan Fenikeliler'e ait izler gün yüzüne çıktı. Kazı Başkanlığı'nı yürüten Prof. Dr. Şevket Dönmez, Kartaca kökenli insan başlı cam boncuklar ve Fenike tipi mezarların bulunduğunu açıkladı.
Kazı süreci ve buluntu katmanları
Kazılar 2007 yılında başladı ve sahada 19 yıl geride kaldı. İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dönmez, 10 katman belirledikleri Oluz Höyük’ün, 6 bin 500 yıl öncesine uzanan bir tarih katmanı sunduğunu; Pers, Frig ve Hitit dönemlerine ait saray, tapınak ve mimari kalıntılar bulunduğunu söyledi.
Kubaba kutsal alanı, tapınak planı ve Fenike etkileri
Keşfedilen Kubaba kutsal alanı ve tapınak planı, araştırmacılara Arami ve Fenike mimari geleneklerine işaret eden, ince uzun megaroid planda bir yapı şeması sundu. Prof. Dr. Dönmez, Fenikelilerin Orta Anadolu’ya kadar uzanan etkisinin şaşırtıcı olduğunu vurguladı ve Kartaca’dan gelmiş insan başlı cam boncukların bulunduğunu aktardı.
Nadir bebek ve cenin mezarları
En dikkat çekici buluntuların başında küpler içine yerleştirilmiş bebek ve cenin mezarları geliyor. Prof. Dr. Dönmez şu değerlendirmeyi paylaştı: "Küpler içine yerleştirilmiş sayıları 8’i bulan bebek ve cenin mezarları Anadolu’da hiçbir yerde yok, görmüyoruz. Aralarında mesafe olacak şekilde konumlandırılarak gömülmüş".
Mezarlarla ilgili ilk değerlendirmelerde, bu bebeklerin Fenike geleneğinde kurban edilmiş olabileceği veya ölü doğumlarda böyle gömüldüğü ihtimalleri üzerinde duruluyor. Dönmez, "Belki de çocukların kurban edildiği bir kültürden bahsedebiliriz. Fenike dünyasında çok yaygın olan 'Tofed' dediğimiz kurban edilmiş çocukların Anadolu’daki mezarlarıyla da karşılaşmış olabiliriz. Bunun bilimsel teyidinin yapılması ancak antropolojik değerlendirmelerle olacaktır" dedi.
Müzeye teslim edilen eserler
Prof. Dr. Dönmez, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın uyguladığı Geleceğe Miras Projesi kapsamında yürütülen kazılarda ortaya çıkarılan 3 bine yakın eserin Amasya Müzesi’ne teslim edildiğini belirtti.
AMASYA’DA SÜREN OLUZ HÖYÜK KAZISINDA ANTİK ÇAĞDA DOĞU AKDENİZ'DEN TÜM AKDENİZ KIYILARINA YAYILAN FENİKELİLERİN İZLERİNE RASTLANDI. FENİKELİLERİN ÜNLÜ ŞEHİR DEVLETİ KARTACA’DAN GELMİŞ İNSAN BAŞLI CAM BONCUKLAR VE FENİKE TİPİ BEBEK MEZARLARI BULDUKLARINI AÇIKLAYAN KAZI BAŞKANI PROF. DR. ŞEVKET DÖNMEZ, "KÜPLER İÇİNE YERLEŞTİRİLMİŞ SAYILARI 8’İ BULAN BEBEK VE CENİN MEZARLARI ANADOLU’DA HİÇBİR YERDE YOK" DEDİ.