Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait "Gelir Dağılımı İstatistikleri" bültenini açıkladı. Bu verilere göre, yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri geçen yıla göre %106,9 artış göstererek 374.899 lira seviyesine yükseldi.
Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri, 2023'e kıyasla %108,3 artarak 90.116 liradan 187.728 liraya çıkmış durumda. En yüksek gelire sahip hane halkı tipi, bireysel değil birden fazla kişiden oluşan haneler oldu ve gelirleri 231.206 lira seviyesine ulaştı.
Tek kişilik hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 223.859 lira, tek çekirdek aileden oluşan hane halklarında ise bu değer 192.110 lira olarak kaydedildi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hane halkı fert gelirine sahip hane halkı tipi ise 146.828 lira ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşanlar oldu.
Gelir Kaynakları ve Dağılımı
Toplam gelir içindeki en yüksek pay, %48,8 ile maaş ve ücret gelirine aitken, ikinci sırada %20,8 müteşebbis geliri bulunuyor. Üçüncü sırayı ise %17,8 ile sosyal transfer geliri alıyor. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı ise %17,5 olarak belirlenirken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı da %87,6 olarak gerçekleşti.
Eğitim ve Gelir İlişkisi
Yıllık ortalama esas iş gelirlerinde en yüksek gelir, yükseköğretim mezunlarında 309.721 lira, lise mezunlarında ise 240.470 lira olarak hesaplandı. Lise ve dengi okul mezunlarında %110,2, bir okul bitirmeyenlerde ise %88,2 ile en düşük artış gözlendi. Sektör bazında değerlendirildiğinde, yıl içinde en yüksek ortalama gelir 242.299 lira ile hizmet sektöründe elde edildi.
Geçen yıla göre en yüksek uygulan artış inşaat sektöründe %115,4 olarak kaydedildi. İşverenler için yıllık ortalama esas iş geliri 804.882 lira, kendi hesabına çalışanlar için 210.679 lira düzeyinde bulunuyor. En düşük gelir, tarım sektöründe 153.773 lira olarak ölçüldü.
Bölgesel Gelir Dağılımı
2024 yılı itibarıyla en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 257.891 lira ile İstanbul'da, en düşük ise 91.818 lira ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gerçekleşti.
Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçmek için kullanılan P80/P20 oranı %7,7'ye düşerek, gelir eşitsizliğini temsil eden bir veri sunuyor. Bu oran en düşük olan bölgeler arasında Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu yer alıyor.
İşsizlik ve Çalışma Oranı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre, 2023'te işsiz olan fertlerin %40,8'i bu yıl iş buldu. İş gücüne katılmayanların %10'u ise çalışma hayatına geri döndü. Geçen yıl çalışanların %90,6'sı 2024'te de işine devam etti.
