Bayraktar: Madenciliğe Risk ve Uluslararası Sermaye, İstanbul'da Maden Borsası
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, madencilik sektörüne yönelik yeni düzenlemelerle hem risk sermayesi hem de uluslararası sermaye çekecek adımlar atacaklarını ve İstanbul Finans Merkezinde maden borsasını hayata geçireceklerini açıkladı.
Sorumlu Madencilik Zirvesi'nde açıklamalar
'Sorumlu Madencilik Zirvesi', 4 Aralık Dünya Madenciler Günü dolayısıyla Ankara'da düzenlendi. Zirveye Bakan Bayraktar, Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz, dernek üyeleri ve davetliler katıldı. Program saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başladı, gün özelinde hazırlanan video gösterimiyle devam etti.
ETİ MADEN rekoru ve lityum çalışmaları
Bakan Bayraktar, ETİ MADEN'in geçen yıl bor madeninde 2 milyon 500 bin ton satışla 1 milyar 322 milyon dolar gelir elde ederek rekor kırdığını vurguladı. Yer altı zenginliklerini katma değere dönüştürmek amacıyla bor karbür ve ferrobor üretim tesislerini hayata geçirdiklerini söyledi.
Eskişehir Kırka'da kurulan pilot tesiste lityum karbonat üretiminde ilk ürün elde edildiğini belirten Bayraktar, Kırka'da yıllık 600 ton kapasiteli endüstriyel tesis kurulum çalışmalarının sürdüğünü aktardı. Ayrıca Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü'nün Eskişehir-Beylikova'daki NTE sahasında ilk çalışmaları gerçekleştirdiğini, saha devrinden sonra 125 bin metrenin üzerinde sondaj yapıldığını ve bunun sonucunda 694 milyon ton ile dünyada tek sahada en büyük ikinci Nadir Toprak Elementi kaynağının tespit edildiğini ifade etti.
Pilot tesisin 2023'te devreye alındığını, endüstriyel tesisin temelinin 2026'da atılmasının hedeflendiğini ve iki yıl içinde tesisin hayata geçirilmesinin planlandığını belirtti. Saflaştırma oranını yüzde 92-93'ün üzerine çıkaracak teknolojileri hızla temin etmek için farklı ülkelerle görüşmelerin sürdüğünü söyledi.
Kritik Madenler Strateji Belgesi yakında
Bayraktar, savunma sanayinden yerli otomobile ve enerji teknolojilerine kadar birçok alanda kritik madenlerin belirleyici olduğunu, bu yıl yayımlanan raporla 37 kritik ve stratejik maden'in belirlendiğini ve bu madenlerin ilk kez hukuki güvenceye alındığını açıkladı. Arz güvenliği, stok yönetimi ve üretim planlamasını kapsayan yol haritası üzerinde çalışıldığını, Kritik Madenler Strateji Belgesi'nin yakında kamuoyuna açıklanacağını duyurdu.
Yasal düzenlemeler ve hedeflenen sermaye akışı
Bakan, kritik madenler için acele kamulaştırma yetkisinin kullanılacağını ve kanunla Cumhurbaşkanına ulusal maden stoklarını belirleme yetkisi verildiğini hatırlattı. Yapılan düzenlemelerle maden bulunmayan 82 bin sahayı sistemden çıkardıklarını, arama alanının 90 binden 8 bine düştüğünü belirterek sadece gerçek potansiyeli olan sahaların kaldığını söyledi.
Bugün ülkedeki madencilik kazı alanlarının toplamının ülke yüzölçümünün binde 1,8 olduğunu ve yabancı sermayeli işletmelerin fiilen kazdığı alanın sadece 30 kilometrekare olduğunu vurguladı. Muğla'daki termik santralleri yerli kömürle besleyecek düzenlemeler yapıldığını ve zeytin ağaçlarının bilimsel esaslarla taşınmasının güvence altına alındığını ifade etti.
Madencilikte yeni bir dönemin kapılarını araladıklarını söyleyen Bayraktar, şimdi hedeflerinin yeni düzenlemelerle sektöre sermaye katkısı sağlamak, risk sermayesi ve uluslararası sermayeyi ülkeye çekmek olduğunu ve İstanbul Finans Merkezi'nde maden borsasını hayata geçirmeyi planladıklarını anlattı. Bu konuda EPİAŞ'ın Sermaye Piyasası Kurulu'na başvurusunu yaptığı ve Kuruldan gerekli iznin beklenildiği bilgisini paylaştı.
Yurt içi ve yurt dışında altın üretimi hedefleri
Bayraktar, Türkiye'nin önemli bir altın ithalatçısı olduğunu, cari açığı düşürmek için altın ithalatını azaltmaları gerektiğini ve hem yurt içinde hem yurt dışında altın üretimini artırmayı amaçladıklarını söyledi. İş sağlığı ve güvenliğinden taviz vermeden çevreyi önceleyerek yatırımların gerçekleştirileceğini vurguladı.
Mevcut yıllık üretimin 30-40 ton seviyesinde olduğunu, hedefin 100 ton düzeyine çıkarmak olduğunu belirtti. Afrika'da Nijer'deki altın sahasında faaliyetlerin ilk fazının tamamlandığını, ülke dışında altın üretimine ilk olarak Nijer'de başlanacağını aktardı. Ayrıca Özbekistan, Pakistan, Azerbaycan, Fas, Kırgızistan, Libya ve Suriye'de madencilik faaliyetlerini somut projelere dönüştürme çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Zirve kapanışı
Açılış konuşmalarının ardından Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz Bakan Bayraktar'a madencilik sektörünün sembolü olan nostaljik el feneri hediye etti. Program, toplu fotoğraf çekimi ile sonlandırıldı.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI ALPARSLAN BAYRAKTAR, "ŞİMDİ HEDEFİMİZ YENİ DÜZENLEMELERLE MADENCİLİK SEKTÖRÜMÜZE SERMAYE KATKISI YAPACAK, GEREK RİSK SERMAYESİ GEREKSE ULUSLARARASI SERMAYEYİ ÜLKEMİZE ÇEKECEK DÜZENLEMELERİ YAPMAK. İSTANBUL’DA, İSTANBUL FİNANS MERKEZİNDE MADEN BORSAMIZI HAYATA GEÇİRMEK" DEDİ.