Kütahya'da BOROBİYOTA: Bor mineralli bağırsak ürünü geliştirildi
KUYAM'da TÜSEB destekli 3 yıllık çalışmanın prototipi ortaya çıktı
MUHARREM CİN - Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi (KSBÜ) bünyesindeki Araştırma Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi (KUYAM), bağırsak hastalıklarının tedavisi için bor minerali kullanılarak geliştirilen ürünün prototipini açıkladı.
2019 yılında KSBÜ Tıp Fakültesi bünyesinde kurulan KUYAM, hücre kültürü, preklinik araştırmalar ve hayvansal deney çalışmaları yürütüyor. TÜSEB desteğiyle 3 yıl önce başlatılan proje olumlu sonuç verdi; laboratuvar ortamındaki hücre kültürü çalışmaları ve hayvan deneyleri tamamlandı.
Geliştirilen ürünün adı BOROBİYOTA. Proje sürecinde elde edilen sonuçlarla ilgili olarak şu ana kadar 3 uluslararası bilimsel makale yayımlandı ve ürün için patent başvurusu yapıldı. Ürünün patentinin alınmasının ardından hem fonksiyonel gıda hem de sağlıkta yenilikçi ürün olarak kullanılması hedefleniyor.
KUYAM Koordinatörü Doç. Dr. Fatih Kar, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede merkezin sağlık alanında güçlü bir AR-GE üssü olduğunu vurguladı. Kar, Kütahya'nın Türkiye'nin en büyük bor madeni rezervlerine sahip olduğunu belirterek, "Merkezimizde borla ilgili önemli bilimsel çalışmalar yapıyoruz. Milli ve yerli sloganıyla çıktığımız bu yolda, özellikle bor üzerinde yaptığımız sağlık alanındaki çalışmalarımızla ülkemize katkı sağlamayı hedefliyoruz." dedi.
Doç. Dr. Kar, projenin amaçlarını ve bulgularını şöyle özetledi: "Bağırsağa bağlı olarak da beyin hastalıkları dediğimiz nörodejeneratif hastalıklar da ortaya çıkıyor. Literatüre baktığımızda 'ikinci beyin' olarak da tanımlanan bağırsaklarda milyonlarca bakteri yaşamakta ve bu milyonlarca bakteri acaba bu hastalıklara nasıl davranıyor. Bunun için biz bir proje geliştirdik. Bu proje fikirden ürüne dönüşme sürecine girmişti. Yaptığımız çalışmalarda bağırsak sağlığı bozulduğunda bu bakterilerin de yok olduğunu, bazılarının çoğaldığını, bazı yararlı bakterilerin ortamdan uzaklaştığını tespit ettik."
Çalışmalarda yararlı bakterilerin sayısını artırmak hedeflenerek bor mineralleri kullanıldı. Kar, "Biz yerli ve milli ürün olarak düşündüğümüz bor mineraliyle bu yararlı bakteriler olarak bilinen probiyotikleri nasıl arttırabiliriz, bu bağırsak hastalığına yakalanmadan önce nasıl bunu engelleyebiliriz diye yola çıktık. Yaptığımız çalışmalarda bor mineralinin yararlı bakterilerin yaşam alanını artırdığını ve hastalıkları önlemesinin yanı sıra aynı zamanda tedavi ettiğini belirledik." ifadelerini kullandı.
Araştırmada hem deneysel hem de hücre kültürü çalışmaları yapıldı; hayvan deneylerinde yalnızca bağırsak hastalıkları değil, buna bağlı olarak görülen Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklarda da olumlu etkiler gözlemlendi.
Doç. Dr. Kar, geliştirdikleri ürünün literatürde benzerinin sınırlı olduğunu ve borla gerçekleştirilen benzer bir çalışmanın olmadığını vurgulayarak, "Araştırma merkezimizde yaptığımız bu çalışmalar borun etkinliğini ortaya koydu. Araştırmalarımızda tüm mikrobiyom analizini yani o milyonlarca bakterinin hangisinin faydalı olduğunu tespit ettik. Bunu borla nasıl artırdığımızı ortaya koyduk. Böyle bir çalışma henüz literatürde yok. Ürünümüzün prototipini gerçekleştirdik ve patent başvurusunu yaptık." dedi.
Projede görev alan ekip hakkında bilgi veren Kar, merkezin öğrenci ve akademisyenlerden oluşan 10 kişilik bir çalışma grubu tarafından yürütüldüğünü belirtti.
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi (KSBÜ) bünyesindeki Araştırma Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezinde (KUYAM), bağırsak hastalıklarının tedavisi için bor mineralinin kullanıldığı ürün geliştirildi.
