Harran'da 800 Yıllık Baklava Dilimi Desenli Tarihi Ekmek Kalıbı
UNESCO geçici listesinde yer alan ören yerinde önemli buluntu
RAUF MALTAŞ - UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde bulunan Harran Ören Yeri'nde yapılan kazılarda, baklava dilimi desenli tarihi bir ekmek kalıbı gün ışığına çıkarıldı.
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kültür ve Turizm Bakanlığının finansmanı ile Şanlıurfa Valiliği ve Büyükşehir Belediyesinin desteği kapsamında yürütülen "Geleceğe Miras Projesi" çerçevesinde kazı çalışmalarının sürdüğünü belirtti.
Önal, Harran'ın dünya tarihinde önemli bir bilim ve yerleşim merkezi olduğunu, yaklaşık 800 yıl önce Moğol istilası sırasında kentin yağmalanıp yıkıldığını hatırlatarak, Harran Ulu Camisi kuzeyindeki kalıntılarda tarihi aydınlatacak çok sayıda esere rastladıklarını söyledi.
Kazı bölgesinde medrese ve tandırlar
Antik kaynaklarda bölgede beş medrese bulunduğunun bilindiğini aktaran Önal, bu yılki kazılarda medreselerin tonozlu odalarının bulunduğu alanda tandırlara ulaştıklarını ve bu tandırların yanı başında söz konusu eserin ele geçirildiğini bildirdi.
Buluntuların gerekli bilimsel çalışmalardan sonra ziyaretçilerin beğenisine sunulmasının planlandığını vurgulayan Önal, medrese kazısında önemli aşama kaydettiklerini ifade etti.
Baklava dilimi desenli ekmek kalıbı
Önal, ekmeğin tarih boyunca insan yaşamında özel bir yere sahip olduğunu belirterek, Harran Medresesi bölümündeki kazılarda yaklaşık 40 santimetre çapında, sağlam durumda bir ekmek kalıbı bulduklarını aktardı.
Önal, buluntuya ilişkin şunları kaydetti: "Pişmiş topraktan yapılmış, üzerine sanki baklava dilimi desenleri kazınmış bu eserin ekmek kalıbı olarak kullanıldığını tespit ettik. Günümüzden 800 yıl önce yapılmış bir ekmek kalıbı olmalı. Mühür şeklinde de ifade edilse de kalıp daha doğru ifade olur. Ekmeğe biçim vermek, güvenli olduğunu belirtmek ve daha iyi pişmesini sağlamak için ekmek kalıpları tarih boyunca kullanılmıştır."
Önal, bulgunun süslemeli oluşunun dönemin zanaatkârının imzasını ve sanat anlayışını yansıttığını belirterek, Pompeii'de de dilimli kalıp desenli ve sahibinin adının yazıldığı pişmiş ekmeklerin bulunduğunu, Harran'da böyle bir kalıbın ortaya çıkmasının ekmek kültürünün zarafetini gösterdiğini söyledi.
Önal ayrıca, "Anılan bezeme günümüz Urfa pidesindeki 'kabartma pide' desenine benzemektedir. Çeşitli bezemeleri olan ekmek kalıpları günümüzde de ekmekçilikte ve pastacılıkta yaygın olarak kullanılmaktadır" dedi.
Buluntunun bilimsel incelemeleri tamamlandıktan sonra sergilenmek üzere hazırlanacağı belirtildi.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde bulunan dünyanın en eski yerleşim bölgelerinden Harran Ören Yeri'nde baklava dilimi desenli tarihi ekmek kalıbı ortaya çıkarıldı.
