Bitlis Kalesi'nde 29 cm'lik Osmanlı anahtarı bulundu
ŞENER TOKTAŞ - Geçmişte birçok medeniyete ev sahipliği yapan Bitlis Kalesinde yürütülen arkeolojik kazılarda, kalenin ana giriş kapısına ait olduğu değerlendirilen 29 santimetre uzunluğunda demir anahtar gün yüzüne çıktı.
Kazılar Ahlat Müzesi başkanlığında yürütülüyor
Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle, Ahlat Müzesi başkanlığında yapılan kazılarda bölgenin tarihine ışık tutan önemli buluntular elde edildi. Kazılar, Bitlis Eren Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Emre Karasunun bilimsel danışmanlığında, kalenin güney bölümünde yoğunlaştırıldı. Çalışmalar Eren Holding'in desteğiyle gerçekleştirildi.
Buluntular: Saray kabul mekanı, sarnıçlar ve sivil mimari
Uzman ekiplerin aynı noktada ortaya çıkardığı buluntular arasında 50 metrekare büyüklüğünde ve tonozlu yapıya sahip bir saray kabul mekanı, su sarnıçları, su künkleri (su borusu), 7 Müslüman mezarı, sivil mimari kalıntıları, tandırlar, ocaklar, sikkeler, lüleler, kandiller, süs ve metal objeler yer alıyor.
Bulunan anahtarın özellikleri dikkat çekiciydi: 29 santimetre uzunluğunda, çift dişli demir anahtarın, sivil mimari anahtarlarından farklı olduğu, fiziksel boyutu ve yapısı nedeniyle önemli olduğu bildirildi. Kabul mekanının duvar kalınlığı ise 80 santimetre olarak kaydedildi.
Kale temsilcisinin değerlendirmesi
Bitlis Kalesi Kazı ve Müze Temsilcisi Azad Örmek, AA muhabirine çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi: "Kazıda su sarnıçları, su künkleri, geç döneme tarihlenen 7 Müslüman mezarı, sivil mimari kalıntılar, tandırlar, ocaklar, sikkeler, lüleler, kandiller, süs objeleri, metal buluntular ile önemli sayabileceğimiz yaklaşık 50 metrekare büyüklüğünde 80 santimetre duvar kalınlığına ve tonozlu yapıya sahip saraya kabul mekanı ile kalenin güney tarafında ana giriş kapısının anahtarını ortaya çıkardık. Tonozu yıkılan kabul mekanının duvarına ve tuğla zeminine ulaştık. 29 santimetre uzunluğundaki anahtar, sivil mimarilere ait anahtarlardan farklı. Fiziksel boyutu ve çift dişli olması dolayısıyla önemli ve diğer anahtarlardan oldukça büyük."
Koruma, belgeleme ve müzeye teslim
Yıllarca toprak altında kaldığı için oksitlenen anahtar ve diğer taşınır kültür varlıkları, önce laboratuvar işlemlerinden geçirilecek; belgeleme ve fotoğraflama çalışmalarının ardından Ahlat Müzesi'ne teslim edilecek. Örmek, kazı ekibinin 15-16. yüzyıllara tarihlendirdiği saraya kabul mekanı ve anahtarla ilgili çalışmaların sürdüğünü, kazıların tamamlanmasının ardından kalede basit bakım, onarım ve çevre düzenleme çalışmalarının yapılacağını söyledi.
Geçmişte birçok medeniyete ev sahipliği yapan Bitlis Kalesi'nde yürütülen arkeolojik kazılarda kalenin ana giriş kapısına ait olduğu değerlendirilen 29 santimetre uzunluğunda demir anahtar bulundu.
