Edirne'de Aynalı Süpürge Ustaları Çırak Bulamıyor
Edirne'de yarım asır önce yaklaşık 400 ustanın ürettiği el süpürgeleri, elektrikli süpürgelerin yaygınlaşmasıyla önemini yitirdi. Kentin simgelerinden olan bu geleneksel zanaat bugün 10 civarındaki usta ile sürdürülüyor.
'Teknolojiye yenik düştük'
Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı ve aynalı süpürge ustası Varol Kuzu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Edirne'de aynalı süpürge yapımını 40 yıldır sürdürdüğünü belirtti. Kuzu, teknolojinin geleneksel süpürgeye üstün geldiğini, üretimin bugün daha çok minyatür hediyelik ürünlere dönüştüğünü söyledi.
Kuzu, zanaatın geleceği konusunda endişeli olduğunu vurgulayarak çırak bulmakta güçlük çektiklerini aktardı: 'Çırak bulmakta zorlanıyoruz. Yeni nesil, geleneksel el sanatlarına çok ilgi göstermiyor.'
4 aşamada imal ediliyor
Kuzu, aynalı süpürge üretiminin dört aşamadan oluştuğunu anlattı. Önce ürünün boyutuna göre süpürge otu seçiliyor ve kesiliyor. Ardından bağlama tezgahında sap ve alt kısım oluşturuluyor. Son aşamada ahşap mengeneyle sıkıştırma, yelpazelendirme ve süpürge formunun verilmesi işlemleri gerçekleştiriliyor. Ürüne değişik tuhafiye malzemeleri ilave edilerek hediyelik hale getiriliyor.
Gelenekten çeyize: Aynalı süpürgenin önemi
Aynalı süpürge yalnızca bir temizlik aracı değil, aynı zamanda geleneksel bir simgeydi. Kuzu, aynalı süpürgenin geçmişte genç kızların çeyizlerinde yer aldığını, ev kapısına asıldığında o evde evlilik çağında bir kız bulunduğunun anlaşıldığını anlattı. Bu nesne, genç kızın temiz, titiz ve hamarat olduğunu göstermek için önemli bir unsurdu.
Zahmetli hasat, temizleme, sarartma, boylama ve bağlama süreçlerinden geçen süpürgecilik artık üreticisine yeterli kazancı sağlamıyor ve meslek, çırak eksikliğiyle birlikte kaybolma tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor.
Edirne'de yarım asır önce 400'e yakın üreticisiyle kentin simgelerinden olan süpürgecilik, bugünlerde 10 civarında ustayla sürdürülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı, aynalı süpürge ustası Varol Kuzu, mesleği geleceğe taşımak için çaba sarf ediyor.
