İSTİB ağustos meclis toplantısı yapıldı
İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz başkanlığında gerçekleştirilen Borsanın ağustos ayı meclis toplantısında tarım, gıda enflasyonu ve KOBİ finansmanı gündemin üst sıralarında yer aldı.
Kopuz'un enflasyon ve tarım değerlendirmesi
Toplantıda konuşan Kopuz, 2023 yılının ortasından bu yana uygulanan sıkı para politikasının etkilerinin kısmen rakamlara yansımaya başladığına dikkat çekti. Kopuz, "Bir yıllık periyoda baktığımızda TÜFE artış hızında yavaşlama eğilimi var. Mayıs 2024’te yüzde 75’lerde zirve yapmış olan yıllık enflasyon, temmuz itibarıyla yüzde 33 seviyelerine gelmiş durumda. Merkez Bankasının enflasyon hedefi ile piyasa beklentisi arasındaki makas daralıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Kopuz, gıda fiyatlarının istikrarının enflasyonla mücadelenin merkezinde olduğunu belirterek, üretim maliyetlerine dayanmayan fiyat artışlarının fırsatçılığın sonucu olduğunu vurguladı. Ayrıca, gıda ve alkolsüz içeceklerin enflasyon sepetindeki ağırlığının yaklaşık dörtte biri olduğunu hatırlattı.
Tarımın karşılaştığı iklimsel zorluklar
Kopuz, tarım sektörünün küresel ısınma, kuraklık ve iklim değişikliğinin ağırlığını taşıdığını ifade etti. "Don felaketi, kuraklık, şap hastalığı gibi ciddi verim kaybına neden olan durumlarla mücadele ediyoruz." dedi. Bahar aylarında yaşanan şiddetli donun ihracatta güçlü olduğumuz fındık, kuru üzüm, kayısı, zeytinyağı gibi ürünleri etkilediğini; yaz aylarında ise tarımsal kuraklık ve aşırı sıcakların hububat ekili alanlarını kısmen etkilediğini belirtti. Kopuz, "Son 55 yılın en sıcak temmuz ayını geride bıraktık." ifadesini kullandı ve ayçiçeği gibi ürünlerde rekolte kayıplarının sahada görüldüğünü aktardı.
KOBİ finansmanı ve destek paketleri
Kopuz, sıkı para politikasının finansmana erişimi zorlaştırdığını belirterek, özellikle KOBİ'ler için finansman imkanlarının hayati önem taşıdığını söyledi: "Fiyat istikrarı için bir nevi acı reçete olarak uygulanan sıkı para politikası, finansmana erişimi zorlaştırıyor."
Bu çerçevede Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaletli TOBB nefes kredisi devreye alınmış; kısa sürede TOBB çatısı altındaki 23 bin 500 firmaya 30 milyar liralık kredi desteği sağlanmıştır. Kopuz, belirlenen kredi limitine ulaşıldığı için başvuru sürecinin tamamlandığını, ancak kredi tutarının artırılması için ilgili makamlara konunun iletildiğini bildirdi. Ayrıca KOBİ tanımında değişikliğe gidilerek satış hasılatı ve mali bilanço üst limiti 500 milyon liradan 1 milyar liraya çıkarılmış; bu sayede daha fazla işletmenin KOBİ desteklerinden yararlanmasının önü açılmış oldu.
Veri, lojistik ve ihracat stratejileri
Kopuz, tarım politikalarının oluşturulmasında güvenilir istatistiki verilerin önemine vurgu yaptı. Genel tarım sayımında takvimin işlediğini, saha çalışmalarının temmuz ayında fiilen başladığını ve yıl sonuna kadar tamamlanmasının beklendiğini söyledi. Bitkisel veya hayvansal üretim yapan tüm tarımsal işletmelerden veri toplandığını; bunun veriye dayalı politikalar ve doğru üretim planlaması için temel oluşturacağını belirtti.
Türkiye'nin tarımsal ihracatının sürekli arttığına dikkat çeken Kopuz, tarladan sofraya zincirini kısaltmak, soğuk zincir ve lojistik yatırımlarını artırmak gerektiğini vurguladı. "Tarımsal ham madde yanında işlenmiş ve markalaşmış ürünlerle de dünya pazarında rekabet eden bir konumda olmaya mecburuz." dedi.
Girişimci nesil çağrısı
Kapanışta Kopuz, Türk çiftçisinin güçlü üretim kültürüne ve gıda sanayicisinin sürekli yenilenme çabasına dikkat çekti ve şu çağrıyı yineledi: "Tıpkı savunma sanayisinde olduğu gibi tarım ve gıda sanayisine de bayraktarlık yapacak bir girişimci nesline ihtiyacımız var. Devlet politikalarıyla ve reel sektör olarak onları desteklemek zorundayız."
